Kinderen en erfgenamen

14

Ilse was Hugo om de hals gevlogen toen hij Rico en haar woonruimte had aangeboden. Hij wist nog niet goed wat hij aan haar had. Rico meende natuurlijk het wèl te weten en dat was maar gelukkig ook. Ze hadden beiden iets ernstigs voor hun leeftijd, maar onder het mom van degelijkheid verschool zich bij Ilse een onmiskenbaar trekje frivoliteit. Dat was niet kwaad voor Rico, want de jongen was soms wat zwaartillend.

Dat had hij van Stans die nog al eens leeuwen en beren op de weg had gezien.

Rico had Ilse op een conferentie op Oud-Poelgeest leren kennen. Zij was hervormd en wilde dat wel weten ook. Haar

[p. 268]

vader was burgemeester in het Utrechtse. Een echte C.H.-man met ‘heel de kerk en heel het volk’ in zijn vaandel. Toen hem bleek dat Rico maar matig in de politiek was geinteresseerd, had hij een zorg minder. Natuurlijk stond hij niet onwelwillend tegenover het streven naar een verenigde reformatorische partij, maar wat hem betrof, mocht het nog wel een poosje duren. Eigenlijk ontbrak het hem aan voldoende vertrouwen in de nieuwe koers van de A.R. Zouden ze straks toch weer geen eerste viool willen spelen? Hij kende de broeders uit zijn gemeenteraad. Die waren nog van de oude beginselvaste generatie.

Burgemeester Gelderman had een gezellig gezin en moest met zorg de eindjes aan elkaar knopen. Dat Ilse in Leiden studeerde, dankte ze, naast een rijksstudietoelage, aan haar lievelingstante Hermien. Ilse, opgegroeid in een gezin waarin ieder zijn taak had, was handig, zowel in het huishouden als met de naald. Daar had haar moeder wel voor gezorgd, die het nut van onnodig verwennen niet inzag.

Ilse had zich wel vaak met ontelbare smoesjes willen onttrekken, maar haar oudere broers en zusters, die haar lang als baby hadden beschouwd, hadden dat bij het opgroeien niet meer getolereerd.

Haar ouders vonden Ilse nog te jong om te trouwen. Zij zou eerst haar studie kunnen afmaken. Dat was voor Rico ook wel zo goed.

Hugo zat al gauw tussen twee vuren. Hij wist maar al te goed dat ‘die goeie ouwe tijd’ voorbij was. Studentenhuwelijken waren aan de orde van de dag. Bovendien was hij er helemaal niet van overtuigd dat die ouwe tijd zo goed was geweest. Hij vond lange verlovingen een uitvinding van de satan.

Het was aan Ilse toevertrouwd haar lievelingstante Hermien, die het in alle opzichten met de ouders van haar nichtje eens was, zo ver te krijgen dat ze haar toelage niet zou intrekken, nadat ze het schrikbeeld van armoe lijden op een paar zolderkamertjes had kunnen ontzenuwen. Ook tante Hermien was uit een degelijk hervormd geslacht dat de gereformeerden nog altijd als eigenwijze weglopers beschouwde, een type mensen dat alles beter wist, al waren er tegenwoor-

[p. 269]

dig heel geschikte mensen onder met wie je gewoon kon praten.

Toen het allemaal was beklonken, was Ilse niet meer te houden. Zij zou wel voor papa Leenhouts zorgen, zijn bed opmaken, hem thee op bed brengen, voor hem wassen en natuurlijk zouden ze gezamenlijk eten.

- Als ik het goed begrijp, zei Hugo, - kom je me 's avonds ook nog toedekken.

- O, met genoegen. Een nachtkusje kan er ook nog wel af, repliceerde Ilse.

Hugo was wel wijzer. Ilse was een lief kind, maar zou haar handen vol hebben aan Rico en haar studie.

Het was voor de jongelui bijna pijnlijk, dat hij zo duidelijk liet blijken dat ze niet bij elkaar zouden inwonen, doch alleen maar onder hetzelfde dak ieders eigen leven zouden leiden. Er kwamen zelfs twee deuren in de vestibule, twee bellen, twee deurtelefoons, er werd een keuken bijgebouwd en toen alles, met veel vertraging door het slechte weer, voor elkaar was, trok Hugo naar boven.

Rico trouwde in de oude hervormde dorpskerk. Dat had de burgemeester als voorwaarde gesteld en het was voor Rico geen opgave geweest zich hierin te schikken.

Van huis uit had hij, wat dat betreft, geen drempelvrees.

Hugo zat het die trouwdag maar eens aan te kijken met wat voor familie zijn zoon tot zijn dood toe zou moeten optrekken. Hij was niet ontevreden.

Rico en Ilse hadden een hartig gesprek over de kerk gehad. Hij kon het in haar waarderen dat ze niet direct overstag ging, juist nu er zo veel werd gesold met het begrip oecumene. Ze besloten vooralsnog ieder lid te blijven van hun eigen kerk en over en weer met elkaar mee te gaan, naar gelang het uitkwam. Voor het H. Avondmaal zou in de stad (gemakkelijker dan in een dorp) een regeling worden getroffen. Zij zouden het beurtelings in de Hervormde en de Gereformeerde Kerk kunnen vieren.

Het kwam uit zoals Hugo had verwacht. Ze waren slechts

[p. 270]

zelden tegelijk op etenstijd thuis. Rico en Ilse aten meestal in de mensa.

Vaak hadden ze vrienden op bezoek en kon Hugo zich verlustigen in het aanhoren van een soort muziek dat hem afgrijselijk in de oren klonk, behoudens een verdwaald melodietje dat hem melancholiek stemde. Het liefst was hij er bij gaan zitten, nieuwsgierig naar hun gesprekken. Maar het generatieverschil was al te groot. Hij bleef boven. Soms was het dodelijk stil als er weer een tentamen moest worden gedaan.

Hij had een huistelefoon laten aanbrengen en dat was geen overbodige luxe, want als hij een keer zijn komst ‘over een minuut of tien’ aankondigde, kon Ilse nog gauw de bedden recht trekken, met een reuze zwaai wat stof verwijderen, kranten en tijdschriften bijeengraaien, het nog niet afgewassen vaatwerk in een keukenkastje wegstoppen, in de kamer diverse schemerlampjes ontsteken en water opzetten voor koffie of thee.

Als Hugo dan handenwrijvend binnenkwam, met genoegen kijkend naar het bijgeschoven theemeubel met waxinelichtje en koffiepotje, zei hij steevast: - Wat is het hier toch gezellig.

- U komt ook veel te weinig, zei Ilse dan.

Ja, nee, het ging wel goed in die duplexwoning.