Kinderen en erfgenamen

2

Ineke Leenhouts kreeg de kans van haar leven toen haar op een morgen gevraagd werd of ze kans zag in te vallen voor een ziek geworden actrice van de hoorspelkern.

Tot nu toe had ze alleen maar als omroepster gefungeerd en een enkele keer een verhaal mogen voordragen. De hoorspelregisseur had gehoord hoe zij de dialogen zegde en haar naam in gedachten gehouden.

- Je hebt nog een paar uur om het stuk door te nemen. Durf je het aan?

- Graag! zei Ineke. Ze wist nauwelijks wat haar boven het hoofd hing.

Als artiestennaam koos ze Ria Wikkerink.

Het was een vertaald stuk waaraan al heel wat was geschaafd.

- Ik wil niet zeggen dat het een lorrig stuk is, zei de regisseur, - maar voor dat vrouwenrolletje zal het er wel op aankomen dat je de juiste intonatie treft. Niet sentimenteel, niet te hard, maar zo ergens tussen in. Enfin, lees eerst de tekst maar. Kom over een uurtje even langs, dan kunnen we voorlopig een stukje opnemen en afluisteren om te kijken hoe het gaat.

Ineke trok zich terug in een afgelegen kamertje, met het script: Heb je nog wat beleefd vandaag?

Hugo, die deze avond alleen thuis was en ontslagen van

[p. 215]

het gezelschap van zijn huishoudster, mevrouw Lichtenbelt, legde het boek dat hem niet boeide neer, trok het grote licht uit, dook nog dieper in zijn gemakkelijke stoel en spitste de vingertoppen tegen elkaar, wachtend op de klok van acht uur en de stem van Ineke.

Het viel hem tegen dat het blijkbaar de beurt was van haar mannelijke collega en het drong nauwelijks tot hem door dat deze met een enkel woord meedeelde dat de rol van de jonge mevrouw Smith wegens ziekte van Ellen Ward zou worden vertolkt door Ria Wikkerink.

Waar verdoe ik mijn tijd mee? dacht hij nog. Een hoorspel was tijddodend, maar daar was het toch om begonnen? Hij was, na het dichtslaan van de deur, achtergebleven met een niet te definiëren gevoel van eenzaamheid.

Het was nu al bijna een jaar geleden. De eerste weken na Stans' overlijden had zij avond aan avond voor het inslapen op de rand van zijn bed gezeten om zijn monologen aan te horen. De dokter had hem sterke slaappoeders moeten geven en nergens had hij zich zo verlaten gevoeld als in de kerk, toen zij niet meer naast hem zat. Het was De Kroonduif geweest die hem weer vrij spoedig geheel in beslag had genomen en hem uiterlijk het aanzien had gegeven van een man die zich van een harde slag begon te herstellen.

Wat een vervelende stem heeft die vent, dacht hij, toen hij de partner van Mrs. Smith hoorde vragen:

- Heb je nog wat beleefd vandaag?

Zo iets vraagt een vrouw aan haar man, maar niet andersom.

- Bedden opmaken, boodschappen gedaan, geluncht, bezoekje gehad van Mary... thee gedronken... een telefoontje aangenomen...

- Voor mij?

- Nee... zo maar een telefoontje van twee oude schoolvrienden die in de stad waren...

- Wie?

- Je kent ze toch niet... Fred en Gerard Oliver... we hadden samen een toneelclubje op 't Lyceum...

- Zijn ze hiér geweest?

- Dat heb ik wel gevraagd, maar dat is uitgesteld tot een volgende gelegenheid.

[p. 216]

- Waarom heb je dat gevraagd?

- Waarom...? Nou gewoon... omdat het altijd zulke leuke jongens waren. Ik had ze best nog eens willen zien...

- Zo... je hebt dus wèl wat beleefd...

- En daarna ben ik het eten gaan klaarmaken. Smaakt het?

- O jawel...

Zo vervelend als Hugo die vent vond, zo aardig was dat vrouwtje, dat haar rolletje met een zeker onschuldig raffinement speelde. Maar waar had hij die stem meer gehoord?

- Wat zouden de buren er wel van denken als jij twee heren ontving?

- Misschien zouden ze pas iets gaan denken als er een achterbleef...

- Zeg, Mary...

- Ja...?

- Waarom zèg je zulke dingen?

- En waarom vráág jij zo iets?

Nee, maar verdorie... Hugo schoot uit zijn luie stoel omhoog om de radio wat harder aan te zetten. Dat was de stem van Ineke. Het was Ineke! Zij was het niet zelf, maar zij was dat mevrouwtje, helemaal dat mevrouwtje dat haar jaloerse kereltje om haar vinger wond en nog meer jaloers maakte. De afstraffing zou wel volgen!

Hoe had Ineke dat klaargespeeld om bij de hoorspelkern te komen?

Toen ze zaterdags voor een weekend overwipte en hij, opgefleurd alleen al door de wetenschap dat ze de zaterdagavond en zondag bij hem zou zijn, haar kusje speels beantwoordde door haar even extra aan te halen, vroeg hij huichelachtig:

- Heb je nog wat beleefd deze week?

- Ja, luisteraar! Ze lachte gelukkig. Die paps ook. Ze was zich na moeders dood nog meer aan hem gaan hechten. Ze wist precies wat hij dacht en graag wilde.

- Ràkker... zei hij. - Je hebt het maar weer klaargespeeld, hè?

[p. 217]

- Hoe wàs het?

- Ik heb je van een héél andere kant leren kennen... zei hij. Het klonk zo ernstig dat ze beiden wel in de lach moesten schieten.

- Je hebt die vent ook nog gezoend, hè?

- O ha... het klonk tenminste zo en dat moest ook!

- Een vreselijke vent was het.

- Hij speelde zijn rol goed. En voor het overige een heel geschikte man, hoor.

- Hoe heette-ie ook al weer?

- Rob van Stralen.

- O ja... ik kan al die kerels niet uit mekaar houden... Zo vaak luister ik niet...

- En jij? Ik ben je toneelnaam al weer vergeten.

- Ria Wikkerink.

- H'm... dat gaat. 't Zal me benieuwen of je je zelf kunt blijven als je elke dag in de huid van een ander moet kruipen.

Is Rob van Stralen ook een toneelnaam?

Ineke aarzelde even.

- Ja... zijn eigenlijke naam is Aart Hennevanger.

- Hennevanger? Hènnevanger...? Wat een rotnaam! Schenk maar gauw thee in. Ik denk dat ze al bruin is.

Wat een rotnaam, dacht hij nog eens. Welke kerel heet er nou Hennevanger? Om op te schieten.

Ineke haalde in het voorbijgaan even haar vingers door zijn grijzende haren.

- Tòch wel een beetje jaloers, hè? plaagde ze.

- Was je nog maar vijf jaar, zei Hugo.

- Niet sentimenteel gaan doen, paps!

Ze had hem de eerste maanden na Stans' overlijden moeten sparen, maar langzamerhand was de oude bekende plaagtoon tussen hen weergekeerd, al bleek keer op keer dat hij zijn evenwicht nog niet had hervonden.

Rico zou dit weekend niet thuiskomen. Hij logeerde bij zijn vriend Douwe Godijn.

Hugo had een tafeltje gereserveerd in Indrapoera.

Zo, tegenover elkaar, tussen etende en pratende mensen, waren ze vaak het dichtst bij elkaar en kwam er van alles

[p. 218]

los. Over De Kroonduif, over Hilversum, over Theo en een enkel woord over Rico.

Ze werden hoe langer hoe meer kameraden en, ongezien, was Stans er toch eigenlijk altijd als derde bij tegenwoordig. Ze zou het goed vinden, zo.

- Zou het nog wat worden tussen Rico en Ilse Gelderman? vroeg Ineke.

Rico had nog al veel aandacht besteed aan dat rosharige vriendinnetje tijdens een fuifje dat hij had gegeven toen hij voor zijn kandidaats geslaagd was.

Hugo wist het niet. Hij leefde bij de dag.