Kinderen en erfgenamen

19

Ze daalden de rijk beloperde trap af naar een vertrek waar een paar kapsters druk bezig waren met het opmaken van een reeds gebalsemd lichaam. Daar werkte ook Mary, het meisje dat de koffie had gebracht.

Het lijk was al gekleed tot op de japon na. Die hing klaar aan een hanger. De kapsters beschikten over een groot aantal friseer- en krultangen. Het rook hier bijna net zo lekker als in een eerste klas coiffure.

In de gang passeerden ze een witte gladde deur. Het was de behandelkamer, waar de lichamen gebalsemd werden. Mr. Lynholt ging er zwijgend aan voorbij en leidde Betty nu direct naar de sluimerkamers.

- Well Helen, wat ligt Mrs. Vanderkroft er mooi bij. I think she is a fellowcountry woman of you, Betty. Ja, dat is vakwerk. Mrs. Vanderkroft (de uitdrukking overledene of lijk werd zorgvuldig vermeden) lag in een naar de vorm van het lichaam gemaakte kist en rustte op een zacht verende matras die was overtrokken met gestikte zijde. Zij lag er in avondtoilet, inclusief oorknopen, halssieraden en ringen.

- 's Lands wijs, 's lands eer, zei oom Andries. De Canadezen houden er niet van in doodshemd of pyama begraven te worden. Ze willen er op hun best uitzien voor de nabe-

[p. 196]

staanden en waarom ook niet? Het herinneringsbeeld speelt hier bij begrafenissen een grote rol.

Naast Mrs. Vanderkroft, die er uitzag of zij voor een cocktail was gevraagd, lag een man in stemmig zwart, de hoornen bril op de neus. Ook hij kon een van de genodigden zijn. Een jonge helper van Mr. Lynholt was juist bezig het horloge van de overledene op te winden en gelijk te zetten.

In de volgende vertrekken die vol dure boeketten stonden lagen de lijken zo menselijk ingedut en met een blosje op de wangen, dat het Betty nauwelijks hinderde er een gezelschap dames aan te treffen dat gezellig met elkaar zat te babbelen. De verschrikking van de dood was hier geweken. In een eerste klas sluimerkamer, waar slechts één kist stond opgebaard, was een hoekje met een gezellig zitje. Er werd koffie geschonken en iedere bezoeker keek belangstellend naar de namen op de kaartjes van de bloemstukken. Zonder onderscheid bewonderden zij met een ‘how lovely’ de punctuele verzorging van de slapende dode.

In de gang zei oom Andries: - Twee dagen geleden werd hier een Hollandse vrouw binnengebracht. Haar gezicht helemaal blauw door een accident, een auto-ongeluk, you understand? Haar kleine meid wilde niet naar mamma kijken. Ga nou eens mee... ik heb ze juist zien binnenkomen. Het zijn Hollanders, laten we dus Engels praten. Arme drommels, die kunnen niet veel betalen. In zaal V stonden vier kisten naast elkaar. Het was een komen en gaan van mensen. Betty volgde oom Andries op de voet. Er stonden hier veel minder bloemen dan in de kamers van de klassepatiënten.

Het was vreemd Hollands te horen praten.

Bij de kist van de jonge vrouw stond een klein meisje van vier jaar.

- Ziet u nou wel, pappa? Mamma's gezicht is weer helemaal gezond. Zie je wel dat de Here Jezus Mamma weer beter heeft gemaakt in de hemel? Ze is helemaal niet blauw meer.

- Wat is ze mooi, zei de man met een snik.

Twee jonge meisjes en een oudere vrouw zochten naar hun geliefde dode. Dit was toch kamer VI? Het kon niet missen, en nogmaals liepen ze langs de kisten.

[p. 197]

- Verrek... dat is onze Gerrit. Dat is 'em. Tjee... wat een komedie, hè, Jane?

Het was een jongen met een mooie slag in zijn haar. Hij had zijn beste confectiepak aan, dat hij nog geen maand geleden gekocht had. Het overhemd was smetteloos wit. De das goed gestrikt. Een flinke, blozende knaap, maar toch blijkbaar wat dikker in zijn gezicht dan toen hij thuis had liggen sterven aan een bloedziekte.

Het was nu genoeg. Mr. Lynholt leidde Betty weer terug naar zijn kantoor.

- Ja, wat wil je? Het is natuurlijk een typisch Amerikaanse en Canadese business. Hoe duurder hoe mooier. De principiële broeders staan er natuurlijk nog afwijzend tegenover. Maar er komt een kentering. Ik heb al duizenden Canadezen netjes onder de grond geholpen, in hun mooiste plunje. Mijn vertegenwoordigers weten van wanten, dat kan ik je verzekeren. Ik heb prima vaklui in dienst. Het is een eerlijke broodwinning.

Betty zei niets.

Uit een kastje haalde hij een paar glazen en schonk ongevraagd whisky. Hij puur en voor Betty alleen maar een scheut met water en ijs.

Ze waren weer op het uitgangspunt teruggekomen. Laat hem die jongen. Die is Canadees, wat jij niet zal worden, evenmin als ik. Hoewel ik me heb aangepast door de jaren. Ik heb de hungry thirtieth meegemaakt. Wat jullie noemen de crisisjaren. Van de ene dag in de andere geleefd, jaren lang. Hóe zal ik maar niet zeggen.

Tot ik op een keer in de oorlogsjaren bij een bushalte even buiten het centrum altijd een troep mensen op de bus zag wachten. Daar zag ik mijn kans. Ik opende er een ijs- en later een frite-tent. Binnen vier jaar had ik drie restaurants. Zo ging dat in en na de oorlog. Tot ik genoeg kreeg van dat vreten en zuipen. Een goeie vriend trok zich terug uit de zaken en ik nam twee Funerals van hem over. Mijn mensen maken elke begrafenis tot een feest om nog jaren aan te denken. Een prachtig afscheid van het leven.

Betty wist niet of hij er mee spotte.

- Heb je een job?

[p. 198]

- Assurantiekantoor, zei ze.

- Als je die zaak met Keith hebt afgewikkeld kan je bij mij in de zaak komen. Ik heb een representatieve vrouw nodig. Iemand als jij. Alleen maar om mensen te ontvangen.

- Ik weet niet of ik de jongen zal kunnen missen...

- Als hij de aard van zijn vader heeft zal je alleen maar verdriet van hem beleven.

- Hij is ook míjn kind.

- Misschien kan je een regeling treffen dat je hem zo nu en dan nog ziet. Dat kantoorleven is toch niets voor jou. Een aansluipende kanker.

- Dus daarom hebt u mij het bedrijf laten zien?

- De zaak zal hier verder zonder jou ook wel draaien, zei hij kortaf.

- Ik wil er graag over denken... oom.

- En wanneer had dat onderhoud plaats? vroeg Liesbeth, die het verhaal van Betty had aangehoord of ze het in Keulen had horen donderen.

- Twee weken geleden. En ik weet nog niet wat ik moet doen...

Wat moest er van Roy terecht komen?

Toen ze naar bed gingen keken ze nog even naar de jongen die op een luchtbed in de gang lag te slapen. Het kind, altijd weer het kind als slachtoffer. Maar was dat hier wel zo?

Tussen Betty en haar man was een onheelbare tweespalt ontstaan. De jongen trok naar vaders kant.

Alleen maar: Betty had hem onder haar hart gedragen. Een kind der zonde, zouden ze vroeger zeggen. Een zevenmaandskindje had Agaath met een effen gezicht verklaard. (O ja, met Betty ging het wel goed. Die kon zich aardig aanpassen. En ze was helemaal opgenomen in de familie van haar man. Zakenmensen waren het.)

Laat hem die jongen. Ze kon de slaap niet vatten en nam een tabletje. Morgen zou ze naar haar advocaat gaan. Niemand behoefde te weten dat Mr. Audrey Lynholt een oom van haar was. Als Keith en zijn ouders de jongen wilden hebben zouden ze ook voor zijn opvoeding moeten zorgen.

[p. 199]

Toen Liesbeth wakker werd snoof ze de geur van gebakken eieren met bacon.

De jongen stond zwijgend naar haar te kijken. Aunt Elisabeth. A Dutch woman.

- Good morning Roy, zei Liesbeth.

Hij mompelde iets en kwam terug met de kapotgeschoten molen, die hij haar met een grijns liet zien.

Liesbeth reageerde er niet op.