Kinderen en erfgenamen

9

De baby lag met grote ogen te kijken.

Stans en Hugo liepen op hun tenen om de wieg heen. Als ze elkaar aanzagen lachten ze. Ina was een goede naam, voorlopig zou het Ineke zijn. Het kind was zes weken oud toen het voor het eerst in hun huis rondkeek. De eerste dagen kwam er geen lachje over haar gezichtje. Het ongewenste, zeer gewenste kind. Zo was het toch eigenlijk.

Van de Zwitserse ongehuwde moeder wisten ze niets. Van de verwekker nog minder, al kon Hugo het niet laten zijn fantasie te laten werken.

Hij keek met een zeker ontzag toe hoe Stans dat broze lijfje hanteerde. De derde dag kwam het eerste lachje. Dat

[p. 40]

was voor Stans, maar wat later ook nog voor hen beiden. Nog later kwam er een handje naar boven. O God, wat een bezit.

Het meisje had een fijn lachje met altijd zoekende ogen.

Hugo was nu vrij man. Stans moest er aan wennen dat hij 's morgens niet verdween. Het maakte haar nerveus, want ze had het nu opeens heel druk.

De eerste weken overtrof Hugo zichzelf. Hij had teveel opgespaard om niet lekker te kunnen spuien en kwam er zelfs niet toe om Stans iets voor te lezen.

Zij had haar kindje, hij zijn boek. Het kind was een realiteit, waarvan ze samen genoten.

Het gebeurde wel dat hij midden in de nacht opstond, bevangen door een plotselinge vrees dat er iets onherstelbaars was gebeurd, als hij het kind niet meer hoorde ademen.

Die zomer liep Stans in het Haagse Bos achter de kinderwagen. Behalve het uitzetje, dat ze met verstolen liefde zelf had gemaakt, was er van vrienden en familie zoveel losgekomen dat ze hoegenaamd geen kosten had behoeven te maken.

Het kind keek haar uit de wagen aan, het was op haar aangewezen. God heeft het ons toevertrouwd, dacht ze vaak onder het rijden. Dat Hugo werkloos was deerde haar nauwelijks. Hij was trouwens niet werkloos, dat zou hij nooit worden. Ze begon op de koopjes te lopen en scherp op de prijzen te letten, want de financiën zouden natuurlijk het knelpunt worden. Als Hugo soms in gedachten voor een blank vel papier zat, begreep ze maar al te goed dat ook hij aan een geheel nieuwe situatie moest wennen.

Cor Matthieu, die ook nog schilderde, had haar wel eens toevertrouwd dat het ‘vrij’ zijn een betrekkelijk begrip was. De dagen gleden maar al te vaak door je vingers zonder dat er iets creatiefs tot stand kwam. En er was niemand die je aan het eind van de maand (of je al dan niet hard gewerkt had) een salarisenveloppe overhandigde.

Toen Hugo vier hoofdstukken klaar had, waren de door hem gecreëerde mensen voor hem gaan leven. Maar wat nu? Ze gingen hun eigen weg. Iets verzinnen was er niet meer bij. Een eigentijdse problemen-roman schrijven was, als je

[p. 41]

niet met een zwart-wit schema wilde werken, toch een vrij hachelijke zaak.

Hij liep vaak aan bij Dorrepaal, die als diaken goed op de hoogte was met de praktijk van de steunuitkeringen. En het was Dorrepaal die hem soms over het dode punt heen hielp met voorbeelden uit zijn kerkelijk werk. Dorrepaal had een baantje gekregen op het kantoor van een broodfabriek. Hij had niet hoeven bedanken als diaken. Hij betrok Hugo en Stans bij het werk van een klerencomité, waardoor zij meer en meer in aanraking kwamen met werklozen en de sfeer in hun huiselijk leven proefden.

- Ik zie nu pas de scherpe scheidslijn, zei Hugo meer dan eens. Hij zelf stond nu ook aan de andere kant, al behoefde hij nog niet te stempelen. Ze konden het nog even uitzingen, al werd ieder dubbeltje nu omgekeerd.

- De beroerdste gevallen, zei Dorrepaal - zijn die waar extra inkomsten worden verzwegen. Wie heeft er nog zin zich in te spannen als de steun het grootste gedeelte van de bijverdiensten inpikt?

- Maar leeglopen is nog erger, zei Hugo.

Het was geen wonder dat de socialisten daar het meest over kankerden.

Wat Hugo wel verwonderde was dat Dorrepaal, die nu geregeld in contact kwam met een rode ambtenaar, het met zijn politieke tegenstander steeds beter kon vinden. Dat gaf te denken. Ergens moest er toch een raakpunt zijn tussen kerk en socialisme.

- Ik praat met hem nooit over politiek, zei Dorrepaal. We hebben het veel te druk met de praktische hulpverlening.