Kinderen en erfgenamen

2

- Wat heeft de baas? vroeg Hugo nog eens.

Juffrouw Briët schreef gejaagd een wissel in het overdispositieboekje en liep haastig naar het bureau van Roodhuizen.

Zijn ogen dwaalden over de naam en het bedrag. Langzaam keerde hij terug naar de werkelijkheid en hij zag dat het krediet belangrijk werd overtrokken. Hij stond op, schoof met de bekende bruuske beweging de klep van zijn cilinderbureau halverwege naar beneden en begaf zich, met boekje en wissel, naar de directiekamer.

[p. 12]

Eindelijk rinkelde de huistelefoon. - Kom je even boven, Hugo? De vertrouwde stem van Reemeijer. Hij werd vandaag veertig jaar.

- Dus begint voor u het leven, zei Betty Last, die ook genodigd was en met zorg een vruchtengebakje uitzocht. Hugo had de laatste moorkop.

Een dwaas gesprek over alles en nog wat - zo ging dat op momenten als deze. Veel tijd was er niet op zaterdagmorgen, maar Reemeijer had veel vrienden als mentor van de toneelclub. Het gesprek kwam op de laatste uitvoering van De Vrek. Betty had met overgave haar rol gespeeld en was in de laatste akte, zonder scrupules in de armen van Dorrepaal gevallen, die zondags in de diakenbank zat, maar zich ondanks de bedenkingen van zijn schoonvader, die ouderling was, niet liet afhouden van ‘dat kruipen in de huid van een ander’.

Door het plotseling binnenkomen van de jonge meneer Schorlemer verstomde de conversatie.

- Zo... is hier iemand jarig? Gefeliciteerd, Reemeijer.

Dorrepaal, die door het onverwachte bezoek iets te hard in zijn moorkop had geknepen waardoor een klodder room op de punt van zijn schoen was terechtgekomen, had de tegenwoordigheid van geest de witte fluim met een handige manoeuvre aan de binnenkant van zijn andere broekspijp te verdonkeremanen.

Betty, die het had gezien, keerde zich snel om, zakdoekje voor haar mond om haar lachen te smoren.

- Apropos, Reemeijer, is die wissel op Boxum nu voldaan?

- Gisteren eindelijk binnen, meneer Schorlemer. Een taai geval. Het leek wel of er opzettelijk getraineerd was...

- Dank je, dat is dus in orde. Prettige dag verder.

Opnieuw zwatelden de stemmen dooreen. Betty ontfermde zich over de roomvlek aan de binnenkant van Dorrepaals broekspijp. - Geneer je niet, je hebt wel voor hetere vuren gestaan, zei Hugo, doelend op de scène in De Vrek. Betty bloosde als een schoolmeisje. Zij was en bleef een raadsel. Stans, die de protégé van Roodhuizen alleen maar oppervlakkig kende van de toneelavondjes, had alleen maar ge-

[p. 13]

zegd: Betty zal haar prooi in steeds hogere kringen zoeken. Zij zal uiteindelijk een rijke man aan de haak slaan en dat zal zij doen zonder scrupules.

Hugo luisterde met één oor naar het gekibbel van de jonge meisjes over het optreden van Kovacs Lajos, het radio-idool. De meisjes waren weg van hem, behalve Puck Oosterbaan, die spriet, die 's morgens voor negen uur haar ochtendgymnastiek deed door over alle bureaus te springen. Puck Oosterbaan ging ook haar eigen weg, dat was wel gebleken toen ze plotseling met bobbed-haar verscheen, tegen de wil van haar kerkse ouders. Toen ze er achter was gekomen dat meneer Leenhouts de schrijver was van de roman ‘De zoon die thuisbleef’, had ze hem onmiddellijk aangeklampt of hij een goed woordje voor haar wilde doen bij Reemeijer ‘voor een klein rolletje’. Ze dorst het haar chef zelf niet te vragen. Wel kon ze in verrukkelijke verbazing naar hem luisteren als hij, na een puur zakelijk telefonisch gesprek met Roodhuizen de hoorn op de haak legde en, met de hand op de borst en de stem van Van Dalsum citeerde: Er is iets dat mijn bekommering wekt, het is Meropy, de vrouw van Polybos.

Voor Hugo naar beneden ging zag zij nog kans hem een introductie te vragen voor de Pinksterconferentie van het Letterkundig Verbond.

Hugo bleef alleen achter met Reemeijer.

- Vandaag mijn laatste storting voor je weet wel.

- Ik hoop het volgend jaar zo ver te zijn. Vier kinderen... enfin, je snapt het wel.

Ja, Hugo snapte het. - Had ik er ook maar vier. Ik ben wel vier jaar getrouwd maar we hebben nog geen ooievaar gezien, ondanks veel gedokter.

Hoe hij er toe kwam op dit vreemde moment een zo delicate kwestie aan te roeren wist hij niet. Reemeijer was een van die R.K. collega's met wie hij, als orthodox-protestant, meer contact had dan met enige andere, geloofsgenoten incluis. Uitgezonderd Dorrepaal.

Reemeijer gaf hem spontaan een klap op de schouder.

- Moed houden, kerel. - Mijn spruiten eten me arm, de jouwe brengen tenminste geld op, schertste hij, doelend op Hugo's papieren kinderen.

[p. 14]

Even twijfelde Hugo of hij Reemeijer iets van hun plan zou vertellen. Nee, toch maar niet. Het was bovendien hoog tijd om naar beneden te gaan.

- Roodhuizen is weer eens een beetje gek geworden. Ik moet het werk van Briët overnemen en het mijne er voorlopig bij blijven doen.

- Toch is-ie al heel wat makker dan vroeger.

- Dank zij die ‘affaire’...

- Hoe zullen wìj zijn als we vijftig zijn?

Zoiets kon Reemeijer vragen.

- Jij? hoonde Hugo schertsend - jij reageert al je overtollige energie af in je creaties op het toneel. Jij bent net als die vent in Midzomernachtsdroom, die àlle rollen wilde spelen...

- En jij bedrijft je stiekeme zonden via je romans en je verhalen, kaatste Reemeijer terug.

- Gelijk heb je, lachte Hugo. Ze konden elkaar aan en wisten, vergeleken bij anderen, dat ze het goed getroffen hadden in hun huwelijk. Van hoeveel collega's kon dat gezegd worden?

Toen hij beneden kwam, zat juffrouw Briët al ongeduldig op hem te wachten. Hugo kende haar nauwgezetheid. In alles superieur, deze vrouw. En dan te denken dat zij straks nauwelijks weerklank zou vinden bij die kei-harde Gruppelaar.

Werklozen noemde hij ‘opvreters van de staat’. Echt een vent om tijdens een door zijn vrouw met gretige aandacht aangehoorde lezing van de V.P.R.O. lekker in te dutten.

- Kijk, Hugo. De termijndeposito's moet je natuurlijk goed in de gaten houden. Haar stem daalde tot gefluister. - Het is vreemd, maar ik heb het laatste halfjaar heel wat tussentijdse opvragingen gehad. In al die gevallen moet je altijd de directie op de hoogte houden.

Ze noemde hem ook de namen van kredietnemers die al in geen jaren hadden afgelost. Dat geld leek wel bevroren.

Hij begreep het wel zo'n beetje al had hij nooit iets te maken gehad met de zorgen voor het gehele bedrijf. Zo pardoes met zijn neus op de moeilijkheden van de heren

[p. 15]

Schorlemer te worden gedrukt, vond hij op een dag als vandaag eigenlijk helemaal niet aardig.

De telefoon waarschuwde. Bij de baas komen.

- Je correspondentie kan je maandag aan de typekamer geven. Ik heb dat geregeld, zei Roodhuizen, zonder van zijn werk op te zien.

- Dank u, zei Hugo.

Hij zag Rouwenhorst voor het laatst zijn kas opmaken. Rouwenhorst was alleen maar de hoofdkassier voor hem gebleven sinds hij hier als jongste bediende was begonnen. Een man van wie niemand iets meer wist dan dat hij geen kinderen had en cello speelde. Er werd wel eens van Hugo gezegd dat hij twee levens leefde, maar was dat niet van toepassing op alle mensen die hier werkten? Zodra zij 's morgens op de klok hadden afgestempeld waren zij van gedaante veranderd. Slechts bij hoge uitzondering kierde er zo nu en dan iets van het eigen gezicht van achter een masker.

Op het nippertje van elf uur stormde nog een bediende van Vierling binnen met vijftienduizend klein bank. Rouwenhorst keek verstoord over zijn bril, maar toen hij de jonge meneer Schorlemer zag toekijken, bond hij in. De jonge firmant tekende zwijgend de kwitantie.

Wat een rommelige zaterdag, dacht Hugo. De maandag zou genoeg hebben aan zijn eigen kwaad. Hij krabbelde een paar concept-antwoorden bij de ontvangen post. Voortaan zou hij te maken krijgen met juffrouw Van Asdonck, een protégé van de hoge heren.

De ochtend was bijna om.

Juffrouw Briët en Rouwenhorst hadden al handjes gegeven. De jongens liepen af en aan om de trommels te kelderen. Nog een kwartier en de deur zou weer achter hem dichtvallen. En dan als de wind naar Stans! Eerst nog even de besproken plaatsen bij de Princesseschouwburg afhalen. ‘Wenn die kleine Veilchen blühen’. Een lange avond genieten van vrolijke muziek, zang en kleurige aankleding.

Toch was hij een der laatsten die het gebouw verliet, op de voet gevolgd door de beide directeuren. Met die

[p. 16]

hoge heren zou hij nu dagelijks te doen krijgen. Zij stonden bekend als humane liberalen met een flinke dosis familietrots.

Terwijl Hugo zijn fiets losmaakte zag hij hen nog even stilstaan. Zij keken op hetzelfde moment om naar de deur die achter hen was dicht gevallen. Iets vergeten? Nee. Ze liepen door.

Onderweg, op de Herengracht, kocht hij darwintulpen. Hij haalde verruimd adem. Het gelukkige week-end was weer aangebroken.