| |
| |
| |
De dood van Johan van Marnix.
(Heer van Tholouze in Vlaenderen.)
'k Volg, barden! 'k volg uw zang! 'k zal 't voorgeslacht bezingen,
De Helden van 't voorheen.
helmers.
Wat verder dan Van Spyck zyn boot,
By donderknal en vlammenbraken,
Verdelgend in de lucht liet kraken;
Ginds, waer dit dorpje ryst met zyne rieten daken,
Daer bleef Johan van Marnix dood!
De Geuzen lagen by den oever
Der Schelde rustig neêrgeslaen;
De vyand stoof met losse toomen,
Op eens door kweb en polder aen;
Hy raekte met gevelde lansen,
Verrassend in de zwakke schansen,
En moordde zonder tegenstand,
En stak er woonst en schuer in brand.
| |
| |
Ach! vruchtloos wat kwam toegespronden,
Hoe luid om hulp de noodkreet klom;
De vyand was te diep gedrongen,
En alles liep wanhopig om.
Nog hielden, op den dyk gestegen,
Er eenigen de Spanjaerds tegen;
Doch zagen geen ontkomen meer,
En ploften in de Schelde neêr.
En nagezet en omgedreven,
Week Marnix in een ranke schuer;
Daer, van den vyand digt omgeven,
Maekt hy hem 't zegepralen duer.
Daer houdt hy allen aenval tegen,
En bliksemt met zyn heldendegen,
Al wat zich waegde en wat zich bood
Voor d'ingang-achteruit of dood!
Nog eenigen met hem besprongen.
Een kleine maer een stoute troep,
Slaen achter wat kwam ingedrongen,
Met daverend hoezee! geroep.
Zy staen, al gapen hunne wonden,
Zy staen als rotsen op hun gronden,
Geoefend in orkaen en ty,
En weren zich aen wederzy'.
Vergeefs langs boven opgekropen,
Vergeefs, langs achter ingestort;
Om niet, een dubblen storm geloopen,
Geen ingang die vermeesterd wordt.
Geen nieuwe manschap zal het baten;
Men vlamt terug uit bres en gaten;
En klampt, hoe meer het noodweer wast,
Elkaêr met feller woede vast.
Maer langer was 't niet uit te houên,
En de een na d'andren zonk ter neêr,
Door bloedverlies en krachtverflauwen;
En trager schoot het zinkroer weêr.
En flauwer trof rapier en degen;
Maer digter joeg de kogelregen
| |
| |
De leemen wanden door en door,
Die daverden met post en schoor.
En nog versterkt door nieuwe hoopen,
Ontvlamt de stryd met meerder kracht;
Thans wordt het hok tot puin geloopen,
En alles, alles omgebragt.
De stormtrompet werd opgesteken;
Toen sprak de held, nog onbeweken,
En met een vrome en vaste stem,
Tot wat nog overbleef met hem:
‘Hoort makkers, 's vyands zegekreten!
Wie uwer kropt dien diepen hoon!
Welaen! het laetste nog verbeten,
En winnen wy de zegekroon.
Nooit zal een Nederlander bukken,
Voor vreemden die zyn recht verdrukken!
Zoo kweeke ons voorbeeld helden aen,
En onzen roem zal eeuwig staen....’
De stoute geus, hy had gesproken,
En wierp den brand in 't rieten dak.
De vyand zag den vuergloed spooken,
Die hel door wand en kapsel brak,
En wie te digt kwam toegetreden,
Ontvluchtte met verzengde leden,
De vlam die door de luiken schoot,
En allen verdren ingang sloot.
En als de wanden gloeijend waren,
De kepers en de schoren rood;
De hut, gelyk een vuerlantaren,
Een heldren luister van zich schoot;
Dan, zegt men, bleven nog hun schimmen
Den vyand uit den brand begrimmen,
En overeind in 't midden staen,
Tot dat het alles was vergaen...!
Onthutst zag Spanje diep verslagen.
Den leeuwenmoed dier offers aen;
| |
| |
En spelde toen wat later dagen
De smeulende opstand zou bestaen.
Wat zag hy niet op land en baren,
Al rampen ryzen en gevaren;
Wat drukkend leed en diepen rouw,
Eer men dit volk vermeestren zou!
Ja! want hun geesten rezen weder
Verduizendvoudigd uit den gloed;
Zy streken in de harten neder.
En blakerden het jeugdig bloed.
Daer togen fors langs wyd en zyde,
De Belgen voor hun regt ten stryde,
Wars van geweld en vreemden dwang,
En vochten tachtig jaren lang!
Gy, die de daden van 't verleden,
Uw aendacht nauwlyks waerdig acht;
o Weeke kinderen van heden!
Wat zyt gy by het voorgeslacht?
Door zelfzucht en bedrog vermeesterd,
Kruipt gy ontzenuwd en ontgeesterd;
Door 't schynschoone in den slaep gesust,
Hadde ik de donderende akkoorden
Van Helmers vry en magtig lied;
Hoe zoude ik dan met klem van woorden,
Van uit het lang vervlogen niet
't Voorhenen aen uw blikken toonen!
U roepen: wyfelende zonen!
Van 't eens zoo roemryk voorgeslacht;
Ryst uit den driewerf donkren nacht!
Ginds, verder dan van Spyck zyn boot,
By donderknal en vlammenbraken,
Verdelgend in de lucht liet kraken;
Ginds, waer dit dorpje ryst met zyne rieten daken,
Daer bleef Johan Van Marnix dood!
|
|