De woordgroep met als kern een voorzetselconstructie
§ 289. Als voorbepalingen bij een voorzetselconstructie (zie hierover § 295) komen voor:
1. | een bijwoord of een in de valentie van een bijwoord gebruikt adjectief: boven op het dak, midden in de problematiek, schuin tegenover zijn woning, binnen in het schip, dicht aan een boomstam, vlak achter de deur, kort voor de middag, dadelijk na de geboorte.
opmerking. Sommige woordgroepen laten meer interpretaties toe; men vergelijke: binnen, in het schip met binnen in het schip. In het eerste geval is de voorzetselconstructie een bijstelling bij het bijwoord.
Hetzelfde is het geval in: ginds bij de werven, hier aan deze zijde van de rivier. Het verschil in toonhoogte tussen bijwoord en voorzetselgroep is beslissend. |
| |
2. | een zelfst. nw.: meters boven de lat, een halve meter binnen de zijlijn, een half uur voor de plechtigheid. |
§ 290. Als nabepalingen bij een voorzetselconstructie komen voor:
1. | een voorzetselconstructie: bij de dominee aan huis, bij moeder op schoot, bij onze buren in de tuin.
Soms is het mogelijk het tweede deel als kern te beschouwen.
opmerking. Met een drama uit de gouden eeuw is één voorzetselconstructie, waarvan het tweede stuk als kern heeft drama: met/een ((drama) uit de gouden eeuw). |
| |
2. | een voegwoordconstructie: op de manier als een schip door een schroef wordt voortbewogen. Hier is de groep als... voortbewogen niet een bepaling bij manier maar bij op de manier; deze figuur is niet frequent. |
§ 291. Als vrije bepalingen bij een voorzetselconstructie komen voor oordeelspartikels en preciserende bijwoorden:
juist op deze vragen, bijna zonder rusten, precies op dat ogenblik, louter om dat verhaal, al na een maand, pas over een week, eerst in de 16e eeuw, alleen in de vroege ochtend, vooral voor zijn plezier, niet voor de middag, zelfs in het paradijs, slechts voor een gedeelte. Niet kan niet worden achtergeplaatst.