Lietboeck inhoudende schriftuerlijcke vermaen liederen, claech liederen, gebeden, danck liederen, lofsanghen, psalmen, ende ander stichtelijcke liederen

[p. III]

Voorreden.

Allen Lidtmaten onses Heeren Jesu Christi, ouer al verstroyt, sy ghenade, vrede ende bermhertigheyt van Godt den Hemelschen Vader, door onsen Heer Jesum Christum, Amen.

AEnghemerckt hebbende beminde Broeders in Christo Jesu dat alle Christgheloouighe menschen schuldich zijn, naer haer ontfanghen gauen ^†te bearbeyden die eere Godes, ende die stichtinghe van haren naesten,^†so en hebbe ic oock die cleene gaue die my de Heere wt ghenaden beneuen andere ghegheuen heeft, niet moghen willen begrauen noch stil houden, maer int bearbeyden van desen teghenwoordighen Lietboeck willen te werck leggen, den welcken ick met ghewilligher herten voor my ghenomen, begonst ende met Godes bystant ende eenighe medehulperen, so verre ghebrocht hebbe als ghy teghenwoordichlijcken mocht sien ende aenschouwen.

Ende op het ghemeene nut soude moghen ghevoordert worden, ende een yder te beter soude ghedient zijn, hebbe ick dit Lietboeck in zes deelen gedeelt, waer van het eerste deel zijn vermaenliederen, inde welcke ghehandelt wert van boete ende beteringe des sondighen leuens, van afstant van sonden ende bekeeringhe tot Godt, dese zijn nut ende dienstlijck om ghesonghen te werden, onder de aencomende lieden, ende by alle die ghene die noch tot boete ende beteringhe des leuens behooren vermaent te worden.

Dat tweede deel zijn Claechliederen ende ghebeden inde welcke den sondaer die hem tot beteringhe zijnes sondighen leuens schicken wil, zijn sonden beclaeght ende tot Godt roept om ghenade ende vergheuinge. Daer zijn oock in dit deel eenighe ghebeden, daer in, om bysonder nootlijcke saken, so int algemeyn voor die gansche ghemeente, als oock voor een yder bysonder ghebeden wort, dese dienen ghesonghen te worden, naer dat den noot ende gheleghentheydt in een yghelijck is eyschende.

† mt. 25. r, 27

† Eph. 4. b16

[p. IV]

Dat derde deel syn Danckliederen ende lofsanghen, Inde welcke den Heere van zijn ouervloedighe gheestelijcke ende tijttelijcke weldaden, ende gauen, ghedanckt en ghelooft wert, dese behooren van sodanighe persoonen ghesonghen te werden, die Godes weldaden ende gauen ontfanghen hebben, ende bequaem zijn totter lofsegghinghe, waer van breeder hier naer sal ghehoort worden.

Dat vierde deel zijn cruyschliederen, de welcke handelen van cruys ende lijden, waer in die gheloouighe vermaent worden tot volstandicheit, tot ouerwinninge, ende een geduyrich blijuen by der waerheyt, dese zijn nut om ghesonghen te werden, ter tijt als de ghemeente met cruys ende lijden beswaert wordt.

Dat vijfde deel zijn verscheyden liederen, inde welcke eenighe tracteren van de artijckelen des gheloofs, ende die Christelijcke leere, waer by ooc gheuoecht is den lofsanck Sacharie, ende ettelijcke andere stichtelijcke liederen de welcke tsamen behooren ghesonghen te werden, naer die gheleghentheyt des tijts ende der plaetsen.

Dat seste deel begrijpt in hem veerthien van Dauids Psalmen de welcke een ygelijck naer dat hy den stant zijnes ghemoets beuint mach singen ende oeffenen.

Dit is beminde Broeders die ordeninghe die ick hebbe ghehouden int vergaderen deses Lietboecx, de welcke ick v hier hebbe willen aenteekenen, op dat een yghelijck goede onderrechtinghe hebbende, van het inhout des Liedtboecks, tselue tot syn ende syns naesten nut te bequamer souden moghen ghebruycken want onderscheyt hebbende van dinhout der Liederen, in de verscheyden deelen (deses Boecx) begrepen, mach een yder naer dat hy zijn ghemoet gestelt vindt, het sy om clagen oft om den Heere te louen, wt alle de Liedekens eenighe tot zijnder beteringhe voor nemen of singhen ende tot eenen ghelijcken eynde, hebbe ick oock doorgaens dinhoudt van een yder Liedt, int corte, bouen het beghin des Liedts gestelt, daer met alles het ghemeene nut betrachtende.

Ende tewijle die vermeerderinghe van die eere

[p. V]

Godes en des menschen beteringhe, door al onsen arbeyt behoort gesocht te werden, so ist mijn hertelijck wenschen, dat oock die Liederen in desen begrepen tot gheenen anderen eynde, gheoeffent en mochten worden, welck gheschieden sal, wanneer een yeghelijck het recht ghebruyck der seluer betracht, ende voor het misbruyck hem wacht, en op dat een yghelijck tot het recht gebruyck soude moghen te beter gheuoordert worden, ende alle straffelijckheden mijden, die by het singhen der Psalmen ende gheestelijcke Liederen gheuonden worden, so ben ick beweecht gheworden dit nauolghende van het daghelijcx misbruyck, ende het recht Godt gheuallich singhen aenteeckenen ofte schrijuen wilt daer op met aendacht letten, ende vlijdt aenkeeren om desen mijnen arbeyt tot Godes eere ende uwer beteringhe te ghebruycken, Dwelck ghy oock met neersticheyt behoort te betrachten, wandt ist dat een yghelijck schuldich is zijn ontfangen pondeken ^†niet te begrauen, maer int werck te legghen, so behooren oock die ghene waer voor tot beteringhe niet Godes gaue ghearbeyt wordt, den arbeyt die haer ten goeden geschiet waer te nemen, wandt tot dien eynde gheeft die Heere de menschen gauen, op dat syn eere verbreyt ende onse beteringhe ghevordert soude worden, waer aen dat gheopenbaert en oock bekent wert hoe seer hy ons bemint, en hoe grootelijck hy begeert ende wil onser aller heyl ende salicheit, ontwijfelijck door den onuertellijcken arbeyt die hy gestadich aen den menschen wt syn onbegrijpelijcke liefde is bewijsende, moghen wy versekert worden als wy met aendacht daerop mercken ^†(tghene hy ergens seyt) dat hy den doot noch het steruen van den sondaer niet en begeert, maer veel lieuer heeft dat hy hem bekeere ende leue, dwelck hy oock aen Israel ghenoechsaem gheopenbaert heeft, doort tseynden zijnder knechten ende Propheten, die hy met gauen verciert, ende met cracht beschoncken hadde, om synen wille te vercondigen ende tot beteringhe de afghedwaelde ende onghehoorsame, ia oock de vrome te dienen, ende dewyl hy noch tot desen eynde syn gheestelijcke gauen gheeft, op dat

† mt. 25. f, 56

† Eze. 18. t 23 ende 33. 11.

[p. VI]

dz syn eere soude verbreet, syn kercke vermeerdert, ende de † beteringhe des lichaems Christi betracht worden, so behooren wy ontwijfelijc Godes goetheyt in desen, die door verscheyden middelen ende instrumenten tot ons waerts laet lichten, waer te nemen, dwelck gheschiet als wy syn gauen (sy lichten dan in ons, oft door andere tot ons) recht tot onser beteringhe ghebruycken, tot welcken recht beterlijcken ghebruycke aller goetdadicheden Godes ons wil helpen Godt die almachtighe Vader door Jesum Christum synen eenighen Sone, Amen.

By my uwen dienaer D. L. bekent.