Daghregister. Deel 3. 1659-1662

[p. 464]

⁺ Bylae II (In teks bls. 303)

Vrijdagh, den 3en December, 's namiddags tusschen 2 ende drie uyren met een Zuytwestelijcq luchjen den Commandeur^1. met de Perkyt na de Saldanha-bay seylende, passeerden dien avont 't Robben-eylandt ende tusschen dat ende 't Dassen-eylandt den ganschen nacht meest van stilte hebbende leggen drijven, passeerden

4 dito, omtrent 's middags (coelte als vooren) het Dassen-eylandt, waermede tegen den avont ongeveer een halff uyr voor son^2. in de Saldanha-bay voor Teelings-bay^e ten ancker quaemen, mitsgaders

Sondagh, den 5 dito, 's morgens lucht als vooren, met den schipper ende eenigh volcq aen den Oliphantshoecq te landt gingh^3., ende niet alleen denselven maer oocq de gansche Zuytsijde ende haer valeyen altemaelen van de bay gansch onbequaem, wit bicqsteenigh lant bevond^3. ende 't water, uyt oorsaecq van dito steen, heel salpetrigh ende siltigh, bouw- noch thuynlandt niet altoos^4., ende sulcx voor d' E. Compagnie aldaer gansch niet te doen sijnde, geen landt in de werelt soo schrael ende sonder zegen van Godt de Heere na 't schijnt, als de vis die in de bay overvloedigh is, ende seer bequaem aen dese sijde voor alle schepen in Teelings- ende Salmandersbay te leggen.

⁺ 6en, 's morgens met een Zuytwestelijck coeltjen overseylende na Potters-bay ende daer g'anckert leggende, gingen over landt Lacus-bay besien, die onbequaem bevonden, gelijck oock Pottersbay, niet meer als voor 2, 3 à 4 schepen heel binnen^5.. Vermits den storm, soo den Commandeur even aen boort wedergecomen sijnde, 's middags uytten Zuyt-Zuyt-Oosten opstacq, waerdoor datelijck het teuytouw^6. (vermits <wij> wat buyten lagen) bracq, ende voor het dagelijcx ende pleght^7., heel uytgeviert, soodanige deyningen ende stortingen affstonden dat alle ogenblicq meenden de gemelte 2 touwen oock te sullen moeten breecken ende met 't schip stranden, breeckende oock de strop^8. van de boot, die noch ter naeuwer noot binnen 't schip cregen, invougen dese bay voor meer als 2, 3 à 4 retourschepen te periculeus sij. Tegen den avond begond aff te nemen ende den

7en, 's morgens wint Suyt-Oost met redelijck weer, sagen 't vrijmansvaertuygh, de Peguyn, onder den Suythoecq leggen van dese Potters-bay; welcke aen boort comende, rapporteerde dat gisteravont omtrent 10 uyren hier gecomen, met sijn macker 's morgens ten 9 uyren uyt de Taeffel-bay was geseylt, 't Robben-eylandt aengedaen ende vandaer met seer moy weer seylende, cort na den middagh 'tselve

+ Kol. Arch. 3973

1. Van Riebeeck oor homself in die derde persoon.

2. d.w.s. sonsondergang.

e

3. V.R. skryf hier in die enkelvoud, vir die res deurgaans in die meervoud. Dieselfde vorme in K, behalwe dat K ginck het i.p.v. gingh.

3. V.R. skryf hier in die enkelvoud, vir die res deurgaans in die meervoud. Dieselfde vorme in K, behalwe dat K ginck het i.p.v. gingh.

4. niet altoos, in elk geval nie.

+ 150v

5. d.w.s. Lacusbaai was net so ongeskik as Pottersbaai en het geen geskikte ankerplek gehad vir meer as 2 tot 4 skepe agter in die baai nie.

6. tui-tou, ‘touw waarmee iets aan de bovenzijde bevestigd wordt, b.v. een bok, een heistelling, enz.’ (Van Dale). Hier tog ook 'n soort ankertou.

7. voor het dagelijcx ende pleght, (die toue) aan die daaglikse en aan die pleganker.

8. stuk tou in die vorm van 'n strop.

[p. t.o. 464]

Foto Kaapse argief
grafsteen van jan van riebeeck,
soos herstel van stukke in die Suid-Afrikaanse Museum, Kaapstad. Links die wapenskild van Van Riebeeck; regs dié van sy tweede vrou (Maria Isaacs, geb. Scipio).

[p. 465]

swaer weer mede ontmoet hadden, ende daermede onder 't Dassen-eylandt geraeckt sijnde, sijn mackers roer aen 't stucq geraeckt, daer blijven leggen was, ende hij het niet cunnende houden, op den hals hier gecomen was, sonder eenige cost (die sijn maet in had) hebbende al verscheyde maelen soo gestelt geweest dat dachte te sincken ende vergaen, ende noyt sulcken storm uytten Zuyt-Zuyt-Oosten sijn leven aen de Caep off hieromtrent vernomen.

Hielden hem aen boort om 't ancker van 't gebroocken touw weder te lichten, doch vermits de wint weder als gister opstacq ende met de Perkyt wat dieper de bay ingelopen waren onder beeter beschut, mitsgaders des avonts 't weer afnemende⁺ ende, alsdoen met verhaelde boot 't verlooren ancker wilden ophaelen, brack de boeyreep^1., sulcx het daerdoor niet cunnende gecregen worden, isser een dregh bijgeworpen ende den

8en dito, 's morgens de schipper selffs met de scheepsschuyt na toe gevaeren met een cleyn dreggetjen om het touw op te dreggen, daer hij cort daernaer het ancker ende touw mede creegh ende door hulp van des vrijmansvaertuygh opgehaelt hebbende, aen boort bracht, na 'twelcke 't luchjen wat westelijck ende 's namiddags onder seyl gingen, ontmoetende in de mont van de bay d' ander vrijmans boot, met een brieffken van de Caep dat daer alles noch wel was. Voorts seylende ende 't luchjen Noorlijck lopende, quam den Commandeur met de Perkyt daermede den

9en, 's middags omtrent een uyr in de Taeffelbay weder ten ancker.

+ 151

1. tou waarmee die ankerboei aan die anker bevestig is.