Dagelyckse huys-catechisatie

Het leven in ons beroep.
De derthiende dag.

b. Vr.

Moet een Christen altijd besig zijn met de pligten van godsaligheyd, ende van Gods-dienst?

Ant. Een Christen moet altijd godsalig leven, dog alsoo, dat hy sig mag, en moet oeffenen in een eerlijk beroep van dit tijdlijk leven, 1 Cor. 7.20. Een yegelijk blijve in de beroepinge, daer in hy van God is beroepen, 1 Tim. 5.8. Die de zijne, en voornamelijk zijne Huis-genoten niet en versorgt, heeft het geloove verloochent, 2 Thess. 3.10, 11.

a. Vr.

Moet yeder een sig in een seker beroep oeffenen?

Ant. Ja: Want de ledigheid baert niet anders als veel quaeds, 2 Thess. 3.11. Wy hooren van u, dat sommige onder u ongeschikt wandelen, niet werkende, maer ydele dingen doende, 1 Thess. 4.11.

a. Vra.

Zijn alle beroepen des levens goed en geoorloft?

Antw. Neen, want vele hebben een stijl van leven die ydel, en werelds is; ja die groote sonde met sig sleept, ofte die ten minsten daer toe groote aenleydinge geeft, Eph. 5.11. En hebt geen gemeinschap met de onvrugtbare werken der duisternisse, 1 Thess. 5.22. Onthoud u van alle schijn des quaeds, Jude vers 23.

b. Vr.

Hoe kan men weten of ons beroep in dit tijdelijk leven, een goede ende geoorloofde stijl zy?

(1.) Indien het een beroep is, 't welke eerlijke en geoorlofde oeffeningen heeft, Eph. 4.28. Die gestolen heeft, steele niet meer, maer arbeide liever, werkende dat goed is met de handen, Phil. 4.8. Al wat eerlijk is, al wat wel luid, dat bedenkt.

(2.) Indien vrome lieden in soo een beroep onder Gods volk hebben geleeft, Marc. 6.3. Is dese niet de Timmerman? Act. 10.1. Daer was Cornelius de Hooft-man, Exod. 31.3. Ik hebbe Bezaleel vervuld met den Geest Gods, met wijsheid, ende met verstand, en met wetenschap, namentlijk in alle handwerk.

(3.) Indien de mannen Gods soodanige beroepinge voor goet kennen, Luc. 3.34. Ende hem vraegden ook de Krijgs-knegten seggende, ende wy, wat sullen wy doen? Ende hy seide tot haer en doet niemand overlast, nogte en ontvremt niemand het zijne met bedrog, laet u vergenoege met u besoldingen, Act. 13.7.

(4.) Indien ons beroep noodig en nuttig is tot het gemeyn

[p. 259]

welvaren van dit tijdlijke leven, sonder overtredingen van Gods Wetten, want wy zijn yder als leden in een lichaem tot dienst van het gemein, gelijk Paulus toont, 1 Cor. 12.17. Waer het geheele lichaem de ooge, waer soude het gehoor zijn? Exod. 31.3.

c. Vr.

Hoe moeten wy ons in ons beroep dragen?

Ant. Wy moeten dese dingen doen:

(1.) Wy moeten yder op ons eigen beroep meest agt geven, om daer in stantvastelijk en vrugtbaer te leven, siende niet soo seer hoe andere haer beroep waer nemen, als wel hoe wy het onse beleven? 1 Pet. 4.15. Dat niemand onder u en lijde als een die sig met eens anders dingen bemoeyt, 1 Thess. 4.11.

[2.] Wy moeten niet versuimig en traeg wesen, maer met alle yver en neerstigheid ons oeffenen in onse beroepinge, Eccl. 9.10. Alles wat uw' hant vint om te doen, doet dat met al uw' magt, Prov. 10.4. De hand des vlijtigen maekt rijk, Prov. 21.5.

[3.] Wy moeten tegen alle swarigheden wel gemoed zijn , ende met kloekmoedigheyt deselve te boven soeken te komen, sonder daerom ons beroep te laten varen, Prov. 24.10. Vertoont gy u slap ten dage der benautheit, uwe kragt is nauwe, Prov. 22.13. De Leuyaert seid, daer is een Leeuw buiten, ik mogte op 't midden der straet gedood worden, Prov. 20.4.

[4.] Wy moeten met een matige winninge te vreden zijn, sonder gierigheyt ons generende, Prov. 28.20. Die haestig is om rijk te worden, en sal niet onschuldig zijn, 1 Tim. 6.6, 7, 8, 9, 10.

b. Vr.

Betragten wy dan onse beroepinge genoegsaem als wy dese dingen wel waer nemen?

Ant. Neen: dit konnen de Heidenen ook wel doen, maer wy Christenen moeten daer en boven nog dese dingen betragten:

[1.] Wy moeten met vergenoeginge blijven in ons beroep, hoe slegt en moeyelijk het ook soude mogen wesen, uit erkentenisse van Gods voorsienigheyt, die dit alles soo regeert, 1 Cor. 7.24. Een ygelijk, daer in hy geroepen is, Broeders, die blijve in 't selve by God, Jude ves 16.

[2.] Wy moeten door onse beroepingen Gods eere soeken te verbreiden, en Christi Leere te vercieren, Tit. 2.10. Dat de dienstknegten de leere onse Zaligmakers in alles mogen verçieren, 1 Cor. 13. vs. 31. Al wat gy doet, doet het al ter eeren Gods.

[3.] Wy moeten in ons beroep soo leven, dat wy daer in den Heere selve als dienen, ende ons soo aenstellen, als die daer over rekenschap sullen moeten geven, Col. 3.23. Al wat gy doet, doet dat van herten, als den Heere, en niet den menschen, vs. 24. Wetende dat gy van den Heere sult ontfangen de vergeldinge de erfenisse: Want gy dient den Heere, Col. 4.1.

[p. 260]

(4.) Wy moeten niet meynen dat den zegen door onse eyge wijsheyd komt, maer datse van God komt, en daerom moeten wy den Heere daerom heiliglijk bidden, Ps. 90.17. Bevestigt gy het werk onser handen over ons: ja 't werk onser handen bevestigt dat, Ps. 127. 1, 2. 't Is vergeefs dat gy vroeg op staet, laet op blijft, etet broot der smerten: 't is also dat God het zijnen beminden als in den slaep geeft?

a. Vr.

Belieft het God altijd onse beroepinge te zegenen met goede winsten?

Ant. Neen, maer het behaegt hem den eenen rijk te maken, en den anderen arm, 1 Sam. 2.7. De Heere maekt arm, ende rijk: hy vernedert, ende verhoogt, Prov. 22.2. Job 1.21. De Heere geeft, en de Heere neemt.

b. Vr.

Hoe moet sig soo een Christen dragen die arm is,ende dit alles in sijn beroep tegen loopt?

Ant. Soo een Christen moet dese dingen doen:

(1.) Men moet niet mismoedig worden nog sig daer over quellen, alsiet men ook dat het selfs de godloose wel gaet, Psal. 37.1. En ontsteekt u niet over de boosdoeners, Prov. 10.15.

(2.) Men moet tegen God niet murmureren, nogte daerom twijfelen aen Gods liefde, Job 1.21. Naekt ben ik uit mijns moeders buik gekomen, ende naekt sal ik daer henen weder keeren: de Heere heeft gegeven, de Heere heeft genomen, de name des Heeren zy gepresen, Heb. 10.33. Eccl. 9.1. Jude vers 16. De godloose zijn murmurerende, en klagen over haren staet.

(3.) Men moet sig wagten van alle nijdigheyd en quaed spreken op andere die het beter gaet, Ps. 37. vs. 1. En benijdse niet die onregt doen, Prov. 18.23. Esai. 8.21. De quade vloeken den Koning wanneer haer hongert.

(4.) Men moet geen quade middelen gebruyken om wederom tot voorspoed te komen, maer men moet de armoede met lijdsaemheyt verdragen, Jac. 5.11. Gy hebt de verdraegsaemheid Jobs gehoort; Prov. 30.9. Opent uwe mond, ende oordeelt geregtiglijk, ende doet den verdrukten, ende nood-druftigen regt.

c. Vr.

Waer mede moet een arm mensch sig vertroosten in sijne armoede?

Ant. Met dese gedagten:

(1.) Dat dese staet van God komt, die verstaet dat dit soo voor ons best is, Job 1.21. God gaf, God nam, Ps. 119.57.

(2.) Dat wy sondige menschen zijn, die alles hebben verbeurt, en waerdig zijn in de Helle geworpen te worden, Mich. 7.9. Ik sal des Heeren gramschap dragen, want ik hebben tegen hem gesondigt, Rom. 3.19.

[p. 261]

(3.) Dat dit het lot van de vroomste is geweest, ende dat andere godsalige veel armer zijn geweest als wy zijn, Matt. 8.20. Jesus seide, de vossen hebben holen, ende de vogelen des Hemels nesten, Maer de Sone des menschen heeft niet daer hy het hooft nederlegge, Luc. 16.21.

[4.] Dat dit aerdse goed maer een ydel schaduwe is, maer dat de geestelijke goederen, en de hemelsche rijkdommen de beste zijn, hetwelke God aen de vrome arme geven wil, Jac. 2.5. Hoort mijne geliefde Broeders, en heeft God niet uytverkoren de arme deser wereld om rijk te zijn in 't geloove, ende erfgenamen des Koninkrijks, 't welk hy belooft heeft den genen die hem lief hebben? Heb. 10.34. 1 Cor. 1.27. De gedaente der wereld gaet voor-by.

b. Vr.

Waer komt de voorspoet in onse beroepinge van daen?

Ant. Van God, Prov. 10.22. Den zegen des Heeren maekt rijk, Ps. 127.2. De Heere geeft sijnen beminden als in den slaep, Job 1.21.

a. Vr.

Is alle rijkdom een zegen van God?

Ant. Neen, want de godloose ontfangen in Gods toorn de tijdlijke goederen, Jer. 12.1. Waerom is der godloosen weg voorspoedig? Job 21.7. Waerom leven de Godloose, worden oud, ja worden geweldig in vermogen? Ps. 73.7.

b. Vr.

Wanneer is de rijkdom zegen van God?

Ant. Als de selvige aen Gods kind'ren word gegeven ten goede, Ps. 127.2. Hy geeft het den zijne als in den slaep, Mat. 6.33. De andere dingen sullen u toegeworpen worden.

c. Vr.

Waer uyt sal men konnen weten of ons de rijkdom ook tot zegen zy gegeven, ende of wy die wel besitten?

Ant. Uyt dese teikenen:

[1.] Als wy ons herte daer door niet voelen vervloekt te zijn, om aen de wereld vaster te worden, Ps. 62.11. Als 't vermogen overvloedig aenwascht, en set' er het herte niet op, Deut. 32.15.

[2.] Als wy de goederen niet hebben als distelen en doornen, die ons beletten in de pligten van onse godsaligheyt en Gods-dienst, Mat. 13.22. De verleidinge des rijkdoms verstikt het woord, ende het word onvrugtbaer, Matt. 6.24. Hab. 26. Wie die vermeerdert, het gene zijne niet en is, en die op sich ladet dicken slijk.

[3.] Als wy daer door niet verleid worden tot de sonde van hoovaerdie, veragtinge des armen, wereldsheyt, overdaet, gierigheyt, etc. Jac. 2.3. Soudet gy seggen tot den armen, staet gy daer, ofte sit hier mede onder mijnen voetbank? 1 Tim. 6.17. Segget den rijken in dese tegenwoordige wereld datse niet hoogmoedig worden, Luc. 16.19. Daer was een seer rijk mensche, ende was gekleed met purper en seer fijn lijnwaet, levende alle dagen vrolijk en pragtig.

[p. 262]

b. Vr.

Mag men wel arbeyden om rijk te worden?

Ant. Men mag wel vlijtig zijn om het huys te versorgen, maer men mag niet na rijkdom jagen met een onvergenoegde begeerte, want dat is gierigheyt, 1 Tim. 6.9. Die rijk willen worden, vallen in versoekingen, ende in den strik, ende in vele dwase en schandelijke begeerlijkheden, Prov. 24. 3, 4.

c. Vr.

Waer door behooren wy afgeschrikt te worden van dat t' samen-schrapen van rijkdommen?

Ant. Door dese Beweeg-redenen: (1.) In rijkdommen steken veel gevaerlijkheden en verhinderingen tot Godsaligheyt, en tot de saligheyt, Matt. 23.19. Jesus seide tot zijne discipulen, voorwaer segge ik u, dat een rijke swaerlijk in het Koningrijke der Hemelen sal ingaen, 1 Tim. 6.9, 10. (2). Wy hebben niet veel van doen om te leven, ende nog minder is ons noodig om wel te leven, Luc. 12.15. Het en is niet in den overvloed gelegen dat iemand leeft uit zijne goederen, 1 Tim. 6.8. Als wy voedsel en deksel hebben, wy sullen daer mede vergenoegt zijn. (3.) De rijkdommen van dit leven zijn seer onvaste en ongestadige goederen, die men ligtelijk komt te verliesen, waer door dan een goed-gierige ziele als met zweerden word doorsteken, Prov. 23.5. Sult gy uwe oogen laten vlieden op het gene dat niet en is? want het sal gewisselijk vleugelen maken, gelijk een Arent die na den Hemel vliegt, Jac. 5.1, 2.

(4.) De lust tot rijkdom word ligtelijk tot sonde van gierigheid, die een afgoderie is, ende vervloekt voor Gods oogen, Co. 3.5. doodet dan uwe leden die op der aerde zijn, namelijk, hoererye, onreinigheyd, schandelijke beweginge, quade begeerlijkheid, ende de gierigheid, welke is afgoden-dienst, Eph. 5.5.

b. Vr.

Waer in bestaet dan de regte gelegentheyt van een godsalige ziele, ontrent de tijdelijke goederen?

Ant. In dese gestaltenisse des herten:

(1.) Dat men om groote rijkdommen nog bidde, nog arbeyde, Prov. 30.8. Armoede, nog rijkdom en geeft my niet, Prov. 23.4.

(2.) Als op onsen neerstigen arbeyd den rijkdom volgt, dat wy die niet verstoten, maer dat wy deselvige wel gebruyken, dog als een toewerpsel in dit leven, Ps. 62.11. Als 't vermogen overvloedig aenwascht, en set 'er het herte niet op, Matt. 6.33. Soekt eerst het Koningrijke Gods, ende zijn geregtigheid, de andere dingen sullen u werden toe-geworpen.

(3.) Als wy wel te vreden zijn in onse staet, hoe die ook voorvalle, vergenoegt zijnde over de geestelijke rijkdommen der ziele, 1 Tim. 6.6. De Godzaligheid is een groot gewin met vergenoeginge, vers 7. Heb. 13.5. U wandel zy sonder geltgierigheid, ende zijt vergenoegt met het tegenwoordige.