Dagelyckse huys-catechisatie
(1700)–Franciscus Ridderus– Auteursrechtvrijb. Vr.Heeft God eenig ander besluit gemaekt over het menschelijke geslagte, als het besluit van sijn voorsienigheid? Ant. Ja hy: Want het besluit van de voorsienigheid siet op dit tijdlijke leven; dog de mens heeft ook sijn opsigt op de eeuwige doot, of op het eeuwig leven: waer over God ook sijn raed en besluit heeft gemaekt, Matt. 25.34. Komt gy gezegende mijns Vaders, ende be-erft dat Koningrijk, 't welk u bereit is voor de gront-legginge der werelt. Luc. 12.32. Dan. 12.2. | |
c. Vr.Hoe wort dat besluit genaemt? Ant. De godlijke praedestinatie, ofte voor-verordeninge, Eph. 1.5. Die ons te voren verordineert heeft tot aenneminge tot kinderen, Rom. 8.29. | |
c. Vra.Heeft God dan met een voor-verordineringe onderscheyt gemaekt tusschen de menschen? Ant. Ja, 1 Thess. 5.9. God en heeft ons niet gestelt tot toor- | |
[pagina 37]
| |
ne, maer tot verkrijginge der zaligheyt door Jesum Christum, Rom. 11.7. Rom. 9.18. | |
b. Vra.Hoe wert die voor-verordineringe genaemt, ten aensien van die zalig worden? Ant. De verkiesinge, Eph. 1.4. Gelijk hy ons uitverkoren heeft. Matt. 22.14. Rom. 9.11. | |
a. Vr.Wanneer heeft God dese verkiesinge gedaen? Ant. Van eeuwigheit. Eph. 1.4. Gelijk hy ons uytverkoren heeft in hem, voor de gront-legginge der Werelt, Matt. 15.33. 2 Tim. 1.19. De genade gegeven voor de tijden der eeuwen. | |
b. Vr.Gaet de verkiesinge over bysondere personen? Ant. Ja, gelijk als een Koning sommige van sijn Onderdanen, met namen aenteikent, Phil. 4.3. Mijne Mede-arbeiders, welkers namen zijn in het Boek des levens, Rom. 9.13. 2 Thess. 2.13. | |
a. Vr.Zijn alle menschen uytverkorene? Ant. Neen: maer het minste gedeelte der menschen is uytverkoren, Matth. 20.16. Vele zijn geroepen, maer weynige uitverkoren, Rom. 9.13. Rom. 11.7. | |
c. Vr.Hoe seit dan Paulus, 1 Tim. 2.4. God wil dat alle menschen zalig worden? Ant. Alle, betekent hier allerley menschen, hooge en lage: Joden en Heidenen, als blijkt vers 1. Danksegginge voor ale menschen: Dat is, voor allerlei, gelijk het soo wort verklaert vs. 2. voor Koningen, en alle die in hoogheit zijn. So dat dit is, 't selve dat Paulus dus uitspreekt, Rom. 3.29. Is God een God der Joden alleen? Ende en is hy 't ook niet der Heidenen? Ja, ook der Heidenen, Gal. 2.28. | |
c. Vr.Hoe seit dan Paulus, 1 Tim. 4.10. God is een behouder aller menschen, maer aldermeest der geloovige? Ant. De sin is: God draegt sorge voor alle menschen, hy onderhoud haer, en beschermt haer in dit leven, maer allermeest draegt hy sorge voor de geloovige, Ps. 36.7. Heere gy behoud menschen en beesten, Ps. 73.1. Immers is God Israël goet. | |
b. Vr.Wat heeft God bewogen tot dese verkiesinge? Ant. Ons is niet anders geopenbaert, als Gods welbehagen, Ephes. 1.5. Die ons te voren verordineert heeft tot aenneminge tot kinderen door Jesum Christum, na het welbehagen zijns willens, Rom. 2.16. Matth. 11.25. | |
a. Vr.Is God niet bewogen door onse goede werken, om ons te verkiesen? Ant. Neen, Rom 11.6. Indien het uit de werken is, soo en is 't geen genade meer, 2 Tim. 1.9. Niet na onse werken, maer na sijn eigen voornemen, Eph. 2.8, 9. | |
[pagina 38]
| |
b. Vr.Is God niet bewogen om ons te verkiesen door ons voorgesien geloove? Ant. Neen, want het geloove is een volgende vrugt op de verkiesinge, Act. 13.48. Daer geloofden soo vele, als 'er geordineert waren tot het eeuwige leven, Eph. 1.5. Joh. 10.26. | |
c. Vr.Hoe seyt dan Paulus, Heb. 11.6. Sonder geloove is 't onmogelijk God te behagen? Ant. Dat is te seggen; sonder dit geloove, Dat God is, en dat hy een belooner is dergener die hem soeken, vs.6. Sal niemant godsalig na Gods Wetten wandelen, Rom. 14.23. 't Gene uit den geloove niet en is, dat is sonde. Dog wy zijn uitverkoren, eer wy God behaegden: dat is, eer dat wy door een geloovigen wandel hem aengenaem waren, Rom. 9.11. Als de kinderen nog niet geboren waren, nog iets goets, ofte quaets gedaen hadden, 2 Tim. 1.3. | |
c. Vr.Maer, in Christo uitverkoren te zijn, Eph. 1.4. Is dat niet te seggen, als geloovige aengemerkt te zijn? Ant. Neen, want wy worden ook geseit in Christo geroepen te zijn, en in hem de verlossinge te hebben, vs. 7. 2 Tim. 1.9. 't welk nogtans geschiet is, eer wy geloovig zijn: Maer het betekent soo veel als, door hem: dat is, om door hem tot de zaligheit gebragt te worden, gelijk het wort verklaert, vs. 5. Die ons te voren verordineert heeft tot aenneminge tot kinderen door Jesus Christum. Eph. 1. Col 1.16. | |
b. Vr.Als Paulus seit, Eph. 1.4. Gelijk hy ons uytverkoren heeft, spreekt hy dan niet van geloovige? Ant. Ja hy, Dog niet als of sy geloovige waren geweest voor de verkiesinge: maer die nu door hare verkiesinge geloovige waren geworden: gelijk hy seit, vers 7, In welken wy hebben de verlossinge, 2 Tim. 1.9. Eph. 1.9. | |
c. Vr.Maer hoe seyt dan Jacobus Jac. 2.5. En heeft God niet uytverkoren de arme deser werelt, rijk in ´t geloove? Ant. Jacobus wil soo weinig seggen, dat het geloove gaet voor de verkiesinge, als hy wil seggen, dat, Erfgenamen des Koningrijks te zijn, gaet voor de verkiesinge, 't welk is het eynde en gevolg op de verkiesinge, Act. 13.48. Maer de sin is, dat God de arme ook heeft verkoren, op datse rijk souden zijn in den geloove; Ofte, dat den arme na den lichame, die rijk zijn in den geloove, ook van God verkoren zijn, Matt. 11.25. Ik danke u Vader, dat gy dese dingen den kleinen hebt geopenbaert, 1 Cor. 1.26. | |
b. Vr.Dewijle het Euangelium seit, dat die den Sone gelooft, het eeuwige leven heeft, Joh. 3.16. Strijd dese verkiesinge hier niet tegen aen? Ant. Neen, want die God heeft ten leven verkoren, eerse ge- | |
[pagina 39]
| |
loofden, deselve heeft hy voorgenomen het geloove te geven, om daer door sijn verkiesinge uyt te voeren, en soo na de beloften des Euangeliums haer zalig te maken: Soo dat, die in den Sone gelooven, soodanige zijn, welke God van eeuwigheid heeft uytverkoren, op datse in den Sone souden geloven, en soo salig worden, Rom. 8.30. Die hy te voren verordineert heeft, die heeft hy ook geroepen, 1 Petr. 1.2. | |
b. Vr.Door wat middelen voert God dan de verkiesinge uyt? Ant. Door al den zegen des Euangeliums, die ons in Christo is gegeven, Eph. 1.3. Gezegend zy de God en Vader onses Heeren Jesu Christi, die ons gezegend heeft met alle geestelijke zegeninge in den Hemel in Christo. Rom. 8.28, 29, 30, 31. Eph. 1.7. | |
a. Vra.Is de verkiesinge vast en onveranderlijk? Ant. Ja, 2 Tim. 2.19. Evenwel, het vaste fondament Gods staet, hebbende desen zegel, God kent de sijne, Rom. 9.11. Op dat het voornemen Gods dat na de verkiesing is, vast bleve, Joh. 10.28. Mijne Schapen sullen niet verloren gaen in der eeuwigheyd. | |
b. Vr.Hoe seyt dan Petrus, 2 Pet. 1.10. Broeders beneerstigt u om uwe roepinge en verkiesinge vast te maken? Ant. De sin is, dat sy haer gemoed hier van mosten sien te versekeren: dewijle de verkiesinge twee zegelen heeft: een aen Gods zijde, sijn vaste voornemen, Rom. 9.11. Het ander, aen onse zijde, tot onse versekering: Het geloove, kragtig door goede werken, 2 Cor. 13.5. Ondersoekt u selven of gy in het geloove zijt, beproeft u selven: Ofte en kend gy u selven niet dat Jesus Christus in u is, 't en zy dat gy eenigsins verworpelijk sijt, 2 Tim. 2. 19. | |
c. Vr.Hoe is dan dit dreygementen te verstaen Ezech. 18.24. Als de regtveerdige sich af-keert van sijne rechtveerdigheid, hy sal in sijne sonden sterven? Ant. God steld de nature van de Wet voor, die straffen heeft voor godloose, en op conditie gewoon is te spreken, Jer. 18.7, 8. Maer na het Euangelium sullen regtveerdige noyt geheel van haer geregtigheyd af-wijken, Ezech. 36.26. Ik sal u, seit de Heere, een nieu hert gegeven, vs. 27. Ik sal mijn Geest geven in het binnenste van u: En ik sal maken dat gy in mijne insettingen sult wandelen, en mijne regten sult bewaren, en doen, Ezech. 11.29. Jer. 31.32, 33. | |
a. Vr.Hoe seit dan Moses, Exod. 32.32. Indien gy hare sonden niet vergeven sult, soo delgt my uit het Boek, 't welk gy geschreven hebt? Ant. Moses spreekt niet van het Boek der verkiesinge, maer van het Boek des tijdelijken levens; en wilde liever sterven, dan al de straffen van Gods volk aensien; Want de verkiesinge quam | |
[pagina 40]
| |
hier niet te passe: de straffe en sonden des volks konden geen reden zijn, om Mosen in de Helle te doen komen, veel min, dat hy dit versogt soude hebben, 2 Reg. 22.20. Esai. 39.8. | |
c. Vr.Is het dan niet even eens, of de uitverkorene goet doen of niet? Ant. Neen, want door haer goet doen moeten sy haer versekeren van haer verkiesinge: indien sy onboetveerdig quamen te leven, en te sterven in sonde, soo soudense verloren gaen. Maer God heeft belooft sorge te dragen, datse tot soo een godtloosen trein des levens niet vervallen, Jer. 32.40. Ik sal een eeuwig Verbond met hen maken, dat ik agter hen niet en sal af-keeren, op dat ik hen wel doe, Ende ik sal mijne vreese in haer herte geven, datse niet van my af en wijken 1 Petr. 1.5. Hebr. 8.10. | |
b. Vr.Kan yemand van zijn verkiesinge seker wesen, en van de vastigheit der selve? Ant. Ja, Rom. 8.3. Ik ben versekert dat nog doot, nog leven, nog Engelen, nog Overheden, nog Magten, nog tegenwoordige, nog toekomende dingen, vs. 39. Nog hoogte, nog diepte, nog eenige ander Schepsel ons sal konnen scheiden van de liefde Gods, welke is in Christo Jesu onsen Heere, 1 Joh. 3.14. Wy weten dat wy overgegaen zijn uit de doot in het leven, 2 Pet. 1.1. Eph. 1.4. | |
b. Vr.Is er ook by God een besluyt van Verwerpinge? Ant. Ja: 't welk genoegsaem blijkt uyt de uytkomste; maer ook uyt plaetsen die van Gods besluyt spreken, Matt. 7.23. Gaet weg van my, gy die onregtveerdigheid werkt, ik heb u noit gekend, Rom. 11.7. Rom. 9.18. 1 Thess. 5.9. 1 Pet. 2.8. Jude vers 4. | |
c. Vr.Wat is de Verwerpinge? Ant. Het is een besluit Gods, waer door God heeft voorgenomen, sommige menschen in haer staet der sonde te laten blijven: haer de middelen der genade niet te geven, en deselve om haer sonden regtveerdelijk te verdoemen, Act. 14.16. God heeft in voortijden alle de Heidenen laten wandelen in hare wegen, Matt. 25.12. Act. 16.6, 7. | |
c. Vr.Hoe seit dan Petrus, 2 Pet. 3.9. De Heere wil niet dat eenige verloren gaen, maer datse alle tot bekeringe komen; Ant. De sin is, de Heere wil niet dat eenige van de zijne verloren gaen; dat zijn die gene voor wien de beloften is: de kinderen der beloftenisse zijn, Joh. 10.28. Ik geve mijne schapen het eeuwige leven en sy sullen niet verloren gaen, 1 Sam. 2.25. Rom. 9.18. | |
c. Vr.Hoe seit dan God, Ezech. 18.37. Ik en hebbe geenen lust aen de doot des stervenden? Ant. God seid, dat hy, gelijk de godloose Joden meynden, | |
[pagina 41]
| |
geen vermaek nam in onschuldige kinderen om de sonden van Voor-ouders, met uyterlijke ellenden te verderven, maer dat hy meer vermaek soude hebben in haer bekeeringe en welvaren, Jer. 6.8. Laet u tugtigen, Jerusalem, opdat mijne ziele van u niet afgetrocken worde, op dat ik u niet en stelle als een woestheid, en als een onbewoond Land, Esai. 1.24. Prov. 1.26. | |
b. Vra.Geeft dan God aen alle menschen, op alle tijden, de middelen ter saligheit niet? Ant. Neen hy, Ps. 147.19. Hy maekt Jacob zijn woorden bekend, Israël sijn insettingen en regten. vs. 20. Alsoo en heeft hy geenen volke gedaen; en zijn regten en kennen sy niet, Matt. 10.5. Gaet niet prediken tot de Heidenen, nog tot de Samaritanen, Act. 16.6, 7. | |
c. Vr.Hoe seit dan Paulus, dat het Euangelium gepredikt is onder alle de Creaturen die onder den hemel zijn, Col. 1.29. Ant. Hy verstaet allerlei soort van menschen, niet alleen Joden, maer ook Heidenen; gelijk soo van 't geloove der Romeinen wort gesproken, Rom. 1.8. 't Welk nogtans alle menschen hooft voor hooft niet hebben gehoort: gelijk wort aengewesen vers 26. De verborgentheid die verborgen is geweest van eeuwen, ende van geslagte, maer nu geopenbaert is aen zijne Heiligen, Eph. 2.12. | |
b. Vra.Kan men van de verwerpinge wel zeker zijn? Ant. Niet ligtelijk, want God laet somtijds selfs zijn Uytverkoorne in groote Sonden vallen, 1 Tim. 1.18. Die ik te voren een Godslasteraer was, ende een vervolger, ende een verdrucker: maer my is barmhertigheid geschied, Gal. 1.13. God heeft my van mijns Moeders lijf aen afgesonderd, Tit. 3.3. | |
c. Vr.Is het al nuttig dat men van de werwerpinge spreekt? Ant. Ja het: want dewijle de Schrifture daer van spreekt, soo moeten wy daer niet van zwijgen willen: te meer, dewijle dit dient tot eere van Gods regtveerdigheyd in andere, en van zijn barmhertigheid in ons, Rom. 9.22. God willende zijn toorn bewijsen, ende zijne magt bekent maken, vers 13. Op dat hy soude bekent maken den rijkdom sijner heerlikheid over de vaten der barmhertigheit, 1 Thess. 5.9. |
|