Over-Ysselsche sangen en dichten

tekstkritische noten

Op de bedelerye des Conincx. Hs. van Revius in C; 1. Spanjaerden: eerst: Brabanders.

Op de bedelerye des Conincx van Spanjen.^*

Wert altesamen geus ghy Spanjaerden en Walen,
U Coninck gaet u voor, wat wildy langer dralen?

Hy die van Oost en West opstapelde de buyt³

Nu lopet met de clep en truggelt om een duyt.⁴

De werelt is verkeert, de woorden oock verkeeren.⁵
Die geusen sijn geweest die werden baenderheren,⁶

En di haer gaf den naem die voert nu hare leus.⁷

Want die gaet bedelen en is dat niet een geus?

* Op de bedelerye des Conincx. In 1634 vroeg Filips IV aan de Cortes van Castilië een buitengewone belasting van 4 millioen, waarin zij toestemden. De deplorabele toestand der Spaansche financiën maakte omstreeks dien tijd bovendien allerlei nieuwe heffingen en belastingverzwaringen noodig.

3 van Oost en West: uit Indië en Amerika.

4 clep: klep, waarmee de melaatschen hun nadering aankondigden en waarop zij de aalmoezen in ontvangst namen; truggelt: bedelt.

5 verkeert: veranderd.

6 geusen: uit het Fransche ‘gueux’ = bedelaars; baenderheren: (hier voor:) groote heeren.

7 die haer gaf den naem: de Spanjaard(en), die bij monde van Barlaymont in 1566 de verbonden edelen bij de aanbieding van het smeekschrift aan Margaretha van Parma voor geuzen uitmaakte(n).