Over-Ysselsche sangen en dichten

Op de schriften van D. Hoii.^*

Vant keyserlijck verbont en mogen wij niet wijcken,
Want s'hemels sleutelen zijn byde catholijcken:²

* Op de schriften van D. Hoii. D. Hoii: doctoris Hoii. Andreas Hoius was in 1551 te Brugge geboren en stierf als hoogleeraar in het Grieksch, de welsprekendheid en de geschiedenis te Douai in 1631. De laatste regels van dit vers doen vermoeden, dat Revius het naar aanleiding van het overlijdensbericht schreef. Welke ‘schriften’ hij bedoelt, is niet duidelijk; misschien de ‘Oratio de novae apud Europaeos monarchiae... utilitate’, waarin Hoius aandringt op één groote monarchie der Habsburgers tot bezwering van het Turksche gevaar en tot herstel van de Katholieke religie

2 s'hemels sleutelen: de z.g. sleutelmacht (cf. Mattheus 16:19), de macht om het Koninkrijk Gods te openen en te sluiten, d.i. te bepalen wat daarin al of niet geldt.

[p. 168]

 

Men moet den Calvinist veriagen wt zijn lant,

 

Want die en heeftse niet; sey doctor stoke-brant.

5

T'is recht. den Keyser heeft den hemel wijt ontsloten,

 

Sijn sleutels zijn gevult met pulver en met cloten:⁶

 

En die hem vyantschap, en die hem vrientschap dee'n⁷

 

Hy sentse alle bey met duysenden daer heen.

 

O doctor, het is tijt dat ghy ooc raect daer binnen,

10

Die s'hemels sleutelen soo wel hebt connen vinnen.

6 cloten: kanonskogels. De zin is: als sleutels gebruikt hij kanonnen, d.w.z. hij stuurt duizenden naar den hemel (= in den dood) door ze te beoorlogen.

7 die hem vrientschap dee 'n: Revius denkt vermoedelijk aan 's Keizers houding tegenover Johan George van Saksen, die hem eerst met blinde trouw diende, maar o.a. door het Restitutions-Edikt en den inval van Tilly in de armen van Gustaaf Adolf werd gedreven (vgl. de beide volgende verzen).