In het goudland. Onder de boschnegers

IV.

Daar stonden nu Hendriks en Antoon in een vreemd werelddeel, geheel aan zich zelf overgelaten.

Gelukkig had de stuurman eenig geld; in elk ander geval zou het zelfs een vrij belangrijke som zijn geweest. ‘Men kan nooit weten wat iemand kan overkomen’, was hij gewoon te zeggen, en daarom had hij de gewoonte aangenomen onder zijn kleederen een taschje te dragen, waarin eenig papieren geld was.

Dit geld nu hoopte hij zonder te groote schade te kunnen wisselen voor gangbare munt, en daarvan te leven tot zij een schip hadden gevonden, dat naar Europa terugkeerde.

[p. 18]

Spoedig zouden zij ondervinden dat de kapitein van ‘La Fortune’ gelijk had: zij konden hun geld best gebruiken.

San-Francisco was toen de groote en goed gebouwde stad nog niet van tegenwoordig. Zij had haar ontstaan te danken aan de menigte goudzoekers, welke naar Californië stroomde. De huizen waren, op eenige uitzonderingen na, alle van hout en onregelmatig door elkander gebouwd, terwijl van straten in het geheel geen sprake was.

De ruimte tusschen de huizen was ongeplaveid; bij zonneschijn een stofnest, bij regen een echte modderpoel.

Toch heerschte er groote drukte in de stad: de goudkoorts was op haar hoogst. Bijna elken dag brachten schepen uit alle oorden der wereld een aantal gelukzoekers aan, die ten minste voor eenigen tijd een onderkomen moesten hebben. Lieden, wel op eigen voordeel bedacht, doch ondernemend genoeg, maakten daarvan gebruik en verhuurden voor fabelachtig hoogen prijs ellendige kamers of enkel maar bedden, terwijl zij zich het eten en drinken ook goed lieten betalen.

Ook kwamen de gouddelvers uit de wildernis altijd weer naar San-Francisco terug, om het met veel arbeid en onder groote gevaren verkregen goud aldaar te verteren of nieuwen voorraad van kleeding, levensmiddelen en wapenen in te slaan. De meesten keerden dan weder naar de goudgronden terug.

Daardoor kwam het dat zich te San-Francisco de groote magazijnen bevonden, hoewel dit alles niet wegnam, dat de gouddelvers op alle mogelijke wijzen werden afgezet.

Erger nog; er heerschte in de stad een groote onveiligheid. Ieder droeg wapens, zoo openlijk als verborgen, en niemand schroomde er zich van te bedienen, zoo tot aanval als verdediging. Dagelijks hoorde men van moord en dood-

[p. 19]

slag, en maar zelden gelukte het de daders te vatten en te straffen.

Laat ons echter na deze uitweiding tot Hendriks en Antoon terugkeeren.

Langen tijd liepen zij in de stad rond, eer zij vonden wat zij zochten, een wisselkantoor. Het gelukte Hendriks zijn geld zonder te veel verlies in te wisselen, en nu schafte hij zich een lederen geldriem aan, dien hij voortaan om het lichaam droeg.

En nu een geschikt logement! Er waren er genoeg: Amerikaansche, Duitsche, Fransche, Poolsche hotels zelfs, maar zij zagen er geen van alle uitlokkend genoeg uit om zich daar voor eenigen tijd te vestigen. Daarbij bleek het ook al spoedig dat er eigenlijk nergens plaats was.

Eindelijk kwamen zij bij een Amerikaan terecht, die hen onder dak wilde nemen, als zij namelijk geld hadden; anders konden zij wel weer heen gaan.

Op de verzekering van Hendriks dat hij betalen kon, ging de waard heen, en kwam al spoedig terug om hun de bedden te wijzen. Op een soort zolder, nu tot slaapzaal ingericht, wees hij hun twee kribben, ruw in elkaar getimmerd en veel gelijkende op troggen, waaruit men de paarden voedert.

Zoo stonden er ongeveer twintig in de beperkte ruimte. In elke krib lag een stroozak en een wollen deken, die helaas! in lang niet gewasschen scheen te zijn. Maar op zulk een kleinigheid moest men in het goudland niet zien, en daarbij vroeg de waard voor de kostelijke rustplaats het sommetje van twintig dollars per week, zegge twintig rijksdaalders ongeveer! natuurlijk bij vooruitbetaling.

Zuchtend betaalde Hendriks. Wat zou hij anders doen? en daar het hier, in tegenstelling met de woelige gelag-

[p. 20]

kamer, stil en rustig was, zetten Antoon en de stuurman zich op hun krib neder om een brief aan hun betrekkingen te schrijven.

In het gunstigste geval toch, als zij heel spoedig een schip vonden dat naar Europa terugkeerde, zouden zij toch nog altijd veel later dan ‘De goede hoop’ binnenkomen, en dan zouden zij als dooden beweend worden. Die brief moest allen dus geruststellen.

Antoon meldde zijn ouders hoe hij gered was, en met den stuurman naar Californië gebracht. Hij hoopte niet zoo heel veel later dan zijn schrijven weer thuis te zijn.

Laat ons hier even aanstippen dat die brieven nooit aan hun adres gekomen zijn; daartoe ging het in San-Francisco te ordeloos toe. Californië behoorde toen nog bij Mexico, van daar de teugelloosheid, welke overal heerschte. De regeering was te zorgeloos, en, ook te machteloos om het oog te kunnen houden op al wat er in Californië gebeurde, en daardoor bleven ook de tallooze misdaden ongestraft. In 1848 lijfden de Amerikanen Californië bij hun Staten in, en toen kwam er verbetering en langzamerhand een eind aan al die wanorde.

Des middags aan tafel leerde Antoon al zoo'n beetje het volkje kennen, dat in het goudland woonde. De meesten van hen waren gouddelvers van ondervinding, die er al jaren lang hun bedrijf oefenden; lieden, die hetzij om werktuigen of levensmiddelen te koopen naar San-Francisco waren gekomen, of enkel om genot te smaken van het gevonden goud. Zij keerden vroeger of later weer naar de wildernis terug.

Dan waren er ook mannen, die zelf nooit goud zochten, maar het daarom toch van de delvers in hun bezit wisten te krijgen. Dat waren de kooplieden, en zij waren zeker

[p. 21]

wel het best op weg om rijk te worden, hoewel zij er niet minder woest en haveloos uitzagen dan de overigen van het gezelschap.

En wat hadden allen een honger! Zij leken wel wolven, want ieder deed zijn best om in den kortst mogelijken tijd de grootste hoeveelheid voedsel te verslinden. Ieder zorgde slechts voor zich zelven; niemand bekommerde zich om zijn buurman, en van hulpvaardigheid of van een aangenaam tafelgesprek was schijn noch schaduw.

‘Ik betaal zóóveel, en ik was dwaas als ik niet zorgde voor dat geld zooveel mogelijk te krijgen!’ die gedachte was op aller aangezicht te lezen.

Het meest hinderde het Antoon dat allen aan tafel hun wapens droegen, doch bij langer verblijf bleek het hem dat dit zoo de gewoonte was, en bepaald noodig om elkander ontzag in te boezemen. Nu: 's lands wijs, 's lands eer!’

Maar 's avonds had Antoon nog meer reden om zich over het woeste leventje te verwonderen. In de gelagkamer was de etenstafel nu weggenomen, en overal waren kleinere tafels en tafeltjes geplaatst.

Aan het eind van de zaal, op een verhevenheid, zaten eenige muzikanten een oorverdoovend leven te maken. Zonder aan eenige maat of harmonie te denken bliezen en vedelden zij uit al hun macht; hielden zij even op om adem te scheppen, dan klonk het woest en dreigend: ‘muziek, muziek!’ waarop zij maar weer spoedig begonnen.

Aan de meeste tafeltjes werd kaart gespeeld, en hier zag Antoon voor het eerst het goud van Californië. De meeste spelers hadden namelijk zakjes met stofgoud gevuld bij zich, hoewel anderen elkander met dollars betaalden, daar zij hun goud hadden ingewisseld. Dat die lieden niet enkel voor hun genoegen speelden, maar dat het hun wezenlijk om

[p. 22]

winst te doen was, dat zag men aan hun opgewonden gezicht, waarop hebzucht te lezen stond; dat hoorde men aan de vloeken en verwenschingen, die zij elkander naar het hoofd wierpen.

Aan andere tafeltjes weer zat men dapper te drinken, terwijl telkens en telkens om nieuwe flesschen geroepen werd. Haastig werden die door den waard of door zijn knecht gebracht, hoewel beiden nooit vergaten dadelijk om betaling te vragen.

Speelwoede en dronkenschap! Waar moest dit alles op uitloopen?

‘Er uit, er uit met den valschen speler!’ klonk het op eens. Schelden en vloeken, een dringen naar de deur, eenige pistoolschoten, en alles scheen afgeloopen.

In de nabijheid van stuurman Hendriks en Antoon ontspon zich echter een ander drama. Drie mannen, heel eenvoudig in hun hemdsmouwen zittende, hadden al menige flesch geledigd. Zij schenen het eindelijk samen oneens te worden, want een van hen sprong eensklaps op en greep zijn revolver.

‘Zeg dat ik gelijk heb, Jack! of bij God het gaat er door!’

‘Ongelijk!’ stamelde de ander, te beschonken om het gevaar in te zien.

Een scherpe knal, en met een gil stortte de ongelukkige op den grond.

Hendriks sprong toe en knielde bij den getroffene. Te laat, dat zag hij dadelijk; de kogel had hem het hart doorboord.

En intusschen had de moordenaar van de verwarring gebruik gemaakt om de straf te ontloopen.

Eenige vrijwilligers droegen het lijk weg; de knecht

[p. 23]

strooide wat zand over de bebloede plek op den grond, en een paar minuten later was het of er niets gebeurd was. De spelers vloekten weder, de drinkers zongen en lachten en schertsten, en de muzikanten speelden al hun best.

Is het te verwonderen dat Hendriks en Antoon maar spoedig naar boven trokken en hun bed opzochten? Maar niet zoo heel spoedig konden zij den slaap vatten. Ook menigen keer drongen weer twistende stemmen tot hen door en klonken pistoolschoten, zoodat het reeds diep in den nacht was vóór Antoon de oogen sloot, maar niet om rust te vinden, want steeds zag hij de slecht verlichte zaal en de havelooze ruwe bezoekers.