Avonturen in Nickerie

[p. 63]

Hoofdstuk 15
Bigi Pan

De volgende morgen komen ze net op tijd het hotel uit, want de anderen komen juist aangereden. Ze gaan Min en zijn zoon Rono, die twee boten hebben, nog ophalen. Daarna rijden ze naar Paradise, waar de twee boten gemeerd zijn. De wagens worden onder een grote boom geparkeerd. De kinderen sjouwen het eten, twee visnetten, de koelbox met ijs en dranken in de boot van Min. Omdat Min de meeste ervaring heeft, nemen de dames daarin plaats. ‘Wat stom’, zegt Anand. ‘Een mannen- en een vrouwenboot.’

Min stoot zijn boot het eerst af. Het is nog fris op de rivier. De boot schommelt op de golven. Het is hoog water. De boot van Rono is enkele meters achter die van Min. Die boot danst heviger op de golven gemaakt door de eerste boot. De jongens genieten ervan. Ze moeten een heel eind aan de kant van de rivier varen om die later over te steken. Daarna moeten ze het Jamaerkanaal op om de plaats van bestemming te bereiken.

Ze zien ze een grote boot die naar de steiger moet om bacoven in te laden. De schippers verminderen vaart. De golven gemaakt door het schip worden hoger en woester. De twee bootjes dansen op de hoge golven. Nita denkt aan het avontuur met de veerboot. Deze golven zijn lang niet zo woest. Ze ziet de gezichten van haar vriendinnen voor zich als ze

[p. 64]

over haar avonturen zal vertellen.

Anand vindt het ook spannend. Hij geniet met volle teugen van dit uitstapje. De twee bootjes liggen bijna stil anders moeten ze straks terug.

‘Hallo! Hallo!’ schreeuwt Nita en ze zwaait met haar armen. Arti wordt erdoor aangestoken en doet hetzelfde maar niemand hoort ze. Het dek ligt er verlaten bij. Maar dat vinden de meisjes niet erg.

‘Blijven jullie toch eens stil zitten’, moppert mama.

Als het schip ze gepasseerd is, kan de oversteek beginnen. De Nickerierivier lijkt opeens zo breed, Nita wordt er stil van. Ze kijkt naar haar broer die nu ook rustig zit

Maar gelukkig komen ze zonder ongelukken het kanaal binnen. Er moet een dam worden overgestoken. Iedereen stapt uit en helpt de boten over de dam te trekken. Het is een zwaar karwei. Maar daar het vloed is, is het trekken gemakkelijker want het water van de rivier ligt op ongeveer dezelfde hoogte als dat van het kanaal.

‘Waarom hebben ze een dam hier gebouwd?’ wil Anand weten als de twee bootjes in het kanaal liggen.

‘Als hij er niet zou zijn, zou Bigi Pan leeglopen met alle vis. Het water van de pan is hoger dan dat water van de rivier.’

Ze stappen weer vlug in de boten en varen verder. Op bepaalde plaatsen is het erg koel, want dan moeten ze onder een haag van parwa- en mangrovebomen door.

‘Hoe lang nog?’ vraagt Nita.

‘Ongeveer anderhalf uur’, antwoordt Min. ‘Het ka-

[p. 65]

naal is om en bij zes kilometers lang. Ik kan wel sneller gaan want ik heb een 6 pk motor, maar Rono heeft een kleinere motor op zijn boot.’

Zo nu en dan zien ze een grote zwerm wisi-wisi's. Hier en daar zien ze een uil op een tak zitten. Ook reigers samen met de rode ibissen.

‘Wat mooi!’ roept Nita uit. Het is een prachtig gezicht de rode vogels in een groene boom te zien. Plotseling zien ze iets pijlsnel naar beneden komen. Iedereen krimpt ineen. Voordat ze zich realiseren wat dat ding was, is het weer naar boven gevlogen.

‘Dat was een duikelaar’, lacht Min. ‘Hij heeft net een vis gevangen.’

‘Dat was me schrikken’, zegt mama. ‘Ik dacht dat een valk ons aanviel.’ De motor van Rono begint te sputteren. Hij geeft meer gas, maar dat helpt niet.

‘Stop!’ gilt Min vanuit zijn boot. Rono vaart naar de kant. De mannen en de jongens stappen uit.

‘Wat is er gebeurd?’ vraagt Anand. Oom John vertelt dat het kanaal ondiep is geraakt doordat de oevers afkalven. De parwa- en mangrovebomen vallen in het kanaal waardoor de bodem ook vol troep zit. Er zitten bladeren en takken om de propeller vast. Deze moet in de tegengestelde richting gedraaid worden, zodat de propeller weer vrij kan bewegen. De boot wordt op het droge getrokken en de motor wordt naar boven gehaald. Als de propeller weer normaal kan draaien, kunnen ze verder.

Zo nu en dan zien ze vissen opspringen.

‘Kijk, een slapende uil!’ roept Nita uit. Het is geen uil, maar een grote vleermuis die in omgekeerde stand

[p. 66]

aan een tak hangt.

‘Hij slaapt’, zegt oom John.

‘Waw’, roept mama en ze wijst naar een grote boom.

‘Dat is een verrassing. Ik dacht dat er hier geen flamingo's meer waren.’

‘Jawel’, vertelt tante Sita. ‘Door het landverlies van de afgelopen jaren hadden deze beesten geen plaats meer om te broeden en waren ze allemaal weggetrokken. Maar tegenwoordig is er weer landaanwinst en op dit nieuw land groeien de parwa- en mangrovebomen zodat deze vogels weer een plaats hebben om te broeden.’

‘Wat verschrikkelijk mooi’, zucht Nita. Mama maakt gauw een paar foto's.

Terwijl ze zo verder varen, verhoogt Min zijn snelheid. Tante kijkt verschrikt rond. Min wijst naar enkele kaaimannen die rustig liggen te zonnen. Bij het geluid van de motoren kijken ze even op maar voordat de reptielen in aktie kunnen komen, zijn de boten al voorbij.

Nita slaakt een zucht van verlichting. Ze kijkt achterom naar haar broer. Anand steekt zijn duim op.

‘We zijn straks al in Bigi Pan’, zegt Min. Hij is nauwelijks uitgesproken of de boot van Rono begint hevig te schommelen. Anand is opgesprongen en voert een Indianendans uit.

‘Wat is er gebeurd?’ vraagt mama. Anand begint te gillen. ‘Help! Ik ga dood! Ik ga dood!’ Min houdt stil, zodat de andere boot langszij kan komen.

‘Wat is er aan de hand?’ roept mama uit.

‘Een slang! Er is een slang vanuit de bomen in de

[p. 67]

boot gevallen, precies op Anand’, roept oom John uit. Rono kruipt naar het beest, pakt hem bij zijn kop en gooit hem de struiken in.

‘Is alles goed met je?’ vraagt mama aan Anand.

‘Nee’, schudt Anand zijn krullekop. ‘Ik voel hem nog overal.’

‘Kunnen we verder varen?’ vraagt Min en hij geeft weer gas.

Niet lang daarna komen ze in open water. In de verte zien ze hutjes op houten palen. Papa kijkt heel verbaasd.

‘Min’, roept hij uit, ‘toen jij het over de huizen had, bedoelde je deze hutten?’ Min buldert het uit. De anderen doen hetzelfde.

‘Je wilt me toch niet zeggen dat je me geloofde?’ vraagt Min. Papa lacht als een boer die kiespijn heeft. Anand zit stil. Hij moet het avontuur met de slang nog verwerken.

Bij een van de hutten aangekomen, worden de boten uitgeladen. De mannen pakken een biertje terwijl de vrouwen en de kinderen sap drinken. Ze zitten eerst gezellig bij elkaar nog na te praten over de tocht. Anand schept wat water in een cup en wast zijn voeten af. Hij haalt een servet bij mama en maakt die nat. Daarna vraagt hij Nita om zijn nek af te vegen.

‘Zo’, zegt hij als zijn zusje klaar is. ‘Dat gevoel dat die slang nog op mij is, is nu verdwenen.’

De meisjes halen wat hapjes uit de bagage en verdelen ze.

‘Wanneer zullen we gaan vissen?’ vraagt Bennie ongeduldig.

[p. 68]

‘Hoe gebeurt dat?’ wil Anand weten.

‘Je zult het zo dadelijk zien’, lacht Bennie.

Min en Rono halen de sleepnetten en stappen het water in, dat op sommige plaatsen op kniehoogte komt en soms wel tot hun middel. Een heel eind van de hut worden de netten opengegooid en aan palen vastgemaakt. Daarna lopen ze terug.

‘En wat nu?’ vraagt papa.

‘Wij moeten het water ingaan en over de hele breedte van het net met stokken in het water slaan zodat de vissen naar de twee netten moeten toezwemmen. Ze zullen dan terechtkomen in de mazen van de netten.’

‘Kunnen ze niet eruit?’ vraagt Nita.

‘Nee, de kieuwen zullen het hun belemmeren’, antwoordt tante Sita.

‘Daarna kunnen we de vissen zo van de netten weghalen’, vertelt oom John. ‘Doen jullie allemaal mee om de beesten op te jagen?’ vraagt hij en hij kijkt naar de twee meisjes, mama en tante Sita.

Tante en mama schudden hun hoofd ontkennend terwijl de meisjes enthousiast ‘ja’ knikken.

Ze gaan eerst met zijn allen ontbijten en praten over koetjes en kalfjes. Vooral de natuur wordt bewonderd. Er varen nog enkele vissers voorbij. De kinderen hebben veel schik in de duikelaars die op onverwachte ogenblikken naar beneden duiken.

‘Dat betekent dat er hier veel vis voorkomt’, zegt Rono tegen de kinderen.

Na een poosje krijgen ze elk een stok. Ze staan met zijn allen naast elkaar met flinke tussenruimten. Terwijl ze naar de netten toelopen, slaan ze met de

[p. 69]

stokken in het water. In het begin doen Nita en Arti dapper mee, maar al snel worden ze moe. De stokken zijn zwaar. Het valt niet mee in het water te lopen. Op bepaalde plaatsen is het water tot hun kin.

Terwijl ze zo lopen begint Arti te gillen: ‘Help! Een slang! Ik heb op een slang getrapt! Wai, ik denk dat hij mij gebeten heeft!’ Ze springt van het ene been op het andere. Haar lange, dikke paardestaart zwiept heen en weer. Oom John rent naar haar toe en tilt haar op.

‘Waar heeft het beest je gebeten?’ vraagt hij.

‘Ergens, ik weet het niet precies’, antwoordt Arti.

Oom John en papa onderzoeken haar voet, terwijl de anderen om ze heen staan.

‘Ik zie niets’, zegt oom John ‘Misschien heb je op een vis of een logo-logo getrapt. En door het ongewoon gevoel ben je in paniek geraakt.’

‘Wil je terug naar de hut?’ vraagt oom John. Arti kijkt naar Nita, daarna schudt ze haar hoofd ontkennend. Dapper loopt ze weer mee. De zon begint al feller te schijnen. Het zweet stroomt langs hun gezichten. Maar gelukkig begrijpen de mannen dat de kinderen ze niet bij kunnen houden en ze doen het een beetje rustig aan.

Eindelijk zijn ze bij de netten. Ze zien verschillende soorten vis in de mazen spartelen.

‘Potverpollepop’, roept oom John uit. ‘Kijk die srika's eens. Ze maken het net kapot.’ Vragend kijken Anand en Nita naar de anderen. Bennie vertelt dat srika's kleine rode krabben zijn die ook tussen de mazen vastzitten. Maar met hun scharen knippen ze het

[p. 70]

net stuk zodat dit onherstelbaar vernietigd wordt. Snel beginnen de mannen de srika's weg te halen. De kinderen zijn bang voor de snel bewegende scharen van deze beesten. Bennie pakt zo nu en dan een kleintje weg. Ook Anand pakt een paar kleine en gooit ze terug in het water.

Daarna worden de tilapia's, de snoeken en de trapoens gesorteerd. Tevreden worden de twee netten weer opgerold. Daarna lopen ze terug naar de hut. De kinderen verruilen hun natte spullen met droge. De mannen beginnen gelijk de vissen schoon te maken en in te zouten. Een deel wordt op ijs gezet.

Daarna is het tijd om te eten. Tante heeft verschillende gerechten klaargemaakt.

‘Hoe laat ben je vanmorgen opgestaan?’ vraagt mama aan tante Sita.

‘Om drie uur!’ kreunt oom John. ‘Ik moest haar helpen de roti's te bakken. Weet je dat ik aan die goede oude tijd dacht?’

‘Ja’, vertelt mama aan de kinderen, ‘toen wij nog bij oma in huis waren, maakte ik oom John bij elk feestje wakker om de roti's te bakken.’

‘O’, zegt tante Sita, ‘daarom kan hij het zo goed. Ze branden nooit aan en zijn altijd gaar. Precies zoals het moet.’ Trots kijkt oom John rond.

‘Dat was een leuke dag’, zegt Anand. ‘Kunnen we volgend jaar tijdens de grote vakantie weer hier naar toe komen? Dan heb ik al zeker mijn mulo-diploma.’

‘We zullen wel zien’, antwoordt mama.

Min spoort de kinderen tot spoed aan.

‘We moeten zorgen dat we tijdens hoog water de dam

[p. 71]

bereiken.’ Ze vertrekken gauw. Halverwege het kanaal begint de motor van Rono te sputteren en slaat af.

‘De propeller zit weer vast’, moppert Min en hij vaart terug. De motor van Rono wordt andermaal naar boven getrokken. Maar tot hun schrik bemerken ze dat de pen gesneden is.

‘Wat een pech’, moppert Min. ‘We komen pas bij de rivier tijdens de laagste stand van het water. We moeten de boot op sleeptouw nemen.’

De ouders zijn zeer bezorgd, terwijl de kinderen zich best amuseren. De meisjes plagen de jongens omdat hun boot kapot is. Wel kijken de kinderen steeds naar boven, bang dat er weer een slang zich naar beneden zal laten vallen.

Eindelijk komen ze bij de dam aan. Het is al bijna zes uur. Ze hebben wel tweemaal langer over de afstand gedaan op de heenweg. Het water van de Nickerierivier staat heel laag, de twee boten kunnen niet in de rivier gezakt worden. Min is bang dat de vaartuigen verkeerd terecht zullen komen.

Het begint te waaien. De kinderen hebben het koud. Maar het ergste zijn de muskieten, die ze in grote getale aanvallen. Ze lopen op en neer, zwaaien met doeken om de beesten te verjagen. Niets helpt. Ook het vuurtje niet dat Min stookt en dat veel rook ontwikkelt. Ze krijgen weer honger en het laatste restje van het eten wordt opgemaakt.

Na bijna drie vreselijke uren kunnen ze vertrekken. Iedereen is bezorgd. De boten hebben geen verlichting, niemand heeft een zaklantaarn bij zich. En

[p. 72]

de rivier, die druk bevaren wordt, moet overgevaren worden terwijl het nu pikdonker is. De kinderen zien de ernst van de situatie in en nemen rustig plaats. Ze geven geen kik als de oversteek gedaan wordt.

Ineens komen ze volop in het licht te staan. ‘De politie die op smokkelaars loert’, zegt Min. Hij schreeuwt de agenten toe dat een motor kapot is.

De politieboot vaart langszij. Een agent zegt dat de vrouwen en kinderen bij hen aan boord moeten komen. De meisjes durven de slingerende touwladder niet te beklimmen. De jongens gaan het eerst, daarna komt een agent naar beneden en helpt de meisjes de ladder op.

De mannen krijgen een zaklantaarn, zodat zij verder kunnen. De snelle politieboot levert de dames veilig af bij de haven.

‘Laat meneer Theo nog bij mij langskomen’, zegt de inspekteur tegen mama als ze hem bedankt.

Niet lang daarna komen de vaders. Oom John vertelt dat hij de vis bij Min heeft achtergelaten. Hij zal een deel ervan roken en een deel verder verwerken tot zoute vis.

‘Jullie moeten ook vis meenemen naar de stad,’ zegt tante Sita.

‘Ja’, knikt Bennie, ‘oma Dikke had gebeld en speciaal naar warme vis gevraagd.’

‘Dat was me een dagje, hè!’ zegt mama als de anderen weg zijn.

‘Zeg dat wel’, antwoordt papa. De kinderen lachen.

‘We wisten wel dat jullie dat zouden zeggen!’