|
| |
| |
| |
[21. Kladversie van delen van de vertaling door Vivianus van de
Proverbia (folio 1 e.v.)]
Blanda iterat promissu ad surdas sed canit aures
artifice ut mendacia lingua
5[regelnummer]
prima hinc encomia
captat
Ut superet commissa in se ignoscendo ferendo.
Quando animis agitur fervens
Qui tenem miseratus, opem fert rebus in arctis
10[regelnummer]
Foenerat hoc quodcumque Deo.
Aeternam orditur vitam reverentia Summi
illa bonis saturat blandaque
quiete.
[-Ut] Hic sapiat, quemque ut seduxit, possidet illud
15[regelnummer]
Sentiet admissum quod non nisi morte luetur.
Per rixas per quaeque ruens se iurgia miscet
Cui iusti studium cordi atque hinc candida vita
Ista Deo iusto sunt peraeque exsecrata
Deprendes etiam in pueris
num quod rectum collineat illa
| |
| |
Infactorem unà supremum assurgito Numen.
Ad satiem tibi erit vitae quod postulat usus
Emtas parvo digressus ut
aufert
5[regelnummer]
Quam sibi magnum artis documentum edisse videtur
Ipse ab eo, si quis facilis spondere, fidemque
Externi externave obstringere nomine. Vestem
Cautior ipse cape, ac sumto huic nisi pignore crede
Plerisque artifices esca ut quaesita per [-artes] astus
10[regelnummer]
Hocce magis sapit, at deprendent mandere tandem
Se panem lapidosum qui pleno ore molestet.
Incassum fuerit. bellum ac ne suscipe, neve
Re ni explorata summè expensaque, moveto.
Qui tibi quae celanda effert, aliis tua prodit
15[regelnummer]
Inde dolos captans. hanc tu et consortia Vita
Eius cui nulla incautae est moderatio Linguae
| |
| |
Corde hilari bona fit membris medicina, sed angor
quando animo est, videas vel compactissima solvi
Corpora, tabem ossa exsiccare, haurire medullas
Dona sinu delata occulto clanculum et aufert
5[regelnummer]
Iniustus iudex, malè dum mens conscia, Iuris
Rigorem aeternum turpi incurvatque favori.
Perpetua est natum ob stolidum indignatio
Qui circumscripte loquitur rem intellegit idem
De quâ agitur. Sic omnem animi qui continet aestum
10[regelnummer]
Ille potest rerum meditando extundere causas.
Grandes, inexhaustus manat Praestantia ab ore
Sermo viri [-rapido]. scatebra ut turgens Sapientia abundans
Unde ruit, rapido dum volvitur agmine torrens.
Vir stolidus se quaqua infert rixam excitat, aut iam
15[regelnummer]
Exortam porro accendit, movet omnia, tandem ut
In pugnam erumpat pleno hanc velut advocat ore.
Garrulitas vitam illaqueat discrimine multo.
Clam laesura aliquem mollit sua verba susurro,
20[regelnummer]
Se passior graviora, et vindictae parcere, quae dum
Multa iterat, virus praecordia ad intima subdit
Sunt tantae atque arcis ferrata refringere claustra
Sermonis quis sit fructus persentiet idem
25[regelnummer]
ad satiem ventre ut tumeat qui protulit illum.
Elicuisse Deo hunc proprium, eximiumque favorem.
quem reperire etiam, est fratre magè, ad omnia
promptum.
Tandemque hunc recta disces ratione carentem.
Inter mortales facit hoc opulentia, amicos
30[regelnummer]
Plures quam ad libitum ut pariat, sed pauper ab illo
Deseritur, sibi quem certum credebat amicum.
Urgentem ad poenam eludet Versuti
| |
| |
Delicium placiti est sermonis, quale liquentis
Aerii dulcor mellis reficitque animam ipsam:
Hinc penetrat totam ad compagem adque ossa levamen
Est sibi filii qui indulgendo facit sibi et omnia
recta
5[regelnummer]
Quod cogiter quod agat. Extrema
Annictant oculis, gravido dum pectore fraudes
parturiunt lingua adloquitur mellita favorem
rixas et iurgia, quanquam
10[regelnummer]
Unum sedenim Deus est
qui
Explorat, retegit etcetera
probro afficit [-eius] ipsum
15[regelnummer]
Munera sic oculos perstringunt
Percolit: at si quis commissa inculcat et urget
Pectore concutiens, cordato ut si acria verba
20[regelnummer]
Ingeris increpitans, imis sic sensibus urit
Ad quid erit, si stulto adsint externa parandae
Possideat veluti pretinus sapientiae, ut intus
Cuncta animi [-v*..*ra] stupeant et sensu et pectore
25[regelnummer]
Verus amicus is est demum qui perstat amando
Non rerum vice permotus. cuique aspera amorem
Accendunt magis, et frater ceu enascitur illi
| |
| |
formans vitam prudentia surg[e+]/it
Haec quae te tanto tulit,
5[regelnummer]
Ergò agedum/ mihi Gnate tuos committe regendos
Affectus/ promptusque volensque huc lumina verte
Ad quae praescribo/ sint ut tibi regula vitae.
Foeminae et illicia externae
Spumante et paterâ dum subsilit atque bibendum
Accendit toto serpentem corpore pestem.
Lumina ad externum deflectes. cor tibi prava
15[regelnummer]
Suggeret/ excudet quae subdola lingua loquatur.
aut malo inscenso ausit connivere sopori:
Dormitans dices: me caecidere/ neque inde
Mente agitant / quidquid demum tractando loquuntur.
20[regelnummer]
Sola domum fundat. solidè Sapientia. Sola
Fundatum porrò incolumen Prudentia servat
Ac rerum his usu recto accedente videbis
Omnigenis opibus repleta penaria/ magni
Et pretii et vitam natae quae reddere amoenam.
25[regelnummer]
Vir sapiens idem fortis rerumque peritus
Ad quaeque efficienda. accessio roboris illi est.
Consulta/ praecauta et hinc successus/ ubi non
Desint consilio quaeque ad discrimina prompti
Ardua res/ stulti et quae superat Sapientia captum
30[regelnummer]
Quodque ab eâ est. hinc poscet res ut adesse
coronae
Ad portam/ sic mutus erit/ non hiscere ut ausit.
Cui studium haud aliud malè quam facere/ ille vel ipso
damnatur vulgo. Sic omnium ab
ore
Peccatum est quicquid vir vanus cogitat/ ac vir
35[regelnummer]
Derisor/ qui quaeque facit/ [-vel] quam seria lusum.
Aerumnosa ut te deprendent tempora. Vita haec
Robur sufficietque angustum rebus in arctis
Iudicio vita meruit quod quisque rependit.
| |
| |
Splendere inter mortales quibus improba vita
Qui scelere addicti haud succense/ ne aemulus illis
Deficiet/ quale ad tempus splendere lucernae
Lumen/ et extingui [-cumsumpto] consumto fomité/ cernis
5[regelnummer]
atque volens observes Regia
iussa
Nec te immisce illis/ rebus quos usque novandis
Intentos/ variosque repagula nulla coërcent
Hinc ipsis nil tutum etiam/ ast impendit ubique
Incauto exitium capiti/ quis enim indicet illis
10[regelnummer]
Quando in eos ruitura manus Regisque Deique?
Ceu data discedunt summi post oscula amici
15[regelnummer]
Instruxisse domum rebus quas postulat usus.
Ingere ne te ultro testem. Laedas ut amicum
Quid? Num addes etiam ut sis perfidus? ore doloso
Blanditus caussae. num promittesque favorem?
Ibam propter agrum ignavi
in sentes surgentia et omne
Contexisse solum urticas/ deiecta iacere
animo haec mecum ipse recurri
documentum hinc utile vitae.
Brachiaque ad segnem componis lenta soporem
qualis miles iam accinctus in
armis
Praedae inhiat rapidus securumque occupat hostem.
Ut valeam dulci Romanas promere ad aures
Decreta hinc magni ceu non comprendere coeli
Vastum orbem potis haud terrae barathrumque profundae
35[regelnummer]
Sic nec scrutari penitus penetralia Regum.
Consilio excusso turpem affundatque pudorem
Quam satius si quid etcetera
Haec nota inusta manat/ tibi non reparabile damnum
40[regelnummer]
Quantum et vox nequit/ ut semel est emissa reverti
At verbi appositè prolati gratia tanta est
Ceu si operi ex argento indat mala aurea fusor
Unà aptans dextrâ artifice pretiumque decoremque.
| |
| |
Quô lampas micat exiguum, extinguetur, et orbum
Posteritate atris damnat nox densa tenebris:
Per quasvis properata artes opulentia nunquam
5[regelnummer]
Accessit cum laude ulli, possesaque nulli
Ad vitae metam. sic ut dona fama sequatur.
Pondere qui captat diverso. lancibus aequè
Qui aptatis ad fraudem imponit, displicet illi
10[regelnummer]
Vitae hominum quisquid laudabile, Numine ab alto est
Inspiratum. Et cui placitum pernoscere mentis
Divinae, si non qui inspiret, iudicet idem?
Atque Dei est lampas animus, quâ sustinet eius
Hasque vices in facta hominum perquirere: tandem et
15[regelnummer]
Hac penetrat penitus quaeque occultissima vitae.
Hac solidum perstat (repeto) Virtute benignâ.
Deus ast, oculoqui clarior,
ipso
Interiora animi iusto ipse examine pendit
20[regelnummer]
Assiduus qui Iustitiae intendendo quod aequum
Quod rectum exsequitur, Deus hunc mage diligit, atque
Creber qui faciat selecta victima ad aram
Hic vitae splendor pravorum, lumina fasta
Qui totus censum ut cumulet quascumque per artes
25[regelnummer]
Perjurae linguae haud melior mî quisquis inanis
motu aurae lenior det se ultro in retia mortis
Umbram aliquam, inter se nequeant consistere, quamque
Illaturi aliis ipsos vastatio perdat.
30[regelnummer]
Recta et aperta facit quicumque est pectore puro.
non potis, officio qui promptus ad omnia amicum
Vel redamare. oculo vel respondere benigno
35[regelnummer]
Nec Deus [-avert] advertet,
Verè agit hic Vitam, non illi iniurius ausit.
esse ullus, claroque super cumulatur honore
quaeque movet quem caeca superbia
dictat
| |
| |
Hunc vacuum cernas: Iustum at largirier, atque
Quam adducat, non mente etiam quae impura removit
At qui ritè nisi comperta, audita loquatur
Aeternum hac eadem servans ubique loquetur.
Conditio haec vitae permixti dives egenus
Se mutuò exercent, quicquid sis hoc tibi dicta
efficiet tantum hic, ipsi ut dominetur egestas
10[regelnummer]
[-Auribus arrectis] [-longo et mihi cognita rerum]
[-Usu quae trado, docili imbibe mente futurum]
[-Suave tibi, in penetrali animi si condita serves]
Auribus arrectis, atque haec docili imbibe mente
Suave futurum animi inpenetrali haec condere, namque ut
15[regelnummer]
Et super haec fando quae instillo plurima tendunt
Coram principibus valeas seu provida dando
Consilia, omni in re iudicium ne ferendo?
Nonne ut te capere et favorem, sibi ut undique constet
Quod verum et solidum, et quae vero consona verba
Si non solvendo es, ipso extrudatque grabato
ut quae saepe huc fallacia
tendunt
Interiora tua expiscentur. Neve labore
Improbo, opes tantum ut cumules, miseram obrue vitam
Ne puerum disciplina unquam sub trahe, at iusta
animam sed mortis faucibus
eius
Eripere instantem monitis ferulaque severa.
Interiora mihi saliunt dulci omnia sensu
30[regelnummer]
Noli aemulus [-illjs]
illis
Esse quibus vitae dux est sua caeca libido.
tibi sed reverentia summi
Numinis ante oculos esto, assiduumque, recurrat
35[regelnummer]
Affectus compone, omnes ac dirige gressus
facilem quemque indulgere
sopori.
Ac matris, vigor etsi animi iam aetate remittat
|
|
Auteursrechtvrij