| |
| |
| |
Nader-Bericht,
Voor Den Lese.
WAnneer ick, gunstig Leser, dit Boeckjen gedicht en done drucken hadde, niet sonder kennisse van verscheyde Eerwaerdige personen in den Lande, so Politijcken, als Geestlicken; heb ick echter, om wigtige redenen my daer toe bewegende, goedt gevondẽ, so voor, als achter op dese plaetze, ijt wes daer in te veranderen: Kennende nende het Boeckjen voorhet myne, so als ick't nu uyt- | |
| |
geve. Doch, also ick my niet anders laet voren staen, als dattet vele opspraecke sal onderworpen wesen; om dat ick alle de ongeschickte Jeugdt van den Lande (want de Wel gemanierde en vromer slach en roertet niet) wat scherpjens bestraffe, ende de Ouden hier en daer oock aenraecke: So sal ick my des getroosten; wel wetende dat alle Boeck-schryvers sulcks onderworpen sijn, insonderheyt de nieuwelingen en die de gebreecken meest aenwysen: Niet van sinne sijnde de berispers en tegenspreeckers ijts anders te antwoorden, als in dit selvige boeckjen, door Poétischen Dicht, genoegsaem geschiet: Van sinne sijnde haer berispinge geduldig te dragen. My- | |
| |
ner vijanden bestraffinge en tegen baffen acht ick niet: Want ick hebbe nu, met vrouwe en kinderen, eylacy! vijf jaren na den anderen so vele bespottinge, schade, onregt en geweldt, tot mijn onschuldt, geleden en door Go- des genade over gekomen; dat, om sulcks alles-te beschryven en met de stucken en bewysen oock te doen blijcken, tien boecken papier te weynig sijn souden. Ondertusschen twijffel ick niet, of de onpartydig Leser sal een beter oordel hier over vellen, en den Schryver gunstig blyven; om meer schrists van hem te verwachten. In allen gevalle sijn wy bereyt ons leersaem te stellen, en die feylen of misslagen die ons hier in wel mogen aengewesen worden, in toeko- | |
| |
mende, te verbetere. Tot welcken eynde wy in dit Boeckjen der Schryvers Eere-Berg, Poétischer wyse, aenwysende te verstaen geven, dat niemant
volleert is:'tWelck so wel moet gepast worden op de maniere en den inhoudt van't schryven, als op de Dichte-kunst. Wat belangt cenige oneerlickheyt van daden en redenen, die wy oock met dertele woorden voor stellen: Hier over meynen wy den gunstigen Leser, in den Poétischen Dicht, aen twee Eer en Deugdt-lievende Vrijers en Iongesellen in Haerlem, Pag.28o.281. genoeg gedaen te hebben; daer toe wy ons gedragen. Den Leser voorder verseeckerende, gelijck het gemelde Boeckjen oock deurgaens te kennen geeft, dat ons Wit en Ogemerck sy,
| |
| |
de gewenste verbeteringe der ydeler en lichtvaerdiger Jeugdt, en de af schaffinge der oneerlicker ende ondeugender (hoe wel gewoonlicker) Buyr vergaderingen en anderer ydeler en verborgener by-een-komsten van Vrijers en Vrijsters, in alle Steden. Niet twijffelende oock, ja ons daer over ten vollen verseeckert houdende, of men sal insonderheyt in eenige Maegden, door de Eerbare schaemte, eer lange hier door merckelicke beterschap, tot verlatinge der voorschreven onbetamelicker vergaderingen vernemen. Daer mede moet dan alle opspraecke noodtsaeckelick verdwynen en te niete gaen. Wil men seggen, dat wy de sonden en gebreecken, in stede van bestraffen, met
| |
| |
woordo en plate aenwysen en leren. Hier op antwoorden wy noch eens, dat wyse aenwysen, tot mydinge, schouwinge en nalatinge: Maer ontkennen wel duydelicken, dat wyse de Jeugdt leren; ja niet meer, als een Predicker doet, die de vuyle schanden en oneerlickste daden van de bordeel-huysen opentlick van den Stoel met namen en omstandigheden afroept. Besluytende dese redenen, met de eygene woorden van den Hoog-geleerden en wysen Here, J. Cats, in sijn Nootwendig bericht voor den Leser, in't groot Houwelick, voor de Moeder. Weest niet dertel, en dit en sal u niet ergeren: Ingeschonckon wijn maeckt wel dronckaerts gaende, Maer sobere en nuchtere lieden en hebbender geen wesen van: Vrije
| |
| |
woorden van natuyrlicke saecken mogen misschien by een kittelachtig breyn verdraeyt werden, na sijne genegentheden, maer een vroom en eerbaer hert en heefter geen miskomen van. 'tIs wel so, dat onbescheydelick yet te seggen, dwalinge kan veroorsaecken: Maer 'tis niet min de waerheyt, dat onwijs stille-swygen de menschen laet opten doolweg daerse sijn. Ick heb ongeveer twintig jaren achter een in Haerlem als burgeren koopman gewoont, en de Predicatien van Godes H. Woordt, nevens anderen, vlytig en met vermaecken waergenomen; maer nooyt jegens die schandelicke Buyr-vergaderingen, daer meer als in andere Steden misbruyckelick, horen predicken; misschien door onwetenheyt der selver: Gelijck
| |
| |
ick mede eenige jaren daer gewoont hadde, al eer't my bekent wierde. So dat dit Poétis boeckjen (als ick hope) de Eerwaerdige en Godtvresende Leraers daer ter Stede nu sal, en noodtsaeckelijck moet, tot sulcks veroorsaecken en wacker maecken. Wy werpen voorts een kneppel in't hondert: Die geraeckt werdt, mag het voelen en sick beteren: Die't sick aentrecken, geven daer mede te kennen datse in haer gemoedt van't quaedt overtuygt worden. Doch indiense liever hebben dat wy hare namen en toenamen met nader omstandigheden in toekomende stellen, het sal haer believen sulcks minnelick op ons te versoecke, en sose daer mede beter gedient sijn, wille wy hun
| |
| |
hier in mede gedienstig wesen en vriendtschap bewysen. Hier by laten wy't voor dese rijdt berusten; van meynin ge en voornemen sijnde ons hart ensin in de volgende Boeckon, tottet gemeyne wel-varen, beter en wijt-lopiger te verklaren. Vaert wel en sijt den Aller-Hoogsten in Genade bevolen.
|
|