De socialisten: Personen en stelsels. Deel 6: In de tweede helft der XIXde eeuw, tweede gedeelte

H.

Haag, Henriëtte, Herzens moeder, VI, 31.

‘Habeas-Corpus-Bill’, de, I. 273, IV. 27.

Haeck, Zijn ‘Organisation du crédit’, enz., III, 432 noot.

Haenle, Dr., V. 305.

Haer, Emilie van der, Labadiste, I. 150.

Hagen, afgevaardigde naar de Pruisische Kamer, V. 232, 245.

Halévy, Daniel, III. 603 noot, IV. 57 noot.

Halévy, Elie, schrijft een biographie over Thomas Hodgskin, IV. 57, 58, 96.

Halévy, Léon, Fransch schrijver, 1802-83, II, 98, 109. Schrijft in ‘Le Producteur’, III. 19. Zijn rede op Saint-Simon, 62 noot.

Halévy, Ludovic, 1834-1903, IV. 57 noot.

Hall, Charles, socialistisch schrijver, 1805, II. 280, IV. 1, 7, 26, 148, 198, 202, 211. Levensloop, 11, 26, 27. De Chartisten nemen eerst na 1840 kennis van zijn plannen over landnationalisatie, IV. 222 Zijn ‘The effects of civilization on the people in European states’, 11-24; polemiek er over in Robert Owens ‘Economist’, II. 278. Verdere beoordeelingen, IV. 11-24. Uitgaven van dit boek, 12 en noot, 216. Vertaling, 12 noot. Over individueel bezit, 252.

Hall, Joseph, bisschop van Exeter, 1574-1656. Zijn ‘Mundus alter et idem’, I. 201.

Haller, von, Duitsch staatsgeleerde, V. 33.

Hallette, fabrikant te Arras, III. 381 v.

Hamilton, van Dalziel, bewondert Robert Owens plannen, II. 286. v. Bereidt voor de coöperatieve inrichting van ‘Motherwell’, IV. 129.

Hamon, A., Fransch anarchist, VI. 346, 420 noot.

Hampden, John, 1594-1643, lid van het ‘Lange Parlement’, I. 129, IV 200.

Handel, I. 15, 31, 33, 60, 62, 66, 87, 160, 170, 212, 242, 270, 295, 303, 385, 397, 456, II. 5, 54, 101, 134-138, 147, 152, 163, 168, 230, 310, 375 v., 377, 382, 384, 385, III. 130, 157, 365, 384, 386, 409, 435, 439, 453, 460, 520, 576, 579, 589-591, IV. 13, 15, 20, 22, 25, 32, 34, 51, 53, 54, 55, 74, 75, 88, 91, 144, 168, 174, 177, 182, 185, 218, 219, 306, 361, 398, 413, V. 33, 38, 48, 50, 146, 147, 309 noot, 333, 359, 419, 420, 433, VI. 110, 283, 377, 398, 442.

Handelscrisis, IV. 413, V. 100-113, 123, 151, 164, 172, 365, VI. 268, 282, 283.

Handelskapitaal, het, IV. 5, 53, V. 138, 413, 419-421.

Handelsrechtbanken, II. 55, III. 37.

Handelsvrijheid, I. 456, II. 133, 164, 383, 384, III. 110, 544, 579, IV. 96, 124, 154, 160, 165, 183, 192, 203, 219, 248, 253, 286, 383, 405 noot, 413, 420, V. 27, 143, 146, 164, VI. 146, 357, 366, 460, 464.

Handelswinst, IV. 51.

‘Handwerker- und. Gewerbestand’, Noord-Duitsche, te Hamburg 2 Juni 1848, V. 17.

Hanriot, aanvoerder der gewapende secties te Parijs, 1792, I. 349.

Hansa, Vereeniging van kooplieden, I. 67.

Hansemann, D.J.L. Pruisisch staatsman, 1790-1864, IV. 352, V. 91, 92.

Hansom, Eng. architect, II. 347 en noot, 348.

Hans Scheerer, Wederdooper, I. 119.

Hardenberg, F. von, (Novalis), 1772-1801. Over eigendom, II. 374. Zijn ‘Heinrich von Ofterdingen’, IV. 280 noot.

Hardenberg, K.A. prins von, Pruisisch minister, 1770-1822, Bestendigt den weverscijns, IV. 399.

Hardie, Keir, Engelsch socialist, parlementslid, VI. 371 en noot, 372, 407, 417.

Harel, Charles, opzichter der goedkoope kosthuizen, II. 225, behoort tot de Fourieristen, III. 149. Zijn ‘Ménage sociétaire’, 150.

Harlewagen, Dietrich, uit Lindau, aanvoerder der Allgauers in 1525, I. 93.

Harmonisten, of Rappieten. Duitsche kolonie onder George Rapp in Pennsylvanië, II, 290 v., III. 174 noot.

‘Harmony’, nederzetting aan de Wabash, van Rapp en diens volgers, II. 291 en noot.

Harney, Julian, Chartist, IV. 246. In de ‘London Democrat’, 234 en noot. In hechtenis, 236. Afgevaardigde naar Parijs, 259. Over het Volks-charter, 260. Oneens met O'Connor, 267. Zijn tijdschrift ‘The democratic review 268 noot.

Harring, Harro, Duitsch schrijver, 1798-1870, IV. 298 en noot, 325.

Harrington, James, Engelsch schrijver, geb. 1611. Zijn ‘Oceana’, I 199, 200. Over de Joden, 200, III. 155 noot. Richt een staatkundige club op, I. 201. Invloed op Saint-Simon, II. 89 noot.

Harris, Elisabeth, Kwaker, I. 397.

Harrison, Britsch, kolonel, leider der zoogenaamde ‘godlies’, I. 132, 138. Wil het ‘Lange Parlement’ door een radicaler vervangen, 139. Wordt Anabaptist genoemd, 139. Op 't schavot, 143.

Hartlib, I. 21 noot, 132 noot.

Hartmann, werkt mede aan het ontwerp voor het Gothasche programma, V. 475 noot.

Hasenclever, W., Duitsch socialist, geb. 1837, V. 193 Volgt Schweitzer op als leider der Lassalleanen, 474, 475 en noot. Gesteund door Hasselman, 474, met wien hij het blad ‘Sozialdemocrat’ reorganiseert, 474. Werkt mede aan het ontwerp voor het Gothasche programma, 475 noot, VI. 264. Mederedacteur van de ‘Vorwärts’, V. 481. Dood, 481 noot.

Haslerigh, Lid van het Eng parlement, I. 130.

Haspot, Saint-Simonist, III. 80

Hasselmann, Wilhelm, Wordt door Schweitzer aangesteld tot mede-redacteur van de ‘Sozialdemocrat’, V. 470. Blanquist, 471 noot. Helper van W. Hasenclever, 474, met wien hij het blad ‘Sozialdemocrat’ reorganiseert, 474. Werkt mede aan het ontwerp voor het Gothasche programma, 475 noot. Op zijde gezet door de vereenigde Duitsche socialistische partij, 481.

Hätzer, L., Wederdooper, Onthoofd, 1529, I. 102.

[p. 519]

Hatzfeldt, Edmund, graaf von, V. 201.

Hatzfeldt, F.L. vorst von, gezant te Parijs, V. 201.

Hatzfeldt, Paul von, gezant te Londen, V. 201 en noot, 202, 203.

Hatzfeldt, Sophie, gravin von, V. 201 v., 202 y., 205, 208 en noot, 209, 210, 221, 223, 228, 264, 266, 267 en noot, 291, 299, 300, 302, 304, 305, 306, 466, 472.

Hauger, Philippe, volgeling van Charles Fourier, II. 224.

Hauptmann, Gerhart, geb. 1862, Duitsch schrijver, IV 400 noot.

Haussmann, G.E. baron, Parijs volgens zijn plan verbouwd, III. 101.

Haussonville, comte d', III. 280 noot. 288 noot Over Napoleon III, 499 noot.

Haute-Combe, abdij aan het meer de Bourget, III. 340 noot.

Hawke, John, steunt John Trevor's genootschap ‘de Arbeidskerk’, VI. 389.

Hawthorne, N., Amerikaansch schrijver, 1804-64. Sluit zich aan bij de leden der Brook-Farm-Community, III. 176. Zijn ‘Blithedale Romance’, 175 noot. 182 en noot.

Headlam, Eng. Christen-socialist, leerling van de Maurice, VI. 388 noot.

Hébert, Jacques René, bijgenaamd père Duchesne; de Hébertisten naar hem genoemd, 1755-94, I. 337, 340, 341. Zijn vrienden, 347. Zijn krant, 347 Camille Desmoulins' oordeel over die krant, 347. Geboorteplaats en afkomst, 347. Opvoeding, 347 Te Parijs, 347. Als schrijver, 347. Zijn taal, 348. Zijn fatterigheid, 348. Zijn vrouw, 348. Wordt substituut van den procureur der Commune, later lid der Conventie, 348. Geeft in zijn krant het wachtwoord der Sans-culottes, 348. Geguillotineerd, 355, II. 136 noot. Babeuf over hem, I. 366.

Hébertisten, partij genoemd naar Jacques René Hébert, I. 334 noot, 341, VI. 143 noot. Hun beteekenis, I. 341, 342. De drie groepen, 341. Hun oorlogvoeren, 355. De Jacobijnen tegen hen opgezet, 355. Ten onder gebracht, en haar leden onthoofd, 355, VI. 120.

Hecker, (pater), sluit zich aan bij de Brook-Farm-Cummunity, III. 176. Sticht de Amerikaansche Paulisten, 177 noot.

Heerendiensten, verplichte, onbeloonde arbeid ten behoeve van leenheer, enz. V. 56.

Heerendijk, woonplaats van eenige Moravische Broeders, I. 419, 420.

Hegel, G.W.F., Duitsch wijsgeer, 1770-1831 II. 387, III. 13, 537, 550 en noot, 600 noot. V. 290. VI. 112, 221, 287, 433, 434 noot. Tweeerlei uitleg zijner wijsbegeerte, IV. 281 v. Welk deel zijner leer de Jong-Hegelianen aannemen, 328, 331, V. 323. Zijn invloed in Duitschland vergeleken met die van Saint-Simon en Fourier in Frankrijk, IV. 331. Tracht ongelijksoortige elementen tot een geheel te verzoenen, 335 Karl Grün over zijn theorie, 338 Geciteerd door Max Stirner, 346 Invloed op dezen, 349 Karl Marx bestudeert zijn wijsbegeerte, 352. F. Engels maakt zich vertrouwd met zijn werken. 354. Diens oordeel over zijn bespiegelingen. 364. Zijn philosophie en Bruno Bauer, 366. Marx en Engels geven een kritiek op zijn philosophie, 372 v., Proudhons toepassing van zijn methode, 374. Begrip aan hem ontleend door Marx, V. 7. Zijn philosophie beheerscht Ferdinand Lassalle, 195, 196, 200, 210, 212, 216, 221 noot, 224, 225, 227, 245, 310, 465; die met Lothar Bucher Julian Schmidt's oordeel over hem critiseert, 230. Karl Marx ontworstelt zich aan zijn scholastiek, 332, VI. 280; hoewel diens socialisme steunt op zijn philosophie, V. 331., VI. 280 en deze zijn woorden aanhaalt en waardeert, soms critiseert, V. 332. Vindt in Stankewitch een volgeling, VI. 5. Bakounin onderwijst Bjelinski zijn wijsbegeerte, 5 noot. Vereerd door Bakounin, 6 en noot, 11, 15, 43. Invloed op Bakounin, 7, 41, en diens kring te Moscou, 6. Invloed op de leiders der socialisten, 446.

Hegelianen, de Jong, Oorsprong, II. 387, IV. 283, 325, 335, 354, 367, 374, 379, 396, VI. 433. Tegenover Hegel, III. 13, IV. 281 v., 328. Hun hoofdmannen, 329 Invloed van Feuerbach, 329. Neigen tot anarchisme, 330, 343. In Puttmanns en Lünings bladen, 341, 343. Hun invloed op Karl Marx, 351; op Fr. Engels, 351, 372 De Bond der Communisten over hun theorieën. 388. Bestreden door Huber, 397.

Heidelbergsche Catechismus, I, 127.

Heine, H., Duitsch dichter. 1799-1856, I. 39, 143 noot, III 572, V. 200, 205, VI. 438 noot. Over Charles Fourier, II. 226 en noot. Wijst op overeenkomst tusschen J.G. Fichte en Napoleon, 364. Over Enfantin. III 19 noot. Woont bij de voordrachten der Saint-Simonisten, 28, IV. 298; brengt dààr Franz Liszt, III. 58 Over Louis Philippe's ministers, 65 noot Over de Saint-Simonisten, 95. Invloed van zijn verblijf, te Parijs in 1830. 494 noot. Proudhon's oordeel over hem, 600 noot. Behoort tot den bond van het Jonge Duitschland, IV. 298. Zijn ontmoeting met Wilhelm Weitling, 303 en noot, 323. Over Saint-Simon, Fourier, Schelling en Hegel, 331. Schrijft in de Deutsch-Französische Jahrbücher’, 357. Omgang met Karl Marx, 356 noot, Zijn lied der wevers, 369 Is de éénige medewerker aan de ‘Vorwärts’, die geen bevel krijgt Frankrijk te verlaten, 370. Zijn sociale verzen, 390 v., 405 noot, VI. 322 noot. Lassalle over zijn geschriften, V. 200. Gaat veel om met dezen en brengt hem in kennis met Varnhagen von Ense, 200 Over Lessing, 223. Zijn manier om de waarheid te zeggen, 230 v. Gelezen en aangehaald door Karl Marx, 332.

Heinze, J.J.W., Duitsch schrijver, 1749-1803, I. 228.

Heinzen, K.P, Duitsch schrijver,1809-60. Schrijft in Püttmans ‘Deutsches Bürgerbuch’, IV. 341. Radicaal, 341 noot. Wijkt uit naar Amerika, 341 noot, waar hij sterft, 400 noot. Schrijft verbitterde stukken tegen de socialisten. 341 noot. Bestreden in ‘Die deutsch brüsseler Zeitung’, 387 noot. Schrijft tegen de communisten, 400. Zijn bijnamen, 400 en noot.

Held, Adolf, Duitsch staathuishoudkundige, 1844-80, IV. 223 noot.

Heldt, B H., meubelmaker, Kamerlid, medeoprichter van het Alg. Ned. Werkliedenverbond. III. 207 noot.

Helfman, Hesse, nihiliste, VI. 245.

Helvétius, Claude Adrien, 1715-71, pachter-generaal. Over de armen, I. 279 noot. Geeft in ‘De l'Esprit’ wenken over opvoeding. 279; over een normaal-arbeidsdag, 280. Louis Blancs oordeel over hem, III. 393.

Henderson, Alex., I. 128.

Hendrik IV, koning van Frankrijk, 1589-1610, I. 315, II. 43, 64.

Hendrik VII, koning van Engeland, 1485-1509, I 84, 178, 184, V. 381.

Hendrik VIII, koning van Engeland, 1509-47,

[p. 520]

I. 79. 83, 84, 127, 177, 178, 180, 184, 195, IV 200, V. 398.

Hendrik Niklaes, stichter van het mystieke Huis der Liefde, I. 147-148.

Hendrik van Deventer, verloskundige, behoort tot de Labadisten, I. 153. Maakt in 1688 bezwaar tegen goederengemeenschap, 154.

Hendrik van Goedbeleid, Wederdooper, I. 119.

Hengstenberg, E.W., hoofdleider der orthodox-kerkelijke partij in Pruisen, 1802-69, IV. 397.

Hennell, geboren Brabant, IV. 165.

Hennell, Cara, IV. 165.

Hennell, Charles, IV. 165.

Hennell, Mary, IV. 165 en noot, 201.

Hennell, Sara, IV. 165.

Hennequin, Amédée, Zijn boek: ‘Le Communisme et la Jeune Allemagne en Suisse’, 1850, IV. 317 noot.

Hennequin, Victor, Fourierist, III, 149. Zijn geschriften, 149 en noot. Afgevaardigde, 149 noot. Verdere levensloop, 149 noot. Schrijft in ‘La Phalange’, 165. In de Assemblée Législative, 188. Vlucht, 189.

Henry, helpt Olinde Rodrigues met zijn financieele plannen, III. 72. Onder de Saint-Simonisten, 74.

Henry, Emile, Fransch anarchist, VI. 348 en noot.

Henschen van der Langerstraten, Wederdooper, I. 120.

Hepner, Adolf, Duitsch sociaal-democraat. In hechtenis wegens hoogverraad, V. 473.

Heraclitus, Grieksch wijsgeer, V. 200, 201, 208, 210, 211, 212, 275.

Herbert, A., Engelsch individualistisch anarchist, VI, 373 noot.

Herford, alwaar Jean de Labadie de regelen der eerste Christengemeente toepast, I. 151.

Herhan, boekdrukker te Parijs, III. 334,

Hermann, F.B.W. von, staathuishoudkundige, 1795-1868, I. 4 noot, 61 noot, 414 noot.

Herodes, de Groote, koning van Judea, I. 52.

Herrenschneider, Fritz, Saint-Simonist, volgt Olinde Rodrigues, III. 85 noot.

Herrenschwand, J.F. von, slaathuishoudkundige, 1715-98, I 461.

Herringsgate-estate, zie O'Connorville.

Herrnhaag, eene Moravische Broedergemeente, I 420.

Herrnhut, verblijfplaats der Moravische Broeders, I. 408, 409, 410, 411, 418, 420, 421, 422, 424.

Herrnhutters, zie Broedergemeente.

Hertzka, Th., Duitsch sociaal plannenmaker, VI. 297, 302. Geboorteplaats, 302. Afkomst en opleiding, 302. Mede-redacteur van de ‘Neue Freie Presse’, 302. Zijn hoek ‘Freiland’, 302, 303, 392. Overzicht van dit boek, 303-318. Invloed van dit boek, 318 v. De ‘Freiland-Vereine’, 319 en noot. Oordeel der Duitsche socialisten, der anarchisten over het verwerkelijken van Vrijland, 319 noot. Zijn overige geschriften, 319 noot.

Hervé, Gustave, anti-militarist, VI. 336, 426.

Hervorming, de. In Duitschland, I. 82, 89, 91. In de Nederlanden omstreeks 1530, 107, 108. Als officieel element in Duitschland erkend, 109. In Engeland, 127 v,

Herwarth von Bittenfeld, K.E, Pruisisch veldmaarschalk, geb. 1796, V. 94.

Herwegh, G., Duitsch dichter, 1817-75. Op Georg Buchners grafsteen, IV. 289. Gezet uit Zürich, 318. Nadert tot Weitling, 318. Geeft uit ‘Ein und zwanzig Bogen aus der Schweiz’, 331. Verkeert met ‘die Freien bei Hippel’, 345. In Max Stirners boek, 346 en noot. Zijn gedicht ‘Verrat’, 357. Schrijft in de ‘Vorwärts’, 370. Zijn lied van den haat, 392 v. Tegengewerkt door Marx, 403. Lassalle bezoekt hem, V. 228, en tracht hem aan zich te verbinden, 265. Hans von Bülow zet een arbeidslied van hem op muziek, 271 v. Medewerker aan de door Schweitzer geredigeerde ‘Sozialdemocrat’, 466. Leert Bakounin kennen, die getuige bij zijn huwelijk is, VI. 14. Op audientie bij Friedrich Wilhelm, IV. 14. Uit Pruisen verwezen, 14. Te Frankfort opgezocht door Bakounin, 17.

Herzen, A., Russisch schrijver, 1812-70. Invloed van Hegels wijsbegeerte, II. 387. Brengt met Bakounin het Slavisch element in het socialisme, V. 449, VI. 3. Teekent die Slavisch-Russische eigenschappen in zijn ‘Vom andern Ufer’, 3. Vriend van Ogarjoff, 6, 30. Te Wladimir, 6. In geestelijke aanraking met Bakounin en Bjelinski, 6. Zijn bezwaren tegen het Hegelianisme, 6. Leent Bakounin geld om naar Berlijn te gaan, 6, 16. Bezoekt dezen te Parijs, 16, en wekt diens Slavische denk beelden weer op, 16. Bevriend met Reichels vrouw, 16 noot. Deelt mee het oordeel van den czar over Bakounin, 26. Bakounin vraagt hem geld, 30. Woont te Londen waar Bakounin bij hem komt, 30. Geeft dáár met Ogarjoff het blad ‘De Klok’ uit, 6, 30, 221; invloed van dit blad, 30. Verhouding tot Ogarjoff, 32 noot. De gouvernante zijner dochters, 32 noot. Richt een drukkerij te Londen op, 30. Geeft uit het tijdschrift ‘De Poolster’, 30. Zijn karakter, 31. Afkomst, 31. Opvoeding, 31. Zienswijze, 31. Minder heftig en geavanceerd dan Ogarjoff, 31, 36. Zijn briefwisseling met Kawélin, 31. Voortgestuwd in revolutionnaire richting, 31. Breuk met Kawélin, 32. Tourguénjeff waarschuwt hem tegen Ogarjoffs in vloed, 32. Marx over hem, 31 noot, 41 noot. Invloed van Bakounin op hem en op zijn blad ‘De Klok’, 32, 37. Geeft dezen een jaargeld, 36. Samenstemming met dezen, 36 v. Ergert zijn Duitsche vrienden met zijn uitlatingen over het Germaansch element, 36. Verschilt in zienswijze met Bakounin ten opzichte van Polen, 36. Zwicht voor Bakounin, 37, 38. Gevolgen daarvan, 38. Oordeel over hem der jonge generatie, 38. Verschaft Bakounin geld om naar Finland te gaan, 38. Oneenigheid met Bakounin, 39. Zijn brief aan Bakounin, 39. Breekt voorgoed met Bakounin, 39. Naar Parijs, 39. Over Bakounin, 32 noot, 40-41. Diens brief aan hem uit Napels, 45 v.; uit Ischia, 46; uit Bazel, 60. Diens brief aan hem over Marx, 61-63, 64. Zijn propaganda voor de socialistische pan-Slavische partij overgenomen door Bakounin, 64. Sterft, 68. Bakounins oordeel over hem, 63. Keurt aanvankelijk goed het streven van Netchajeff, 137. Bachmetjeff vermaakt hem met Ogarjoff een fonds, 139, waarvan hij op Ogarjoffs verzoek de helft afstaat voor Netchajeffs streven, 140. Verschil tusschen hem en Tchernicheffski, 221, die evenals hij in 't begin op den czar vertrouwt, 222. Bijgestaan door Leo Metchnikoff, 246.

Herzen, Jr., A., hoogleeraar in de physiologie te Lausanne, VI. 39 en noot, 64, 140.

Herzen, Natalie, oudste dochter van A. Herzen, VI. 139.

Hess, Moses, IV. 328. Geboorteplaats, 330. Afkomst, 330. Opvoeding, 330. Aangetrokken tot socialistische ideeën, 331. Verstooten en onterfd door zijn vader, 331. Trouwt, 331. Arm, 331. Schrijft ‘Die europäische Triarchie’, 331.

[p. 521]

Te Parijs, 331. Schrijft dáár voor de socialistische propaganda in Duitschland, 331. Overzicht van zijn ‘Socialismus und Communismus’, en zijn ‘Philosophie der That’, 331, 332. Zijn anoniem geschrift, 331 noot. Zijn brieven uit Parijs, 332. Zijn opstellen in Püttmanns ‘Deutsches Bürgerbuch für 1845’, 333. Schrijft over vooruitgang en ontwikkeling, 324, en over de socialisten-beweging in Duitschland, 335. Bewerkt het volk, 341 Terug in Duitschland, 335. Geeft uit ‘Gesellschafts-spiegel’, 335, waarin Marx schrijft, V. 486 noot. Verdere levensloop, IV. 336 noot. Sluit zich aan bij Schapper, 336 noot. Helpt Lassalle, 336 noot, V. 448. Woont bij de congressen der Internationale, IV. 336 noot, V. 268 noot, 448, waar hij Bakounin bestrijdt, IV. 336 noot; en Proudhon verdedigt, V. 448. Overige geschriften, waarin o.a. over het Zionisme, IV. 336 noot. Sterft in 1875, 336. Max Stirner verwijst naar hem, 346 Schrijft in de ‘Deutsch-Französische Jahrbücher’, 357; in de ‘Vorwärts’, 370. Verbindt de onaangesloten socialistische genootschappen, 388. Lassalle over zijn brochure ‘Die Rechte der Arbeit’, V. 268 noot. Steunt Willich en Schapper in hun conflict met Karl Marx 338 Medewerker aan de door Schweitzer geredigeerde ‘Sozialdemocrat’, 467. Terechtgewezen door Bakounin, VI. 61, 62.

Hessen, Philips, landgraaf van, I. 100.

Hetherington, Henry, boekverkooper te Londen, neemt deel aan de ‘National Union’'s debatten, IV. 224 noot. Helpt het volks-charler van 1837 verspreiden, 227, 229.

Heubner, O.L., lid der voorloopige regeering te Dresden in 1849, VI. 22, 24.

Heyking, kolonel der Russische gendarmerie, VI. 242.

Heyneman, Barbera, bestuurt de kolonie Amana der Inspirationisten, VI. 171.

Hicks, Amie, VI. 386 noot.

Hiersemensel, K.C.E, Duitsch rechtsgeleerde, geb. 1825, V. 229, 300.

Higginson, John, 1682, I. 397 noot.

Higginson, Thomas Wentworth, III. 177 noot.

Higonnet, chef van bet bureau voor werkloozen te Parijs, III. 401.

Hildebrand, B., prof. in de staatswetenschappen te Jena, 1812-'78, V. 137.

Hilditch, economist, VI. 199.

Hill, Octavia, sterft 13 Aug. 1912, brengt verbetering in den woningtoestand der Londensche armen, VI. 386 noot.

Hillman, Hugo, wint leden voor het ‘Allgemeine Deutsche Arbeiter-Verein’, V. 296 noot.

Hilquit, Morris, Verwijzing naar zijn ‘History of Socialism in the U.S.’, VI. 161, 207 noot.

Hinckeldey, chef der Berlijnsche politie, V. 209 en noot, 340, 351.

Hinds, W.A., schrijft over ‘American Communities’, 1878. I. 404 noot, VI. 165 noot.

Hipler, Wendel, vervaardigt het ‘Reformplan van Heilbronn’, I. 92, 96 v.

Hippel, eigenaar der Berlijnsche Weinstube waarnaar zich noemen ‘die Freien bei Hippel’, IV. 344.

Hirsch, mevrouw de, geb. Bischoffsheim, II. 23 noot.

Hirsch, Max, Duitsch volkshuishoudkundige, geb. 1832, V. 470.

Hirtius, Aulus, Romeinsch consul, V. 142.

Hitze, F., prof. in de Christelijke sociale wetenschap te Munster, VI. 458.

Hoart, Saint-Simonist, blijft Enfantin getrouw, III. 85. Sterft in Egypte, 108.

Hobbes, Thomas, staatkundig schrijver, geb. 1588, I. 19, 138, V. 144.

Hobhouse, John Cam, later Lord Broughton, Britsch staatsman, 1786-1869, IV 225.

Hobson, scheidt zich af van de Fabiërs, VI. 385 noot.

Höchberg, Karl, redacteur van het socialistisch tijdschrift ‘Die Zukunft’, V. 481.

Hödel, Duitsch anarchist, V. 481, VI. 290.

Hodgskin, Thomas, IV. 8, 9, 148, 201, 218. Zijn anarchistisch-socialistische denkbeelden, 57, 83, 95, 97. Zijn brieven, 57, 96 Levensloop, 57-64, 70-71, 96. Overzicht van zijn ‘Labour defended’, 65-70. Broughams tegenschrift, 93. Mede-oprichter van het ‘Mechanic's Magazine’ en ‘Institute’, 70. Geeft uit zijn aldaar gehouden lezingen, getiteld: ‘Popular Political Economy’, 70. Overzicht van dit boek. 71-83. Inhoud zijner acht brieven over het ‘Eigendom’, 83-93. Postscriptum ann die brieven gericht tot Lord Brougham, 84, 93-95. Vergeleken met William Thompson, 97. Invloed van het Chartisme op hem, 217.

Hoeven, M. des Amorie van der, Nederlandsch hoogleeraar en rechtsgeleerde, 1824-68, VI. 467.

Hoffmann, Melchior, Wederdooper, stichter der Melchiorieten, I. 126-128, 105-107.

Hoffmann von Fallersleben, A.H., Duitsch dichter, 1798-1874, IV. 345, 393.

Hofstetten, von, Beiersch luitenant, redacteur van Lassalle's ‘Verein’, V. 298 en van het Lassalleaansche blad ‘Der Sozialdemocrat’. 466, 471.

Hofwezen, zie Mark.

Hogendorp, Willem graaf van, Nederlandsch staatsraad, 1795-1838, VI. 454.

Holbein, de Jongere, Hans, Duitsch kunstschilder, I. 196, III. 572.

Holberg, L. von, Deensch letterkundige, 1684-1754, I. 228.

Hollis, Brand, Eng. staatsman, 1789, I. 427.

Hollis, Denzil, lid van het ‘Lange Parlement’, 1640, I. 129 noot.

Holstein, helpt Olinde Rodrigues met zijn financieele associatie der Saint-Simonisten, III. 72; rang onder dezen, 74 Blijft Enfantin getrouw, 85. Naar Zwitserland, 93. Vergezelt Enfantin naar Egypte, 107.

Holthoff, advocaat te Berlijn, V. 301, 306.

Holyoake, G.J., Eng. schrijver en socialist, 1817-1906 Over Robert Owen, II. 356. Over John Francis Bray, IV. 132. Over John Minter Morgan, 201.

Homerus, de Grieksche dichter, I. 16, III. 517.

‘Homestead’-stelsel, het, VI. 357 noot.

Hoochstraten, graaf van, stadhouder van Holland in 1534, I. 117.

Hood, Thomas, Eng, dichter en humorist, 1798-1845, III. 8, VI. 394.

Hoofdgeld, in 1381, geheven van alle Eng. onderdanen boven de 15 jaar, I. 75. Verzet er tegen, 76. Aanleiding tot oproer, 77, 78, 79.

Hoorigheid, toestand van, I. 76, V. 56.

Hopedale, Amerikaansche religieuze communauteit, III, 174, VI 162.

Horner, Francis, Over kinderarbeid, 1815, II. 254 noot.

Horner, Leonard, Eng. fabrieksinspecteur, geprezen door Karl Marx, IV. 276, V. 372 en noot.

Hottinguer, bankier te Parijs, 1817, II. 60.

[p. 522]

Houten, S. van, geb. 1837, Ned. Kamerlid, VI. 201 noot.

Houtteville, abt d', sterft 1742, I. 234 en noot.

Hovelacque, A.A., behoort tot de onafhankelijke Fransche socialisten, VI. 334, 335.

Howgill, Francis, kwaker, I. 397

Hubbart, N.G., Saint-Simons biograaf, geb. 1828, II. 110 noot.

Huber of Hubert, verraadt het volk op 15 Mei 1848. III 412 en noot, 594.

Huber, V.A., Duitsch letterkundige, 1800-69. Over Fouriers phalanstère, II. 229 en noot. Over Robert Owen, 306 noot Afkeerig van het socialisme, IV. 496, doch bereid in sociale zaken iets voor het volk te doen, 496, V. 251, 261, VI. 458. Schrijft een brochure tegen het Jong-Hegelianisme en tegen Ruge's jaarboeken, IV. 397 Zijn programma, 397 v Lassalle beroept zich o.a. op hem bij zijn verdediging voor het ‘Stadsgericht’, V. 241 Over Schultze Delitsch's vereenigingen, 252. In aanraking met Lassalle, 261 noot, die hem tracht te overtuigen, 265

Hubert-Valleroux, steunt Buchez' productie-associaties, III. 328,

Hubmeier, Balthasar, leerling der Spiritualen te Zürich, 1523, I 103 v.

Huet, Conrad Busken, Nederlandsch letterkundige, geb. 1824, III. 465.

Huet, François, Behoort tot de Fransche collectivisten, Zijn standpunt, III. 464 Geboorteplaats, 464 Prof. in de wijsbegeerte te Gent, 464. Zijn colleges, 464. Legt zijn professoraat neer en gaat terug naar Frankrijk, 465. Leidt de studie van prins Milan, 465. Ziek en sterft, 465, 472. Zijn hoofdwerk ‘Le Règne Social du Christianisme’, 464, 465-472. Colins critiek er op, 456

Hugenholtz, F.W.N., predikant te Grand Rapids, sterft 1900, VI. 201 noot.

Hugenholtz, F.W.N., Ned. socialist, Kamerlid, VI 389 noot.

Hugentobler, A., leerling van de Colins, III. 463 en noot.

Hughes, T., Eng. schrijver, noemt zich Christen-socialist, I. 1

Hugo, G., jur. prof. te Göttingen, 1764-1844. II. 373.

Hugo, Victor. Fransch dichter en schrijver, geb. 1802, III. 59, 95 noot, 136, 235, 481-484, 494, VI 358

Hugues, Clovis, Fransch dichter, onafhankelijk socialist, VI. 335, 360 noot.

Huguet, I 377.

Huguet, Saint-Simonist, III. 74, 79.

Huis der Liefde, gesticht door Hendrik Niklaes: oordeel daarover van Jacobus I van Engeland, I. 147. Organisatie, 147, 148. Aanstoot aan de leer der Familisten, 147 noot.

Huisarbeid, zie Arbeid.

Hulst, Mgr. d', Fransch geestelijke en Kamerlid, VI 326.

Humanisten, de, Hun studie, I. 174. Zien neer op Luther's streven, 174. Erasmus hun type, 174. Hun levensbeschouwing, 175. Hun economische onderwerpen, 175. Hun opvattingen, 175 Leggen nadruk op het begrip van stad en Staat, 175. Prijzen gemeenschap aan, 175. Hun Europeesch verbond, 176. Leveren de eerste der staatsromans, 176.

Humann, Saint-Simonist te Ménilmontant, III 102 en noot.

Humboldt, Alexander, vrijheer von, de Duitsche natuurkenner, 1769-1859, I. 85, III. 510, IV. 370, V. 200, 209, 213, 223 noot, 289.

Hume, D., Eng. geschiedschrijver 1711-66, I. 452

Hume, Joseph, Engelsch hervormer, 1777-1850, II. 253, 278, IV. 64, 206, 223, 226, 326.

Huret, Jules, Fransch schrijver. Schetst Paul Brousse, VI. 234 noot, 325 noot, 328 noot, 333 noot.

Huskinson, W., Eng. staatsman, 1770-1830, II. 216 noot.

Huss, J., hervormer der kerk in Bohemen, 1373-1415, I 79 v., 404, VI. 102 noot.

Hussieten, volgelingen van Joh. Huss Hun socialistische neigingen, I. 80. Hun latere bondgenoot Carlstadt, 91.

Hut, Hans, Wederdooper, I. 103

Hutten, Ulrich von, I. 176, V. 209 noot, 212-215, 216, 222.

Hutter, Jacob, Wederdooper in Tirol, I. 104.

Huwelijk, het, I 49 v., 52, 72, 104, 108, 114, 141, 191, 220, 221, 224, 228, 241, 256, 278, 290, 303, 304, 307, 308, 359, 402, 403, 412, 435, 439, II. 130, 131, 132, 170, 171, 172 v., 177, 200 en noot, 205, 304, 309, 325-328, 339, 342, 390, 400, III 30, 40, 54, 57, 67, 243, 248, 267, 309, 423, 490, IV. 41, 112, 115, 74, 313, 420, V. 40 55, VI 161, 164, 167, 168, 170, 172, 176, 178, 179, 180, 225, 231, 295, 311.

Huxley, T.M., Eng. physioloog, geb. 1825, VI. 179.

Huyghens, Louis, Labadist uit Rijnsburg, I. 150.

Huysmans, Camille, Belgisch socialist, VI. 404

Hyndman, H.M., Eng. socialist, I 444 noot Critiseert Karl Marx' boek over Proudhon, IV. 374 noot. Bestreden door Henry George, VI. 201 IJvert voor het collectivistisch Marxisme in Entgeland, 369 370, 371 noot Opleiding, enz., 369 en noot. Verzet tegen zijn autoritair streven, 370 en noot, 371 noot, Uit de Soc. Dem. Federatie, 371 noot. Schrijft in het blad ‘Justice’, 370 noot. Aveling en Eleanor Marx verklaren zich tegen hem, 370 noot. Ki st de zijde der Possibilisten op het congres te Parijs, 370 noot, 409. Afwezig op het socialistische congres te Brussel in 1891, 411. Woont bij het congres te Londen in 1896, 417 en spreekt voor de uitsluiting der anarchisten, 418. Op het congres te Parijs in 1900, 420.

Hypotheekbank, III. 132, 429, 559.

Hythlodaeus, R., Portugeesch reiziger, I. 180-185, 194, 197.