Putmans manuael, dat is een kleyn pest-boecxken seer dienstelijck alle menschen

Dat VIII Capittel. Vanden doodelijcken Slaep inde Peste.

Autheur

DEse sullen het slaepen verhinderdt werden met het Sap van Wynruydt in Asijn gemengt, voor de Neuse ghehouden, Asijn van Violen, van Meyeraen, van Ruyte ende van Vlaer-Bloemen onder een ghemenght, geven goede hulpe na dat elck bekomen kan.

Noch een beter.

Neemt Angelica, Ostrutium, Zeduar, Tormentil, en Diptami een hant-vol. Roode-Roosen twee hant vol. Meyeraen en Lavendel elck drie dragma. Alles in twee menghelen Asijn op ghesoden, hier salmen hemp in nat-maecken, ende warm op't hooft leggen, altoos herdoende tot dat den slaep gheneest ende overgaet, men mach den Patient oock wel handen en voeten daer mede wasschen ende bestrijcken.

Een ander Stuck tot dit Accident.

Neemt Wyroock en Baeckelaer, elck een loot. Driakel twee loot. Solffer onder half loot. Brandewijn een

[p. 18]

Lepel vol 'tsamen in een menghelen Asijn ghesoden, ende warm om 't hooft geslagen is oock een seer goet stuck.

Het alder beste datmen vinden mach uyt Paracelsus van my selfs geprobeert.

Neemt Betonica, Salvie, Edel Meyeraen, wilde Roose bladeren, vier-Bloemen, van elck een hant-vol, dit t'samen in half Wijn ende half Roosen-Eeck ghesoden, ontrent een vyerendeel van een ure, dan salmen de Cruyden uytdrucken ende de Krancken om't hooft slaen, ende alst kout wort weder warm om legghen, soo lange tot dar het geneest. Want aldus verandert den doodelijcken slaep ende wort natuerlijck, sonder eenighe schade.

A.L.V. t'Is aenmerckens waerdigh dat vast Aromatique Simplitien desen ongeregelden slaep tegen sijnde: gebruyckt werden, oversulcx soo is de Spiritus Aromatici in dit Accident een seer goet hooft-stuck, diemen met Roosen-Eeck vermengen ende alle wegen de Pols-Aderen daer mede strijcken en besmeeren moet, ende houdense veel voor den Neuse. Den Spiritus moetmen twee deel tegen een deel Asijn nemen.

De wijle in dit selve Capittel den Autheur tegens de wormen procedeert, dochte my goet een besonder Capittel daer van te maecken, maer om den Autheur zijn order te behouden, heb ick in dit volgende negenste Capittel twee processsen ghesteldt beyde voor Wormen ende Sweeten.