Viertalig aanvullend hulpwoordenboek voor Groot-Nederland

verantwoording

gebruikt exemplaar

exemplaar universiteitsbibliotheek Leiden, signatuur: 984 F30

 

algemene opmerkingen

Dit bestand biedt, behoudens een aantal hierna te noemen ingrepen, een diplomatische weergave van de derde, omgewerkte uitgave van het Viertalig aanvullend hulpwoordenboek voor Groot-Nederland van F.P.H. Prick van Wely uit 1910.

 

redactionele ingrepen

De ‘Aanvullingen & verbeteringen’ op p. 349-350 en de ‘Nagekomen correcties’ op p. 351 zijn doorgevoerd in de lopende tekst.

p. 349: Bij twee aanvullingen is het betreffende lemma niet gevonden. Het betreft de lemmata ‘blatjang’ en ‘bor(r)ie’.

Bij een aantal verwijzingen in de lopende tekst (zie ... ) loopt de verwijzing dood. Hierbij konden dus geen links worden aangebracht.

 

Bij de omzetting van de gebruikte bron naar deze publicatie in de dbnl is een aantal delen van de tekst niet overgenomen. Hieronder volgen de tekstgedeelten die wel in het origineel voorkomen maar hier uit de lopende tekst zijn weggelaten. Ook de blanco pagina's (p. π1v, π2v, IV, XVI, 296, 298, 348, 352) zijn niet opgenomen in de lopende tekst.

 

[pagina ongenummerd (p. π1r)]

[stempel]

Dr. F.P.H. PRICK VAN WELY VIERTALIG AANVULLEND HULPWOORDENBOEK voor GROOT-NEDERLAND vermeerderd met door PROF. Dr. H. KERN herzien etymologisch aanhangsel.

 

Derde, omgewerkte uitgave.

 

weltevreden

N.V. BOEKH. VISSER & Co.

1910.

 

[pagina 349]

AANVULLINGEN & VERBETERINGEN.

 

aardverschuiving f ook glissement (de terrain).

adenoïden f lees adénoïdes.

afkomen f ook paraître.

† amme zie baboe .

asphalt f bitumen zonder n.

bébé f zonder? Ook robe bébé (Jules Bois, Le Vaisseau des Caresses, p. 3).

bediendenpersoneel f la weg.

bergpaard f lees poney.

bestuurstafel e ook board table.

bevorderen f lees faire avancer.

bezwaar d eignen zonder n aan 't eind.

bitterpraatje moet naar pag. 26.

blatjang ook [Z.A.].

blazen f lees péter.

bobo f lees au voor à.

boewaja d lees schurkischer.

bonboekje d beter Scheinheft.

bor(r)ie ook [Z.A.].

boschprodukt d Produkten beter zonder n.

bureauman f ook letterlijk homme de bureau (N.L.I.).

commissie van toezicht f lees commission voor comité.

controleur e voeg in assistant vóór collector.

djahat f lees insurgé voor insurgent.

doekoen d lees Medizin voor Medezin.

edeleer [Inl. spr.] zie Raad van Indië 2 in te lasschen na ebro.

europeaniseeren f lees européaniser.

fietstocht d ook [die] Radeltour.

fungeerend f ook intérimaire en d lees stellvertretend.

G.B. is ook: gouvernementsbesluit.

gedekt f beter (à) couvert.

geurlat f niet tranche-montagne.

gogoh zie gagah .

hekkenspringer d in de eerste plaats Springer.

hoofdaanlegger d lees Rädelsführer.

huzarensla d lees Salat.

Indiër d lees Indier.

Indoloog heeft behalve de opgegeven beteekenis ook die van: Indologisch student.

kakkerlak d when lees wenn.

kepang na kepala kampong!

keuze d bei lees durch.

kieken beter knipsen = photographieren, zegt Kron, Der kleine Deutsche.

klipvisch d lees... fisch.

 

[pagina 350]

kurkengeld d gebruikelijker Pfropfengeld.

kustverdediging f lees défense.

malengeren d laat faul weg.

mata zal etymologisch wel niets te maken hebben met matoe.

melatie d Jasmine zonder e.

momok d lees... gespenst.

niloe lees ngiloe.

notenzeep f lees baume.

paja lees pajah.

patjoel d der niet die Karst.

peperhaven met het monopolie valt weg.

persbureau e lees bestond voor bestaat, daar bedoeld Press Bureau volgens mededeeling van Prof. Snouck Hurgronje in Juli 1908 opgeheven is.

pijlvergift f lees flèche voor flêche.

potten e ook salt down (money) volgens M.

proefsnit f lees évaluer voor évaleur.

rame-rame uit te spreken met ee.

rechterlijk ambtenaar d lees... beamter.

regeeringswege f lees côté voor côte.

saga bidji f haal door fausse réglisse; een andere naam is pois de bedeau of réglisse d' Amérique.

spreekbuis d ook Empfänger.

staartmensch komt ook voor in de beteekenis van staart 2.

stuwdam e ook stemming-dam.

† swarte minnemoer zie baboe .

telephoonautomaat d beter [der] Fernsprechautomat, in Duitschland vaak ook [das] Groschen-Telephon (Kron, Der kleine Deutsche).

tjoe is ook de niet meer zoo algemeen bij Europeanen bekende naam voor 'n soort van Chineesche arak. Het woord is uit het Chineesch en luidt in het dialect van Canton tsau, in andere dialecten ook tsjoe of tjoe (Vgl. V.O.W.).

tjopvol d ook stoppelvoll in de Rijnprovincie.

toelage f ook allocation.

vaart e put on the service beter dan start.

verbinden d verbinden in plaats van anschlieszen. Gewoonlijk zegt men: Bitte, Anschlusz Nr..., maar ook bijv. falsch verbunden!

voertaal d beter Unterrichtssprache.

werk moet geven werkzaam stellen i.p.v. te werk stellen.

zeildoeksch d in de eerste plaats Segeltuch...

zenuwziek e ook suffering from nerves.

zonnehout moest verwijzen naar sono kembang, de Pterocarpus indicus, die het Andaman redwood oplevert.

zoutdebitant d in omschrijvende vertaling amtlich angestellter Salzverkäufer.

 

[pagina 351]

NAGEKOMEN CORRECTIES.

 

conduite-staat e confidential report beter.

schakker f lees chiche.

slachtpacht d lees Schlacht...

strafregister f lees registre.

stroopsuiker f lees sirop.

suikergast d lees Silberfischchen.

tafelvruchten d lees Tafelobst.

topeng d lees Recitator.

vereuropeeschen d lees europäisieren.

Willemsorde d lees Wilhelm.

zoutpan d lees Salzpfanne.

djaksa f lees justicier vr. j. de p.

fourragegeld f is indemnité de monture.

kamferspiritus f lees alcool.

rechterlijk ambtenaar e ook judicial functionary.

spruw d lees Schwämmchen voor Strahlfäule.

vreemdelingenverkeer e beter tourists' movement.

waterschout d lees ... schaut.