[XXI]
het wordt tijd, dat wij weer buiten West- en Midden-Europa treden; niet helemaal, of helemaal niet, opzettelijk hebben wij tot nu toe Rusland buiten beschouwing gelaten, omdat het vertrouwde openingssignaal waarmee het doek in bijvoorbeeld onze eigen vaderlandse geschiedenis omhooggaat [‘100 voor Christus, de Germanen komen in ons land’] daar pas een kleine tien eeuwen later weerklonk, óók met de komst van Germanen overigens. Het waren Zweedse Vikingen, onder leiding van ene Rurik [862, of volgens anderen 856], eerst als vazal van een Frankische keizer heerser over Zuid-Jutland, en wat toen Friesland heette: noch in 1962, noch in 1956 hebben onze eigen Friezen, in onherstelbaar verzuim, deze, vóór Grote Pier toch wel grootste Zoon herdacht - voor zover ons bekend dan. Met hem komt de Russische geschiedenis op gang, een geschiedenis, die waarlijk niet onderdoet voor die van de rest van Europa in rijkdom aan dramatische gebeurtenissen [spreek uit: moord en doodslag]. Wij hebben onze afbeelding uit puur persoonlijke voorkeur maar liever aan de windstille kant van deze historie uitgezocht en wel in de kunst der ikonen.
Men kent deze als in de Oosterse kerken hoogvereerde, doorgaans geschilderde voorstellingen van godsdienstig karakter, van onbetwistbaar belang voor velerlei wetenschappen, als daar zijn bijvoorbeeld de godsdiensthistorie en -psychologie, de kunstgeschiedenis, de literatuur-historie, de folklore enzovoorts, maar in elk geval een overrijk bezit voor die gelukkigen onder ons die gevoelig zijn voor deze geheel aparte en verheven schoonheid.
Deze ikoon, voorstellend de lotgevallen van Sint Joris, is uit de vermaarde school van Novgorod; zij dateert uit de veertiende eeuw en bevindt zich in een museum in Leningrad. Dit Novgorod, een 150 km ten Zuiden van Leningrad gelegen, was vroeg in de Middeleeuwen een hoogst belangrijk handelscentrum dat, in bloei steeds toenemend, tegen het einde van de vijftiende eeuw zijn betekenis verloor - en dit natuurlijk door een van die dramatische gebeurtenissen, waar wij hierboven op doelden.
Auteursrechtelijk beschermd
