Voorbericht
Tussen het eerste ontwerp van dit boek, gereedgekomen in 1943, en zijn definitieve tekst ligt méér dan alleen een half dozijn jaren aanvullende studie. Dit eerste ontwerp immers was een product van bezet Nederland, afgestemd op het ‘Luctor et Submergo’, dat het devies van de schrijver wel moest zijn in die periode; bij een nachtelijke overval is het handschrift zelfs enige uren lang in Duitse handen geweest, die er wel in hebben gebladerd, maar het niet hebben vernietigd. In bevrijd Nederland heeft echter een volledige omwerking plaats gevonden, waarvan het resultaat thans het licht ziet.
De oude Goethe - hij was net tachtig - moest zich eens aan het bezoek van een tweetal vreemdelingen onderwerpen, die de gebruikelijke pelgrimstocht naar Weimar hadden ondernomen, maar, eenmaal gezeten tegenover de patriarch, geen woord spraken en hem onophoudelijk bleven aanstaren... ‘Das ennuyierte mich; weshalb ich denn anfing das tollste Zeug hin- und herzuschwatzen, so wie es mir gerade in den Kopf fuhr. Ich glaube, ich hatte die Vereinigten Staaten von Nordamerika mir zum Thema genommen, das ich auf die leichtsinnigste Weise behandelte und davon sagte was ich wuszte und was ich nicht wuszte, immer gerade in den Tag hinein. Das schien aber meinen beiden Fremden eben recht zu sein, denn sie verlieszen mich dem Anscheine nach durchaus nicht unzufrieden’.
Ook hier zijn de Verenigde Staten ‘zum Thema genommen’, maar de schrijver, lang geen Goethe, is er maar van uitgegaan, dat zijn lezers spoedig op hem uitgekeken zouden zijn en heeft, alle lichtzinnigheid afleggend, een uitvoerige en zorgvuldige documentatie aan zijn werk toegevoegd; boekenlijst en voetnoten mogen voor hem spreken. Hij stelt er prijs op, te verklaren, dat hij de gewone critiek en protestliteratuur weliswaar niet verwaarloosd heeft, maar dat hij meent haar te hebben gehanteerd met die behoedzaamheid, die een eerste eis is van wellevendheid en wetenschappelijkheid. ‘Pays sans chats’... ‘The American Vacuum’... ‘Die Untergängster des Abendlandes’ zal men in zijn boek
Auteursrecht onbekend
