Bouck der bloemen

Dits vander xxxister ende een gode bloem gheheiten Goedertierenheit.

Fantasie ende vreemde ghedachten deden mij dieper inden corf mit bloemen tasten. Soe dat ic dar onder die ander vant een alte soete bloemkijn dat was goedertierenheit. Dat is een moeder van doechden want die goedertieren is en heeft gheen ghebreck van enigher doecht. dan of hij ghebreck hebben moecht een deel inder wijsheit soe mach dat dan simpelheit heiten

[p. 94]

ende eenvoldicheit. Goedertierenheit is ghemeyn allen doechden. Want onnoesel luyde slechte sedighe envoldighe scamele rechtverdige ghedoechsamme huesche edel ende sachtmoedighe. dese sijn allen goedertieren ende goederhande.

Die goedertieren sympelheit is te ghelijken bijden conijne dat een recht eenvoldich goedertieren ende onnosel beestken is. Het laet hem verbieten ende verwennen van eenen forette ende van een harmelijn dat noch cleyner is. Het en weet alsoe vele hulpen noch behendicheit niet te visieren dart hem mede verweren of behelpen mach dan alleen metten voeten dar toch niemant mede deren en mach. Alsoe is die slechte goedertieren minsche als men hem yet misdoet dat lijt hij sonder weeren ende sonder eenighe vonden te vinden. Ende hij beveelt sijn saken gode diet al voer hem bewart. Simpelheit is van vele manieren daer is goede simpelheit daer wij af spreken. Daer is oec een ander simpelheit die quaet is dat is bose innicheit die inden ypocriten is daer ic bij voer wel af ghesproken hebbe. Het schijnt die menighe van buten goederhande te wesen. mer hij is binnen al vol venijns listich ghierich ende loos. dat is eene valsche simpelheit ende gheveisde loesheit. Het is een groet ghescil tusschen den goeden ende den quaden. nochtan die goede eert alle man. Die goede set sijn dinghen al op reden ende mate. ende wie der reden ghebruyct sal ghesalicht worden ende wie gheen reden gebruict die en heeft gheen eere.

Die naem vanden goedertierenheit is alte lovelijck ende werdich te eeren. want beter ist eenen goeden naam te hebben ende vermaert te sijn in doechden. dan grote rijcheit ende goede salve. Die goede naam blijft eenen minsche altoes ende inder ewicheit. Goederhande minschen sijn die ontfermherticheit hebben ende eenvoldich ende ghedoechsaem ende lijdende sijn in wederspoet. Ten is gheen wijs man sonder ghedochsamheit noch gheen doer sonder toirn. Paciencia dat is gedoechsamheit soe is sij selden in voerspoede mer die van wederspoet wert verdruct ende daer omme die hulpe sijns gherechticheits niet boghen en laet dats een recht ghedochsam minsche.

Dat een lijdsamich is ende nochtan hat ende nijt int herte draghet dat en is gheen doechdelijke paciencia. mer ten is niet dan een dechsel des torns Dat quade dat ons lude ghedaen hebben des in sullen wij op hem niet ghedencken mer wij sullense daer af berespen ende om hem screyen ende voer onse meesdaet wenen. want die ghene die quaet lijden en salmen niet bewenen mer die quaet doen behoven veel bescreyet te sien want sij meesdoen hem selven alre meest.

Die goedertieren ysaac leet herde doechdelijck dat sijn vader hem opten berch leyde om gode offerande mit hem te doen Maria moyses suster sprac wredelijc op moyses ende gaf hem vele quaeder worde die hij verduldelijck leet. Ende god plaechdese dat sij malaets wart ende moyses dede sijn ghebet voer haer ende sij ghenas. Aldus soe loende hij quaet mit goet als den goedertieren minsche toe behoert ende wij allen sculdich sij te doen.

Die ghedoechsam job naem goedertierlijc ende verduldelijc dat hem god verleende. Hij worts al sijns goets quijt ende verloes al sijn kinder ende dieneren. Ende die selve vrinde die hem bleven alse sijn wijff ende sijn maghe die deden hem noch also veel onghenoechten daer toe. Hij seide altoes god diet mij gaff. hevet wijder ghenomen. also alst den here ghenoecht soe ist ghesciet die name gods sij ghebenedijt. Dus dancte hij altoes

[p. 95]

gode. ende daer om plach sijn wijf hem te verspreken dat hijt soe verduldelijke nam. daer om wert hij om sijnre groter gedoechsaemheit grotelijc versien van onsen heer god diet hem daer nae hoechlijck versette ende gaf hem allen dinghen die helfte meer dan hij voer ghehad hadde. Onse heer god sprict inder evangelien. salich sijn sij die ghedoechsam sijn want sij sullen gods kinder heiten. Oic seit hij salich sijn sij die sachtmoedich sijn want sij sullen dlant besitten dat is dat ewighe leven. Voert seit hij salich sijn sij die reyn van hertten sijn want sij sullen god aensien. ende salich sijn sij die wenen als goede minschen doen om hoer sonden want sij sullen ghetroest werden dat is te weten inder weicheit. Men mach mit doechden ende goedertierenheid alte veel goets doen datmen mit hardicheit of mit onwerdicheit nummermeer doen en soude moeghen. Want daer staet ghescreven. sachte antwort brect die gramscap. denct om dat wort ende gheeft den quaden toe ende verwint mit doechden wie dat meest verdracht die wint den strijt. Ende catho seit. du sult omme gaen mitten goeden. Dar staet ghescreven inden souter mitten goeden sultu goet werden ende mit den quaden sultu quaet worden. Daer omme sullen wij aen neemen leeringhe van doechden op dat die here niet tornich en werde ende dat wij den wech gaen der rechtverdicheit.

God mint die goede ende haet die quade soe moghen wij alte gherne ommer goedertieren wesen. op dat wij van gode ghemint werden. want die ghene die hij hatet laet hij verloren blijven inder ewicheit. Ende sijn gheminde vriende trect hij tot hem ende troestse inder ewigher vroude. Soe weest dan goedertieren ende lijt voer god ende om des besten wil. als dat wijfken dede die dij joeden inden tempel brochten voer onsen heer jhesu ende seiden dat sij overspel ghedaen hadde. Ende doen sijt goedertierlijken leet ende niet en sprack doen sprac onse heer voer haer ende vertaeldese soe dat sij hoer lijf behielt doense die joeden gherne ghesteent hadden.

Ymmer werden die goede bescermpt van gode al ist dat sij bij wijlen yet lijden bijder ghehenckenissen gods. David waert wel ghepersequert van saul dat leet hij doechdelijck ende was oec bij wijlen weel in davids machte saul te doden. ende en dedes niet. daer omme wairt hij hoechlijck gheloent ende coninc ghecront in israel. Laet ons niet ghebreclijck vallen in weldaden als wij tyt hebben ende doen goet allen luden ende namelijc den ghenen die vast sijn int ghelove. Salomon seit die simpelheit der goeder minschen salse voert stueren ende die scalheit der quaeder minschen salse verderven. God seit wij sullen simpel wesen als die duve bij den duve machmen goedertierenheit ghelijken. want ten is gheen voghel alsoe eenvoldich als die duve. men seit die torttelduve en heeft gheen galle alsoe en heeft die goede minsche gheen boesheit in noch bitterheit van nijde. Gregorius seit het moghen wel rechte goede minschen wesen die onder die quade goet blijven. Daer om suldij u wachten vanden quaeden want die een minsche besmet vanden anderen. wie hem bijden slijke set hij wortter decke af besmet. Die goede en sijn gode niet bequaem die mit den quaden besmet werden. vele dinghen scijnen bij tijden goet wesen die doch niet goet en sijn want sij en werden niet ghedaen wt enen goeden moede. Daer omme soe is warachtighe vermoedinghe des levens inden werken der doghet ende niet in een toechsel der teyken. want die tekene vallen dicke onghelijck den wercken.

[p. 96]

Die doecht behoert een yeghelijck toe dat sij in duysterheiden verlicht. mer ondoechte al woude sij inden lichte gheset sijn sij soude nochtan al verduysteren. Sinte augustijn seit. het is een sachtmoedich goet minsche die der onedelheit wijct ende gheen wederstribbicheit en maect tegen den quaden mer verwint dat quade mit den goeden. Die goede man sal den quaden sparen ende soe een minsche hogher ende rijcker is hoe hij lijtsamigher ende saechtmoedigher wesen sal. Ende soe een minsche hoegher is van mogentheide hoe hij oetmodigher sijn sal in doechden. Seneca seit gheen van allen doechden en voecht bat an eenen vorste dan goedertierenheit.

Van josephs goedertierenheit waer wel vele te spreken ende van sijnre paciencien hoe lijdende ende hoe ghedoechsam hij was. Sijn broederen waren hem allen hatende om dat hem die vader liefste had ende om sijn ghenoechlijck ende bequaemlicheit. Ende om dat hij sijnen vader den droem ghespeldet hadde soe hieten sij hem den droemer. Sij worpen hem in een oude cisterne ende namen sijn overste cleet ende maecten dat bloedich mitten bloede van eenen diere ende brochtent den vader mit gheveisden rouwe. Doe meende die goede alde jacob dat een quaet dier sijn kint verbeten hadde Doe verdochten sij hem als dattet kint sterven moechte ende naement wter cisternen ende vercochtent den copluden van hysmael om .xxx. silver penninghe ende waren dij selve daer god om vercocht was. Daer nae waert hij beloghen van putifers wijf die gherne bij hem in sonden gheweest hadde dat hij niet doen en woude. doen waert hij ghekerkert. Ende alle dese onghenoechte laste ende verdriete leet hij mit saechtmoediger hertten en stont na gheen wrake ende en claechdet niemant dan gode. die halp hem als sijn goedertieren rechtverdicheit toe behoert want hij selve ghesproken heeft wie ghestadich blijft totten ende dij sal daer om behouden blijven.

Weest goedertieren sonder hat.
Ende volgt nae job den rechten pat.
Ende nae josephs ghedoechsamheit.
So wort u gods hulpe bereyt.