Het dagboek of De kroniek

Januari 1788.
Dat wonderbaar jaar.

Den 7. deed dominee Assing eene vriendelijke visite bij den Pastoor, hem gevende eene som om uit te deelen aan de Roomsche huisarmen, gelijk hij op andere jaren nog wel gedaan heeft. Onder andere discoursen werd door den Pastoor gevraagd, of hij ook alle jaren volgens publicatie van het Hof, de extracten van zijne doop-, trouw- en doodregisters overleverde? Hij antwoordde dat hij voor zijn halfjaar, dat hij scriba (griffier) is, het deed, maar zijn collega Van Druten niet, dat er in hun consistorie over die overlevering gesproken was, en deze als een nieuwigheid van al de anderen verworpen was geweest, en dat dominee Van Druten met andere consistoriale vergaderden een request in Den Haag hadden vertoond hoe zulke achtervolgingen van die

[p. 46]

publicatie van 't Hof van Venlo, nieuwigheden waren, en hun de Roomschen zou doen navolgen, maar op hun request was tot heden geen antwoord gekomen.

10. was de tijding gearriveerd, dat de president (van 't Hof) Van Lynden benoemd was tot fiscaal van de Kaap (de Goede Hoop). Hij ontving de complimenten van vele particulieren, onder anderen van eenen raadsheer, waarop de president hem antwoordde, dat hij den heelen Raad feliciteerde, dat zij hunnen president kwijt geraakten (?). Nota: Zij waren het niet eens over het vergeven der hofbodeplaats. De president wilde dat men het vergeven van die plaats zou presenteeren aan den Prins, de raadsheeren wilden die zelf vergeven.

21. 's avonds kwam Joanna H..... (die onlangs om hare conversatie met Hendrik B........ van Baarlo op de Laarpoort gezeten had) met eert extract uit het trouwboek van de stad Wesel, alwaar zij na 3 roepen voor den Predikheer getrouwd zijn. Dit dacht ons heel suspect, en aan cautie onderworpen; waarom de Schout met den burgemeester Mooren den 23. nm. op de pastorie gekomen zijn met datzelfde extract, verzoekende den heer Pastoor zich over de zaak te Wesel te willen informeeren. - Denzelfden dag is de brief naar Wesel geschreven en den 31. heeft pater Benedictus Diesenbach geantwoord, dat op zijn trouwboek stond zekere Henricus ( B........?) van Baarlo, getrouwd met Joanna H.....; dat Henricus gevraagd zijnde naar de demissoriale (vergunning om in een andere gemeente te huwen) van zijnen pastoor, dezelve getoond heeft. Joanna was ondervraagd of zij parochiaan van Wesel was, waarop zij eenen getuige heeft bijgebracht, die verklaarde dat zij al 2 jaren bij haar had gewoond. Men heeft haar ook den doodbrief van haren eersten man (die van den Bisschop van Roermond valsch verklaard was, met verbod aan den pastoor te Venlo van haar niet te trouwen) doen laten zien. Na dit alles is hun te Wesel afgevraagd of dit alles zoo was, en of zij dit met eed konden bevestigen. Zij hebben geantwoord ‘ja’, waarop zij getrouwd zijn, en hebben alzoo den pastoor van Wesel (pater Diesenbach) bedrogen, waarom deze ook schreef: (lat.) ‘het huwelijk is ongeldig,

[p. 47]

het bedrog zal op voorbeeldige wijze gestraft worden, om anderen af te schrikken’.

(Hierop volgt tot onderzoek dd. 8 Januari een brief van B........ aan den Pastoor te Baarlo, vragende de noodige bewijsstukken om elders te huwen, en de briefwisseling met de pastoors te Baarlo en te Wesel, waarin nog te lezen staat, dat de eerste echtgenoot van Joanna, in Spaanschen dienst, bij het beleg van Gibraltar gesneuveld zou zijn, dat zij twee jaren te Wesel woonde en beiden daar den 21. Januari jl. getrouwd werden, maar pastoor Diesenbach schijnt bedrogen te zijn geweest. Ten slotte is door den Bisschop van Roermond hun huwelijk ongeldig verklaard, zoo lang niet overtuigende berichten over den dood van den eersten man uit Spanje, waar naar nog onderzocht wordt, ontvangen zijn. - Met deze korte vermelding kent de geachte lezer de geheele questie en kan de lange correspondentie hem gespaard blijven.)