Reinhart, of natuur en godsdienst

[p. 23]

V.

Een kwijnende ongesteldheid heeft mijn' vriend Edelhart belet, vroeger hier te komen, om mijne wederhelft te begroeten: nu heeft hij haar gezien, en was zoo getroffen door haare kunstlooze bevalligheid, haare levendige vaardigheid, haaren kieschen en natuurlijken smaak, die, zoo als hij zeide, zig in haare kleeding, in haare huislijke orde, in haar handwerk zelfs vertoonde, dat hij, met traanen in zijne oogen, tot mij zeide: ‘Reinhart! gij zijt gelukkig, dat gij mijn' raad niet volgdet; gij deed wijzer keuze dan ik!’ o Karel! hoe streelt mij deeze vrijwillige lofspraak! welk een gunstig denkbeeld geeft zij mij op nieuws van 't karakter mijns vriends! maar hoe spijt het mij, dat hij eerlang de reis naar 't vaderland aanneemen, en niet langer getuige van ons geluk weezen zal; om daar uit volkomene overtuiging te kunnen ontvangen, dat geen schatten, maar waare, edele, deugdzaame liefde, het zoet des huwelijks uitmaakt.

Al wat mijn Weldoener van nannie zeide, is waar; haar geheele voorkomen schetst

[p. 24]

haar karakter; ook haare kleeding; deeze moge onderscheiden zijn na haare verschillende bedrijven; zij is altijd zoo eenvoudig, en altijd zoo zuiver als haare ziel; zonder eenige weidsche pracht, of schitterende sieraaden, is zij altijd rein en natuurlijk bevallig; een bloembouquetjen, of een enkel wèlgeplaatst lint, is haar eenig opsiersel; haar glanzend, bruin hair, hangt altijd natuurlijk in milde krullende lokken over haare schouders; een zwarte pluim, of bloem-guirlande siert haaren ronden hoed; haar morgen- en haar dag-gewaad draagt altijd het stempel van die eenvoudige, onöverlegde kieschheid, die werkt zonder nadenken of doel; zij denkt niet om voor iemand bevallig te zijn, dan voor haaren eenigen vriend, die ook geheel voor haar is, en die zijn grootste genoegen stelt, in uit haar vriendlijk gelaat, tevredenheid in haar lot te leezen.

O! hoe genoegelijk is mij nu al mijn plantagewerk! 't zij ik plant of oogst, nannie maakt mij 't zweet mijner vermoeidheid ligt, en mijn verblijf tot een paradijs: met deezen besten zegen, schonk de goede Voorzienigheid mij ook nog dit jaar eenen voorspoedigen oogst van meest alle mijne veldgewassen; de rijstvelden belooven die over weinig tijds: welke verschillende tooneelen leverden mij deezen al op! voor eenige weeken was dit gantsche veld een

[p. 25]

waterpoel of moeras, vol kleine waterdieren, welke daar in leefden en zweefden, en op deszelfs bodem vertoonde zig het uitspruitende rijstkiemtjen in een beloovend verschiet; nu zijn het drooge velden met zwaargeladene halmen, even als een vaderlandsche koorn-akker; deezen morgen stond ik daar bij; de, bij straalen nedervallende regen, ruischte zeer aangenaam op deeze halmen, en op al het groen dat mij omringde; een kleine, hier bij opgeslagene tent, was mijn schuilplaats; het gekletter dat de vallende droppelen op dezelve maakte, streelde my; en daar zij op de rietachtige bladeren der rijst nedervielen, deeden zij de halmen schudden, maar dropten wel rasch van de neêrgebogene airen, waar zij de bijna rijpe korrels zouden benadeeld hebben, af, en vielen neder op den grond, om derzelver wortelen te verkwikken: op dit rijstveld zag ik, even als voorheen op de Europeesche koorn-akkers, de zorg eener wijze Voorzienigheid, in het onöntbeerelijkst gewas, daar Hij die zoo vormde, dat zij van het wisselend weder alleen de voordeelen trekken, en de nadeelen trotseeren kunnen; de woeste storm, die zwaargewortelde Eiken uit de grond omrukt, kan het spichtige koornhalmtjen alleen doen wijken, terwijl hij over deszelfs gebogene airen slechts heenzweeft, die zachtjens doet golven, en de kracht niet ontneemt om daarna weder opterijzen, en zig in hare

[p. 26]

voorige schoonheid te vertoonen; de stortende regen kan het groejend korentjen wel doen zwellen, maar het gapend zaadbuisjen buigt zig nederwaards, en het kan niet rotten; dit denkbeeld was mij hier, zoo als dikwijls te vooren in het vaderland, aangenaam.

En, dacht ik verder, waar zijn nu alle die verschillende waterdiertjens, padden, kikkers en andere insecten, welken hier, voor weinige weeken, hun element vonden; die zig hier uitbreidden, en alle de genoegens van hun leven, in den kleinen cirkel, welke de Natuur voor hen getrokken had, genoten? waar bleven zij toen het moeras uitdroogde? zijn zij gestorven, en door de heete lucht mede verdroogd? waarschijnelijk werden zij een prooi der vogelen, en zij moesten, naar eenigen tijd het genoegen der aanweezigheid genoten te hebben, aan hunne laatste bestemming beantwoorden; ten minsten zij waren weg; zij hebben hunne, voor ons onaanmerkelijke, doch voor hun belangrijke, rol al rasch volspeeld, en worden vergeeten: ik zag in deeze verdwijning een beeld van grootere gebeurtenissen op het tooneel der wereld: menschen, van verschillende geaartheden, eigenschappen, werkdriften en krachten voorzien, woelen, slooven, wemelen en zwerven op hetzelve, door en tegen elkander, en gaan met elkander, als waare of val-

[p. 27]

sche vrienden, als openbaare of verborgene vijanden, om, en werken en leeven zamen; doch de verwisselende tijd maakt hier geduurige veranderingen; hier breidt hij uit, daar verwoest hij; hier schept hij leven, daar dood; het eene geslacht gaat, het andere komt, tot eindelijk het geheele tooneel verdwijnt, en dat voorbij is vergeeten wordt.

Gij ziet, Karel! dat ik midden in het genot van mijn geluk den smaak voor ernstige, naar 't sombere hellende bespiegelingen nog niet verlies, en onder 't oog houde dat de wereld voorbij gaat met alle haare begeerelijkheden.