Reinhart, of natuur en godsdienst

II.

De zon gaat onder, Karel! haare zinkende straalen vergulden nog de toppen van mijne hoogste boomen; zij zelve is reeds achter het geboomte der Colonie voor mij verborgen, schoon ik op het dak van mijne wooning, gierig, haare laatste lonken zoek: dit schoon tooneel is voor u reeds lang verdweenen; de nacht heeft het met haaren sluiër overdekt - doch zal weldra voor een nog vrolijker, de rijzende zon, plaats maaken; ga dan, vrolijke zon! zink voor mij weg, en breng mijn vaderland eenen heerlijken morgen! verkwik het oog van mijnen vriend op zijnen heuvel, en zeg hem - och! kondet gij hem dit zeggen! ‘Dat ik u mijne avondgroete van deeze hoogte medegaf, en hem zegen!’

Dit, dit denkbeeld is u vreemd, Karel!

[p. 219]

maar in een streek, waar Natuur geen heuvels schiep om van derzelver top schoonbebouwde landen te overzien, is de vinding niet kwaad, van het dak plat en bewandelbaar te maaken, en op deeze kunstige hoogte den avondstond te zien daalen; dit is waarlijk schoon!

Mijn oog dwaalt hier wijd en zijd, en wordt niet vermoeid; het reist overal op streelend groen; een zee van groen omgeeft mij, maar deszelfs gedaante, hoogte, en de beweeging van deszelfs bladeren, als het door een luchtig avondwindjen geschud wordt, is zoo verschillend als deszelfs aart onderscheiden is; over wijduitgestrekte akkers van plantage aan plantage, met alle de voordbrengselen van dit gewest beplant, welke door kronkelende trenssen doorsneeden, en met woeste boschlanden omzoomd, liggen; strekt mijn gezicht zig nu uit; hier en daar, tusschen de wooningen zie ik de wimpel van een boot, die in de kreek des eigenaars ligt, wapperen; en eindelijk wordt dit geheel bekoorend tooneel door de zee begrenst; ik zie haar, met het bloote oog, als een blaauwen berg, die dit vruchtbaar vak omsluit; maar door mijn Telescoop bespeur ik duidelijk de beweeging van haare golven; zie de twijfelachtige, onkenbaare stippen op dezelve, in dobberende scheepjens herschapen.

[p. 220]

En keert mijn zwervend oog dan eindelijk op mijn eigen grondgebied neder, o! hoe aangenaam weidt het dan op alle de onderscheidene boomen, struiken, en gewassen, die ik zelf plantte; op het grazende gedierte aan welks geluk ik medewerkte; op de malsche weide, waarin mijne koejen nu zoo rustig liggen te herkauwen, terwijl hun wèl te vreden geloei door de velden voord-rolt, en tot mij oprijst; op de lange laan, die ik gedeeltlijk zelf geplant heb, en wier schaduw zig, over 't geheel, meer en meer verdikt, terwijl de uitwaasseming van zijne verschillende boombloesems en vruchten mij met eenen versterkenden wierook omgeeft!

Zie ik van de hoogte langs deeze boomen heen, hoe bevallig is dan hunne onderscheidene gestalte! de gedaante van derzelver kroonen, bladeren en takken! sommigen breiden zig wijd uit, anderen schieten rechtlijnig op; het luchtig avondkoeltjen dat in dezelven speelt, maakt mij de bleekere onderzijde van sommige beevende bladeren, en de verscholene bloesemknopjens zichtbaar, en brengt hunnen verschillenden adem, veréénigd, als eenen verkwikkelijken wierook tot mij; terwijl het onderscheiden geruisch der verschillend gebladerde boomen eene muzijkaale harmonie formeert, die mij bijna een' dichtgeest instort, om een lied te zingen van vervlogene dagen.

[p. 221]

Hoe trotsch staat hier de digtgetakte Tamarinde, wiens gestalte den vaderlandschen Nootenboom gelijkt! schoon zijn blad veel kleiner zij, is het tog sierlijk, om de regelmaatige orde in welke het aan de lange takken geplaatst is; en zijn vrolijk groen geeft een aangenaame schaduw; het roozenkleurig, met bloedige aartjens doorweeven bloemtjen, zoo wel als de mildhangende peulvrucht, die den gezonden laaft, en den kranken verkwikt, streelen het oog; terwijl de scheuren en klooven in zijnen bruinen, aschverwigen schors, aan den dikken stam een eerwaardiger aanzien geeven.

De Catoen- en Oranje boom, met hunne mildglanzende bladen, hunne witte, geurige bloesem, met derzelver goude, en zachtgeele vruchten, staan hier in alle de kunstlooze majesteit hunner schoone Natuur, tot eene aanmerkelijke hoogte opgegroeid, en waajen mij, met elk trillend blaadjen, verkwikking toe.

De breedbladige Olijf boom, die zijne zoete vrucht achter zijn loof verbergt; de sappige Peere- en de sierlijke Karsse-boom, met de milddraagende Majabbe, vinden hier elk zijne geschikte plaats.

De zwaare Curacau'sappel hangt hier in zijn volle schoonheid aan den taajen boomtak; bij

[p. 222]

het donker groen van zijne milde bladeren, steekt het zachte rood van 't ontluikend bloesemknopjen bevallig af; de half rijpe vrucht lacht mij reeds aan, en het sap van de volwassene verfrischt en verheugt mij.

De Indische Kanaal maakt onder alle deeze boomen zeker geen verdwijnend figuur; zijne rijzende gestalte, de staatige dikte, het lauriergelijkend geurig loof, zijne roodachtig-witte bloemtrossen, de kracht van kaneel- en kruidnagelen in zig besluitende vrucht, alles maakt hem tot mijnen lieveling, onder de schoone, milde, rijke, en trotsche boomen, welken mijne allée en mijn voorplein versieren.

En daar alle verscheidenheid behaagelijk is, vindt men op het einde, of eigenlijk het begin van deeze allée, eenige roeden lang, niet dan welgewassene Palmieten; de vrucht van deezen boom is verkwikkend; zijn schelpachtige stam sierlijk, en als de wind in deszelfs schoone, lange bladeren speelt, is het geruisch, meer dan dat der andere boomen, muzijk: als ik dit hier op het dak, of wandelende onder denzelven, hoor, en daarbij denk: dat ik dit zacht vermaak op mijn' eigen grond geniet: Karel! dan valt 'er wel eens een dankbaare traan uit mijne oogen, die voor den Allesweetenden niet verlooren is.