Het land, in brieven

[p. 214]

LV Emilia aan Sofia

De 10 nov. 17 -

Waarde Sofia!

Ik heb uw roerende en treurige brieven ontvangen; maar helaas! tot mijn duurzame kwelling, beide op hetzelfde ogenblik. Och waarom moest een ongelukkig toeval mij uw eerste brief niet straks bezorgen? - Ik had op vleugelen der tederste vriendschap, dag en nacht voortgereisd, dan had ik mijn onvergetelijke Eufrozyne nog eens omhelsd, van haar stervende lippen een onwaardeerbare zegen ontvangen; - uit haar verflauwde ogen de vriendschap nog gelezen die in haar boezem stierf, ja - stierf; zij is dood! - Zielgrievend denkbeeld! - zij, die ik het meeste beminde, is niet meer met mij op dezelfde wereld, - is voor altijd de vriendschapsarmen van haar wenende Emilia ontvlogen! - ontvlogen, zonder dat ik aan haar kloppende boezem het laatst, het sprakeloos vaarwel, kon uitstameren!... Had ik dit gedacht, toen zij vóór weinig maanden mijn Landverblijf tot een paradijs maakte? - toen ik met de sterkste ontroering haar de laatste afscheidskus op de betraande wangen drukte? - Ach had ik toen de onheilspellende klopping van mijn hart aan geen ontijdige zwaargeestigheid toegeschreven! - Had ik onlangs mijn nachtelijke droom niet verworpen! en mijn Eufrozynes voorgevoel geen mismoedige vrees genoemd, ik had mij zelf tot dit verlies voorbereid, en haar nog eens voor altijd, vaarwel! gezegd. - Maar vruchteloze wens! zij is toch niet meer, niet meer op de aarde, daar ik haar beween! nooit zal zij op deze plaats weer met mij wandelen! - Ik kan het nauwelijks geloven, alles schijnt mij nog een verschrikkende droom. Hoe akelig is mijn verblijft alles is met een ondoordringbaar floers overtrokken; alles spreekt mij van graf en dood. Zij, die ik gehoopt had dat mij de eenzaamheid des winters zou verlichten, heeft mij voor altijd verlaten; en om haar wil verwekt mij de eenzaamheid een benauwd en hartverscheurend gevoel, dat

[p. 215]

door niets verzacht kan worden. - Waar is de ziel die zo met de mijne overeenstemde, als die van Eufrozyne? Zij vlogen elkander bij de eerste ontmoeting tegen; en bij de laatste (maar helaas onbewust) gevoelden zij de schok der grievendste scheiding. Op de eerste tijding van haar dood verstomde ik; - mijn ogen zijn roodgeweend, en nog stort ik dagelijks tedere tranen bij haar nagedachten; altijd is haar beeld mij voor de geest; - dan zie ik haar vrolijke, vriendelijke ogen, haar schrandere gelaatstrekken, haar bloeiende gezondheid en bevallige jeugd. - Dan verheeld ik mij haar op het ziekbed, gelaten onder pijn en smart, dan zie ik haar met de doodstrekken op het blauwe aangezicht, de laatste snik geven, dan haar met de trekken van een rustige tevredenheid op het verbleekt gelaat, in de zwarte doodkist liggen. - Dan eens verbeeld ik mij hoe het verderf dat schoon, bevallig gelaat verwoesten zal, - ik zie haar geraamte met as bekleed, en mijn vriendschap lijdt naamloze smarten: mijn tranen vloeien; en ik noem de tranen weldadig, die het benauwde hart verlichten. Ik heb haar zien nederzinken in het graf, en de troost gevoeld dat deze dierbare as bij mij de stille rust vond, daar ons stof zich eens vermengen zal. Ik zal een witte rozestruik, het zinnebeeld der schone onschuld, op haar graf planten; elk geurig roosje dat voor mijn boezem verwelkt, zal mij de uitmuntende deugd van mijn Eufrozyne, mij te vroeg onttogen, herinneren. Dikwijls zal ik bij haar graf nederzitten, peinzen op haar leven, en op haar zalige verwisseling, - en met haar schim verkeren. - Mogelijk zal haar geest om de afgelegde hut komen waren, en mij stille troost influisteren. Met huiverende wellust zal ik op de zerk zitten die haar dekt, en de dag blijmoedig tegen zien, die onze as en onze geest herenigen zal.

Zij is toch zalig! o! Wanneer ik dit als een ware vriendin indenk, die altijd haar geluk begeerd heeft, dan voel ik sterkte om mijn gemis te dragen. Laat ons dit geloven, lieve Sofia! Eufrozyne heeft onze vriendschap niet meer nodig tot haar geluk; doch zij zal ook in haar geluk ons nimmer vergeten. In de

[p. 216]

schoonste bloei der jaren verliet zij de wereld, maar deed een goede wisseling; want zij is daar, waar al haar begeerten in een eeuwig genot van onbesefbaar geluk verdwijnen. Laat ons haar geloof en deugden zoeken na te volgen, om eenmaal in haar heil te delen. - Hoe werd ik geroerd bij 't gezicht der lieve gedachtenis van haar, die ik nooit vergeten kan. - Hebt gij het doosje niet geopend, Sofia? - ik vond een ring daarin met een rozeknopje dat op zijn steel geknakt is, van haar eigen haar opgelegd, - met dit opschrift: ‘c'est mon image’, - Op het papier, daar het ingewikkeld was stond geschreven: - ‘Mijn hart voorspelde mij een vroege dood, toen schikte ik dit afbeeldsel daarvan, ter gedachtenis voor de tederste vriendin. Zie dit aan, en wijd mij nog een gevoelvolle traan, ook dan, als de tijd reeds mijn gedachtenis, met mijn stof, bij de wereld doet verdwijnen.’

Dit allerdierbaarst geschenk zal ik altijd dragen aan dezelfde hand, die zij, vol vriendschappelijke trouw bij de laatste afscheidskus drukte, en met een lang ingehouden traan besproeide.

En gij, waarde Sofia! zijt mij dierbaar, als de lieveling van mijn Eufrozyne. - Ik heb u door de droevigste gebeurtenis leren kennen als het gevoeligst meisje. Geef mij uw vriendschap. Onze zalige vriendin heeft u aan mij aanbevolen: gij zult ze geen gevoelig hart weigeren, schoon het de beelden van twee dierbare afgestorvenen bewaart. - Oprechte dank voor uw liefdezorg voor de lieve overledene! zij was het dubbel waardig - ja alles waardig wat de vriendschap schenken kan.

Kom wanneer gij wilt, bij mij op mijn landgoed, druk met mij de voetstappen van Eufrozyne. Laat de bomen en beekjes nog haar naam en deugden uit onze mond horen; totdat vriendschappelijke tranen onze lippen sluiten! - Een klein prieeltje daar zij het liefste zat, zal ik alleen aan haar nagedachtenis wijden - dat zal, als het voorjaar de schaduwen verdikt, het heiligdom wezen dat haar dierbaar afbeeldsel en de laatste brief bewaren zal. - Daar zal elk lispelend blaadje mij van haar spre-

[p. 217]

ken, daar zal het kwijnend maanlicht mijn peinslust en mijn tederheid voeden. - Ik zal de kortheid des levens, - de ijdelheid zijner genoegens, het geluk der Godvrucht, en het heil onzer vriendschap met weemoedige tranen herdenken, en gij met mij. Wij zullen de aarde zegenen daar zij rustte; en bloemen op haar graf strooien. Schoonder dan alle bloemen is mij het mos dat er nu rondom groeit.

Vaar wel, Sofia, als gij uw Eufrozyne beweent, denk dan ook aan haar, die zij alles was, de ongelukkige

emilia

einde