XVII
Gerda had haar drie scholen aangehouden, wat tot gevolg had dat ze twee dagen per week van huis was. Ze vertrok dan eer Jan uit de morgen school kwam en keerde pas in de loop van de avond terug. Jan wende er aan op die dagen voor zich zelf te zorgen, wat hem niet moeilijk viel daar Gerda het nodige klaar zette.
Het derde jaar van hun huwelijk zwichtte Gerda voor de aandrang van enkele dames en hervatte haar cursus fraaie handwerken. Maar ze wilde die cursus niet thuis geven, het af en aanlopen der leerlingen zou Jan hinderen bij zijn werk. De cursus vond dan ook plaats ten huize van een dame van middelbare leeftijd, die niet goed ter been was en in een kleine stad woonde, een half uur verderop per trein.
Zodoende was Gerda drie dagen per week van huis. Het gaf haar voldoening te bedenken, dat ze op deze manier Jans studie bevorderde. Het bleek dat hij veel geld nodig had voor boeken.
Het verwonderde haar dat hij nooit over het examen sprak. Ze vroeg er niet naar. Dat zou lijken of ze hem drijven wilde. Jan begon er eens uit zich zelf over. Het was op een avond, toen Gerda teruggekeerd was van haar cursus. Hij legde haar uit, dat hij zich niet strikt aan het examenprogramma hield; hij zou te zijner tijd wel examen doen, maar wilde zijn eigenlijk doel niet uit het oog verliezen. Gerda begreep het maar half, doch achtte Jan wijs genoeg om dit voor zich uit te maken. Lui was hij in elk geval niet, daarvan was ze overtuigd.