De zonde van Jan der Kindere

IX

Toen Jan thuis kwam gaf oom hem een brief. Hij herkende het schrift niet. Het was een brief van moeder:

Lieve Jan! Nel ziet er de laatste tijd zo moe en tobberig uit, ik wou haar een paar dagen wat afleiding bezorgen. Als jij nu eens naar huis kwam en Nel ging aanstaande week in jouw plaats. Ik zal je het geld teruggeven voor die week (geen sprake van, mompelde Jan) want jullie kunnen natuurlijk niet allebei daar logeren, ze hebben geen bed over. Ik weet vast dat je het graag doet voor onze Nel, anders had ik het niet eens gevraagd weet je, doe de groeten aan oom en tante. Moeder.

Toen Jan opkeek zag hij dat oom en tante hun benieuwdheid poogden te verbergen.

‘Wat vindt u, als ik morgen wegga kan dan onze Nel in mijn plaats komen die laatste week?’

‘Wel ja zeker,’ zei tante, ‘maar 't is jammer dat je dan weg mot.’

‘Dat hindert niks, Nel heeft het wel nodig, moeder schrijft dat ze zo moe is.’

‘Ja,’ zei oom, ‘dat is nou sneu, maar we hebben maar één logeerkamer hè?’

‘Ik heb twee weken gehad, licht dat Nel er nou es één week van profiteert.’

‘As je d'r zo over denkt, wij vinden het best hoor.’

Even later wandelde Jan de tuin in en keek in de aanliggende. Voorin zag hij Gerda en humde vol betekenis. Ze kwam naar hem toe.

‘Hoor es Ger, onze Nel zou graag hier een week komen, moeder vindt haar er zo moe uit zien. Zou jij die tijd es met haar op en uit willen? Dan beur je haar wat op. Ik denk dat die verloving haar dwars zit. Ze tobt een beetje.’

‘Natuurlijk, jongen. Ik zal haar onder m'n flank nemen. Zal ik maar niet...’

[p. 54]

‘Vertellen dat wij stiekem verloofd zijn? Gerust.’

‘Hou je stil. Dat lijkt me niet leuk voor haar. Nou dat zal ik dan wel zien.’

‘Ik ga morgen vroeg naar huis. Dan kan Nel morgen nog hierheen. Als ze wil.’

‘Wil ze dan niet?’

‘Ik denk dat moeder het geschreven heeft zonder het haar te zeggen.’

‘Zorg dat ze komt, ik waarschuw je!’

‘Oké. En jou schrijf ik Zondag. Zeg me nou precies dit adres es.’

‘Weet je dat nog niet? Beuklaan 35. Maar wat is jouw adres?’

‘Dat schrijf ik in die brief. Je hospita is erg benieuwd wat je aan het uitvoeren bent. Ik verdwijn spoorslags. Dag, Ger.’

‘Dag, Jan. Dus je schrijft Zondag.’

‘Reken maar. Dag!’

Jan voelde zich opgewekt door het onverwachte plan. Hij was het met zich zelf niet eens, of hij met moeder over Ger zou praten. Hoe zou hij het zeggen? Moeder, ik ben min of meer verloofd? Dat klonk te dwaas. Hij kon beter nog wat wachten. Misschien vertelde Gerda het wel aan Nel, dan kon Nel het aan moeder zeggen.

De volgende morgen vertrok Jan met de eerste trein. Tante had zijn ontbijt klaar gezet. Onder het eten viel hem in, dat hij wel eens in de tuin kon kijken; misschien zou hij Gerda zien. Het leek hem weinig aannemelijk. Hij liep etend de tuin in. Nee, niets te zien. Hij keek nog eens goed. Wat een malloot was hij toch, Ger sliep natuurlijk nog. Hij hoorde een zacht getik van iets hards op glas. Het duurde even eer hij zag waar het vandaan kwam. Het zijraam links boven. Als hij helemaal in de hoek ging staan zou hij haar zien. Werkelijk. Zacht schoof het raam open en Gerda keek naar buiten. Ze wuifde hem toe en legde een vinger op de lippen. Dit was een heerlijk ogenblik. Toen het raam weer dicht was zag Jan nog voor zich de volmaakte lijn van haar arm. Haar kalm wuivende hand was geheel Gerda; ze had een hand, besloot Jan voor zich, die volkomen deed wat haar ziel wilde.

Aan de ontbijttafel peinsde Jan verder over Gerda's hand. De meeste mensen, bedacht hij, hebben een hand die eigenlijk een plomp stuk vlees is, dat min of meer op eigen gelegenheid z'n gang gaat. Ik bij voorbeeld. Ik kan mijn hand wat commanderen, en dan probeert-ie te doen wat ik zeg. Maar je moet niet vragen hoe. Als een kind dat net schrijven leert. Maar Gerda! Die hand was, ja zeg het es? Durchgeistigt, precies, dat was het, durchgeistigt. Gerda zou kunnen dansen als ze wou. Werkelijk dansen, dat het lichaam een taal zegt en een gedicht wordt. En zo moet het. Zo loopt ze ook. Dat is werkelijk lopen. Wat ik doe, begreep Jan, is maar zo'n beetje je voortbewegen, het is proberen te lopen, doen alsof je loopt, wanhopige pogingen aanwenden om te lopen. Jan schoot bijna in de lach.

Nel deed open en zag Jan met zijn koffer voor zich staan.

‘Ben je nou al weer terug? Je zou drie weken blijven.’

[p. 55]

‘Als je klaar bent om die tijd, kun je met de trein van twee veertig gaan. Oom en tante verwachten je in elk geval vandaag nog.’

‘Wat gaat er nou gebeuren?’

Moeder stond in de gang en keek tevreden.

‘Ja Nel, neem die trein maar. Het is in orde. Je moest er maar es een weekje uit. Dat vindt Jan ook.’

‘Wel ja, ze sturen het kind maar. Is 't nou goed?’

‘Heb je geen zin?’

‘Daar hadden we 't niet over. Jullie hebben samengezworen, biecht es op!’

Nel had een kleur van genoegen en, mopperde er welgemoed op los.

‘Ze sturen je weg of je een pakkie ben, of een hondje of zo iets.’

Toen omhelsde ze haar moeder met kracht.

‘Lelijke stiekemerd! Ontaard mens! Je dochter weg te sturen als een pakkie.’

‘Zo ben ik nou. Au, kind! Als je Jan es een zoen gaf in plaats van mij?’

Nel stapte gedwee op Jan toe.

‘Ik moet jou een kusje geven. 't Moet van me moesje. Let óp, Jan!’

Jan glimlachte een beetje verlegen.

‘Nou zeg, dacht je dat ik dáár bij kon? Of moet ik de trapleer halen?’

Jan boog zich naar haar toe, met een hoge kleur. Nel spaarde hem niet. Ze zette ronde ogen op en prikte een paar stijve zoentjes op zijn wang.

‘Is 't zo goed?’

Toen Jan haar zou passeren op weg naar de huiskamer hield ze hem tegen. Bedachtzaam zei ze:

‘Ik dacht al dat ik wat rook. Gebruikt ze Pompea? Of mille fleurs?’

Jan wist geen raad. Nel verkondigde met een onheilstem:

‘'t Is gebeurd, moeder! Je zoon heeft d'r gevonden.’

‘Nel, ga je maar verkleden en je koffertje pakken.’

‘Ja, praat er maar over heen. Hij had eerst z'n moeder wel es kunnen vragen of het goed was. Maar die jeugd van tegenwoordig...’

Toen Nel naar haar kamertje was keek moeder Jan eens aan. Maar hij zei niets.