|
| |
| |
| |
Op de Outheden en Gestichten van Nederlant, in 't Latyn beschreven door den heer Hugo van Heussen, licentiaet inde godtskunde, deken, en by het openstaen des stoels, algemeen vikaris der aertsbisschoplyke kerk van Utrecht, pastoor te Leide, en in 't Hollantsch vertaelt, mitsgaders met Aenmerkingen verrykt en opgeheldert door den heer Henrik van Ryn.
Toon diepen eerbiedt en ontzagh:
D' eerwaerde Aeloutheit onzer landen
Klimt uit het donker in den dagh,
En streelt de keurigste verstanden,
Dien 't wonder geeft dat heur gelaet
Thans nogh zoo fier en helder staet.
| |
| |
Wat brengt ze al ryke schatten mê,
Gedolven uit de duisternissen!
Hoe stilt ze d' ongeruste zee
Van tuimelenden waen en gissen!
O gryze Moeder, wees gegroet
Die Neêrlants oogen opendoet.
Zoo schuift de gouden dageraet
Den bruinen nacht van 's hemels aenzigt.
Zoo vint hy, die het doolen haet,
In 't schemeren van 't quynend maenlicht,
Een klaere zon, in deze blaên,
Aen Hollants letterhemel staen.
Hoe schaers en zelden wort Natuur
Verheugde moeder van een' Schryver,
Wiens arbeit onbepaelden duur
En lof verdient, door geest en yver!
Elk werpt en kladt iet op 't papier;
Maer schat vry nette pennen dier.
Van Heussen blaekte door een drift
Om 't out gestel van Neêrlants wyken
Te zoeken in beschimmelt schrift
En hoogbejaerde lantkronyken.
Hy vondt het dra, en zette 't neêr
Door zyn Latynsche heldeveêr.
| |
| |
Dit zagh Van Ryn met blyschap aen,
En schonk zyn vlyt en dierbaere uuren
Om 's mans verhael te doen verstaen
Van Bato, en zyn ryxgebuuren.
Hiertoe versneedt hy Neêrlants pen
Zoo braef, dat ik geen schooner ken.
Bezie 't herschildert tafereel;
Bezie en hou het vry in waerde,
En noem het wel vertalen eêl;
Dewyl 't meer voeten heeft in d' aerde
Dan elk begrypt met zynen zin.
Hier queet Van Ryn zich deftigh in.
Waer ook 't geschrift wat duister zy,
Of waer 't ons voere in twyfelingen,
Hy zet 'er goude lampen by
Van wereltwyze Aentekeningen,
Wier liefelyk en helder licht
't Leergierigh hart vermaekt en sticht.
'k Gelyk ze, door Van Heussens blaên,
By lustpriëelen, ryk van planten,
Die aen de lange wegen staen;
En anderen gesteenteschat,
In fyn en helder gout gevat.
| |
| |
Ja 't lust Van Ryn dus overal
Een blyk te geven van zyn wysheit,
By menigh kerk- en ryxgeval.
Wie zagh oit onvermoeider grysheit?
En wie ging oit op 't letterspoor
Met rechter stappen ieder voor?
Dees blaên schat myn Kalliope
Voor kostelyke hemelpanden:
Ja zulke willen over zee,
En reizen naer uitheemsche landen.
De kiel voert bly zoo nut een vracht
Den middagh toe, of kouden nacht.
Hen groet de nuchtre morgenstar;
Hen welkomt d' avontkim met eerbiedt;
Ook strekt hun duur zoo lang en ver
Als Febus op het aerdryk neêrziet.
Men eere 't brein met lofgezang
Dat vroeg het schryven bragt in zwang.
Koom in, gewyde letterschat:
Voor u gaen Pallas zaelen open.
Gy spreekt van lant en kerk en stadt
En kryg en vrê en bou en sloopen.
Hoe keert de tyt, te wilt en krom,
Den stant der aerdsche dingen om!
| |
| |
Al wat ter werelt is, verdwynt.
De zon vertoont een treurigh wezen
Als ze in een' woesten puinhoop schynt,
Daer eertyts praelgebouwen rezen,
En godtsgestichten, hooggeëert.
Noem iet dat hier het lot braveert.
Dees boeken geven voorts bescheit
Van out en nieu, in menigh lantschap,
En hoe 't Geloof hier wiert verspreit
Door 't afgevaerdigt Kristgezantschap,
Dat d' ydele afgoôn hier en daer
Te bonzen wist van 't blind altaer.
Men pryst hier, met gepasten zwier,
Bisschoppen, Heilgen en Geleerden.
Veele oude naemen vint men hier,
Die naderhant zoo wydt verkeerden,
Dat heden hun gedachtenis
Hier wort veel handels aengetoont
Van Pauzen, Keizers, Prinsen, Graven,
En Koningen, met gout gekroont.
Hier blinken myters, schilden, staven.
Hier ziet men, hoe 't gelegen zy
Met Kerk en Klooster en Abdy.
| |
| |
Wat of de woestheit binnen zondt!
Wat had ze in 't ruime koor verloren,
Dat ze al 't sieraet der tempels schont,
En oorzaek wiert van wraek en toren?
Doch wie my oit dees tael verwyt;
Wy schelden elk dat schelden quyt.
In rust gezeten op uw eilant,
Vlecht glorikransen van laurier,
In uwe steên en weligh weilant,
En geef deez' Schryvers prys en eer,
Opdat de kunst geen' roem ontbeer'.
|
|
Auteursrechtvrij