|
| |
| |
| |
Ter eeuwige Gedachtenisse van den wydvermaerden heere Antoni van Leeuwenhoek,
Outste lidt der Koningklyke Maetschappye te Londen.
Geruste wyk van 't zaligh geestendom,
Maek ruime paên voor heerelyke gangen:
Gy moet in 't endt by uwen heldedrom
De groote ziel van Leeuwenhoek ontfangen.
Hy is verreist. die pronkstar schynt niet meer,
En gaet wel spâ, maer veel te spoedigh onder.
O zwarte doot, zal dan uw blint geweer
Noit merken wat gemeen zy of byzonder?
Och, waerom vint het leven ook zyn' pael
Dat deftigh blyft met deugt en kennis pronken?
| |
| |
Ja waerom wert het noodlot uit metael
En diamant by 's werelts wieg geklonken?
Dees gryze Helt, bezielt van hemelsch vuur,
Zwoer schier een eeu de wysheit en haer' standert,
En overzagh den wandel der natuur
Totdat hy gansch in oogen scheen verandert.
Wy weten hoe zyn yver, dagh op dagh,
De ryke myn der kennis kon doorwroeten;
Dat weet ook Delf, 't geen deez' zyn' Thales zagh
Van goude kroon en witten myter groeten.
Wat mogt gy, o Natuur, uw kunstigh werk
Met nevelen en dikke nachten dekken?
Hier rees een licht, wiens klaerheitmist en zwerk
En duisternis, met schaemte, leert vertrekken.
De werelt kende in 't eerst zich zelve niet,
En had nogh geen besef van haere leden,
Maer stont als een die vreemde dingen ziet
En weder ziet, doch oorzaek weet noch reden.
Men boude slechts op ongegront gerucht,
Door lossen waen en meeningen bedrogen,
En schermde al meest te wilt in d' ydle lucht,
Met schellen van onwetenheit op d' oogen.
Wie peilde 'er oit den overdiepen gront
Der donkerste natuurgeheimenissen?
| |
| |
Men sprak 'er van, maer minst uit eenen mont.
Hoe veel verschilt klaer zien van louter gissen!
Maer Leeuwenhoek, zoo haestigh niet voldaen,
Mistrout dien zang, en stopt met wasch zyne ooren.
Hierop ziet hy een' Linceus voor hem staen,
Door zyne kunst uit enkel glas geboren.
Hy kent zyn kroost, en houdt het in zyn' dienst.
Waer is 'er nu een wondre knoop t' ontbinden?
Natuur vint zich verkloekt op 't onvoorzienst.
't Geluk daelt meest op 't moedigh onderwinden.
Nu blykt ons, hoe elk schepsel hangt aenëen.
Hoe billyk staen de schrandersten verwondert!
Hoe wonderlyk is Leeuwenhoek alleen
Geheel tot iet byzonders afgezondert!
Hy spreekt en toont. zyn vlyt ontdekt wel rasch
Wie in de lucht nogh drok kasteelen bouwen.
Hy slacht de zon, die door een vensterglas
In eene zael het alles doet beschouwen.
Geen hol geheim ontduikt hem oit te diep.
Geen hooge kreits ontsteigert zyn gedachten.
Al wat weleer 't groot Alvermogen schiep
Doorzweeft 's mans geest op onvermoeide schachten.
Zwicht, Kartes, nu: zwicht, Aristoteles.
Men magh u niet by Leeuwenhoek gelyken.
| |
| |
Laet Griekenlant en Rome, d' aertsvoogdes
Der volken, voor zyn brein de kunstvlag stryken.
Maer waerom niet myn kiel naer lant gewent?
Elk kent den man wiens onderzoek niet feilde:
Zyn wysheit is 't ruim aerdryk door bekent,
Zoo verre als oit ons moedigh Neêrlant zeilde.
De Doot was zelf hiervan niet onbewust:
Maer, sprak ze, 't graf doet voller lof verwerven,
Dies worp ze een' schicht. de Helt bezweek gerust,
En dacht nogh aen zyn lieve kunst in 't sterven.
Nu voert my in een donkere woestyn
Daer treurige cipressen op ons wachten,
Zoo mogen wy in deez' bedrukten schyn
Den jongsten plicht by 't koude lyk betrachten.
O Leeuwenhoek, zoo blank van hart als hair,
Ter quader uur door 't straffe lot bemagtigt,
Zie uit uw graf, zie eens na hondert jaer,
Hoe door de faem uw glori wort bekrachtigt.
Wy zullen, als de lente weligh bloeit
En 't kille sneeu komt op 't gebergt ontdoien,
Uw stil vertrek, uw rustplaets onvermoeit
Met geurigh loof en versch gebloemt bestroien.
Terwyl zult ge u vermaken in den rei
Der zaligen, daer andre starren lichten.
| |
| |
Vergeef my nu, dat ik weemoedigh schei.
'k Zal in myn ziel voor u een eerzuil stichten.
En gy, die hier uws Vaders lyk betreurt,
Marye, eilaes! hoe schynt het heil verdwenen!
Bewys uw' rou: 't valt schaers een kint te beurt
Zoo groot een' Helt en Vader te beweenen.
| |
Grafschrift.
Heeft elk, o wandelaer, alom
Ontzagh voor hoogen ouderdom
Zoo zet eerbiedigh hier uw' stap:
Hier legt de gryze wetenschap
Overleden den XXVI van Oogstmaent CIƆIƆCCXXIII.
|
|
Auteursrechtvrij