Gedichten. Deel 2
(1728)–H.K. Poot–
Auteursrechtvrij
[pagina 285]
| |
Lykgedachtenis van den heere David van Hoogstraten,
| |
[pagina 286]
| |
Wy hebben dezen man in Febus tempelkooren
Met Delfis lauwergroen zoo lang bekranst gezien.
Wat loopt 'er in deez' tyt al schats te droef verloren!
En wie zal Helikon voorts trouwen bystant biên?
't Is onlangs dat Godts kerk en Pindus kunstgenooten
Hun droefheit blyken deên by Helt Van ArkelsGa naar voetnoot* lyk;
Dat heeft Hoogstraten zelf met tranen overgoten,
Maer volgt hem nu te rasch in aller vroomen wyk.
Ai zie eens, zoo veel staets kan elk op 't leven maken:
De doode daelt in 't graf, de veege staet 'er by.
Men moet de bitterheit van Adams appel smaken,
En schoon de doot vertoeft, zy houdt ons nimmer vry.
O Zanggodinnendom, help my dit lyk betreuren:
'k Ben om Hoogstratens wil uw gunst nu dubbel waert.
Parnassus riekt alom nogh van de mengelgeuren
Die hy tot uwen roem zoo vlytigh heeft vergaêrt.
O Zanggodinnendom, help my dit lyk beschreien:
Hoogstraten was zoo lang uw priester, helt en vrient;
Hy wert al vroeg bekent in uwe heuvelreien,
En gy waert met zyn' zang beholpen en gedient.
Zyn geest was niet bepaelt in 't perk der Artsenyen,
Noch in de ruime School van 't magtigh Amsterdam:
| |
[pagina 287]
| |
Neen zeker, neen o neen; uitheemsche heerschappyen
En landen zien het werk 't geen uit zyn harsens quam:
Dat wort alom geroemt, en strekt de letterryken
Een zuil van diamant die noit bezwyken zal.
En schoon de letterkunst in Neêrlant wou bezwyken,
Hoogstraten helpt ze hoên voor een geheel verval.
O Zanggodinnendom, help my dit lyk beklagen.
De kroon der wetenschap valt jammerlyk in 't zant.
Slaekt d' aftogt van den herfst zoo wrede donderslagen,
Wat wil 't dan zyn als weêr het zuiden gloeit en brant?
Gy boeken, deze ramp heeft uw geluk bedorven,
Of immers zeer verkleent. laet op uw tytelblaên
Nu lezen by och! och! Hoogstraten is gestorven:
Want die heeft in zyn' tyt u trou ten dienst gestaen.
En gy die door zyn hant zoo heerelyk geschreven
En braef aen d' eeuwigheit der Faem zyt toegewydt,
Laet nu het treurigh zwart der lettren kennis geven
Van uw' oprechten rou: gy zyt uw' vader quyt.
Hy heeft veel meer verdient dan myn geringe cyter
Hem tot een grafgeschenk op heden geven kan.
Myn geest is thans verwart in beelt en kroon en myter.
'k Zal bly zyn, raek ik vry van Febus strengen ban.
Dit graf kon ik nochtans niet onbejammert laten:
De doode heeft aen my dat zeker niet verdient.
| |
[pagina 288]
| |
En wil men my voortaen door al de werelt haten;
Ik haet de werelt ook om 't missen van myn' Vrient.
Hoogstraten, 't geeft my vreemt dat onder 't heeneslippen
Van uw geleerde ziel de bittre kroes der doot
Niet zoet geworden is door 't zoet van uwe lippen
Dat yzer heeft voorheen van zynen aert ontbloot.
Hoe is ook 't gram besluit der blinde Schikgodinnen
Zoo mildt in 't kerven thans van eenen levensdraet
Waertoe zy al te traeg een weêrga zullen spinnen!
Vint zelf de wyze deugt by haer noch raedt noch baet?
Dat dan de byen meer geen' klaeren nektar dragen
In iemants frisschen mont; hy wort te ligt gestort.
Van al wat ons ontmoet is 't een der hardste slagen,
Dat juist het nutste meest ons eerst ontnomen wort.
Dan dit 's vergeefs geween: het graf kan zien noch hooren.
Wy wenschen driest en dom, de Hemel voegt en schikt.
Ook moet geen jammerklagt den stillen slaep verstoren
Van hem die door de rust ten lesten zich verquikt.
Doch echter mist al 't lant zyn' zang, de school zyn lessen.
Door deze doot wort zelf Apolloos krans geschent.
O Ygodinneschaer, o Zuiderzeegodessen,
Maekt dit toch alle zeen en stroomen eens bekent.
Het zoete jofferdom, dat langs uw groene boorden
En ryke stranden woont, verkoos al over lang
| |
[pagina 289]
| |
's Mans snaren, die zoo zacht 't zangkundigh oor bekoorden
Door 't heusch en kuisch geluit van min- en bruiloftzang.
De mannen schepten lust in 's Dichters heldeklanken,
Terwyl hy barsch of zacht van kryg of vrede zong.
Gy lant- en watergoôn moet dies zyn vlyt bedanken:
Hy maekt den ouderdom der gryze braven jong.
Doch nu verstomt die luit; nu zingen d' Amstelzwaenen
Een rouliedt op den trant dien hy ze heeft geleert.
Ja d' Echo stikt en smoort, terwyl ze in Gysberts laenen
Zyn liefelyke stem niet meer te rugge keert.
Voorwaer nu magh Parnas een beek van tranen schreien;
Nu quyn' de lauwerboom, nu treur' het weligh groen
Op 't hooft van Helikon en in zyn bloemvaleien.
Wy derven hem die hen met zangen plagh te voên.
Ik weet niet wien ik best zyn lier nu wil bevelen,
Die hy voorheen van Hooft en Vondel heeft geërft.
Een ongewassche hant moet in dien schat niet deelen.
Men geef ze Apollo zelf die noit een' toon bederft.
Gy vint, o Amstelstadt, door Vondels ZoonGa naar voetnoot* geheiligt
Aen d'eindlooze eeuwigheit, nu nieuwe stof van druk.
Veel graven hebben hier het wys gebeent beveiligt
Van uwe burgeren voor 's werelts ongeluk;
Die hebben hier en daer ook somtyts af gezongen,
Hoogstraten zong byna een' algemeenen zang.
| |
[pagina 290]
| |
En schoon hy door den nyt niet zelden wert besprongen;
Hy zagh 't versagen noit dan op zyns vyants wang.
Maeroch, hoe zinkt ons lot! ik hoor 't getjilp der musschen;
Een kraei van hondert jaer verheft nogh haer geschreeu,
En ik beny het niet, doch zal een zwaen eer kussen
Op 't einde van haer' zang en allerjongsten geeu.
Doch schoon ik als een gans hier ook by zwaenen quaeke,
En naer de kunst niet queel, men hou my zulx ten goê.
Maer dat geen kenner hier een' laffen treurzang maeke,
Of ieder zy verdacht op Klioos geesselroê.
Elk weet niet wat dit graf met eenen zerk zal dekken.
Een steun der Duitsche tael, een pyler van 't Latyn,
Een meester in het Grieksch, een wisscher van de vlekken
Der wantael, ja iet meer moet hier begraven zyn.
Hoogstraten, ik die my om uw beschaefde zangen
Verheugde, kan myn klagt niet staken by uw lyk.
De bloemen zullen weêr een nieuwe jeugt ontfangen,
Maer wy eens heengereist, wy rotten in het slyk.
Wy worden wechgestuwt, en meest wel dra vergeten.
Wat nut verkrygt ook 't lant uit iemants ouderdom?
Gy hebt nochtans uw jeugt en jaren zoo gesleten,
Dat ik met droef geschrei u neêr eisch en weêrom.
Nu schreit ook Rotterdam dat u den eersten aessem
Zagh scheppen in zyn' kreits en aengenaeme lucht.
Zefyr besteedde toen zyn' liefelyken waessem
| |
[pagina 291]
| |
Aen uw onnoozle wieg niet zonder baet en vrucht.
Erasmus kopren beelt scheen vriendelyk te lachen,
En schaemde zich om zulk een' medeburger niet.
Maer nu magh elk wel vry om nieuwe vorsten prachen
In Febus treurigh ryk en waggelend gebiedt.
Men vondt ze ook rasch misschien, zoo slechts Augustus tyden
Herbloeiden; maer helaes! dit is een nietigh woort.
Zoekt gy geen armoê thans zoo pas de kunst te myden.
't Beloven lokt haer uit, maer 't geven wil niet voort.
Ik ook, ik vind wel liên, doch schaem my hen te noemen,
Die op een gloridicht, alleen tot 's makers schâ,
De wimpels zwieren doen, en langs de wegen roemen.
Maer neen: Hoogstraten stont op 't lest nogh in genâ.
Zyn grysheit wert nogh iet door hulp en troost bejegent;
Men onderschoorde haer, doch niemant steun hierop.
De dartele Fortuin brouwt quaet terwyl ze zegent.
't Geval dient ook mistrout al hief het ons in top.
Rust dan, begaefde Helt, in 't eeuwigh ryk van vrede,
Maer laet nochtans uw stem niet rusten voor Godtstroon.
Gun dat men zich om u met diepen rou beklede.
Zoo treffend een verlies is Hollant ongewoon.
Kon ik nu by u zyn in 't heir der hemellingen,
'k Zou hooren of gy zingt, en wat gy op moogt zingen.
Overleden 1724, den 21 van Slagtmaent. |