Gedichten. Deel 2
(1728)–H.K. Poot–
Auteursrechtvrij
[pagina 97]
| |
 | |
[pagina 99]
| |
Wouter. Knapen. Veneryk.
Wouter.
Gy knapen, let op 't vee. ik ga wat nederzitten
By deez' bejaerden eik. hoe hindren en verhitten
De bezigheden ook eens ouden herders leên!
Ik plagt (waer is die tyt?) door nat en droog te treên
| |
[pagina 100]
| |
In elk saizoen van 't jaer, tot 's avonts van den morgen,
Om schaep en geit van voêr en stroisel te bezorgen,
Maer met een mannekracht; die is nu schier vergaen.
De stallen weten wel en malsche klaverblaên,
Hoe ik tot nogh myn' tyt besteet heb en gesleten.
Ook is dees lindelaen voorzeker niet vergeten,
Hoe teêr en zoet ik hier myn Gloorroos heb bemint,
Wiens trou my ieder jaer verrykte met een kint.
Heur naem blyft, schors by schors en in myn hart, geschreven.
Knapen.
O meester, zy alleen is waert met u te leven.
Maer door dees tael beweegt ge ons thans te zonderling.
't Is of de gansche lucht vol bruiloftsfeesten hing.
Wouter.
De huwlyxmin moet net aengroeien als de jaren,
Plagt d' oude Hofman veel te zeggen, wel ervaren
In d' echtleer, doch vooral zeer fix p 't fluitespel.
Maer wie komt herwaert gins van Pales lantkappel?
Gewis 't is Veneryk: ik ken hem aen zyn stappen;
Een knaep, aeneengehecht van herderswetenschappen.
Wat lot of hem misschien van honk te reizen dringt?
'k Moet, want ik hoor zyn stem, eensluistren wat hy zingt.
| |
[pagina 101]
| |
Knapen.
En wy gaen onderwyl weêr op de nering passen.
Daer moet geen onraedt zyn, of wolfhont zou wel bassen.
Dees liefelyke tyt maekt vee en velt verblyt.
Veneryk.
O Lachende beemden en geurige bloemen!
O zuivere bronnen en weligh geboomt!
O zilvere beeken, met biezen gezoomt!
Wy moeten de liefde van ADELAERT roemen
En ALWAERDY zyne rechtgoelyke Bruit.
Een gouteeu verryst 'er voor wouden en kruit.
Want door dit gezegent en wenschelyk paren
Zal d' akker vergult staen, en 't onweer bedaren,
Dat velden en stroomen zoo menigmael quelt:
Gelyk ons met woorden, die harten bekoorden,
De zingende waerzeggerin heeft voorspelt.
Geduchte Pales en Woutnimfen, die gevallen
In velt en vlieten schept, en zorgt voor weide en stallen,
Slaet op myn bruiloftsvaert genadige oogen neêr,
Gy Geest ook van deez' boom. maer zit hier Wouter weêr!
Pan zy met al zyn gunst uw hoeder, gryze herder.
'k Zie dikwyls naer deez' eik, al woon ik heel wat verder,
| |
[pagina 102]
| |
Omdat ge uw vee hier hoedt by zachten zonneschyn.
Wouter.
Pan groete u, met de goôn van akkervrucht en wyn.
Hoe gaet het? luft u mê, o Veneryk, t' ontbyten;
Zoo zet u nevens my. 'k wil graeg een uurtje slyten
Met kouten over 't mael. ik heb uw' zang gehoort.
'k At gistren avont schaers. zit by, op 's ouden woort.
De kevi is verzien. men klop hem op de scheenen
Die uwe jeugt veracht, en dwaes zou willen meenen,
Dat Wouter by een' vrient zyn broot en honigh spaert.
'k Heb hier ook geitekaes, en mooten met een' staert
Van dus een' dikken ael, in myne fuik gevangen,
En eene kruik met meê, aen dezen tak gehangen.
Dees zoode zy uw stoel. maer evenwel, wat draegt
Gy in dien reinen korf, wiens last uw leden plaegt?
Veneryk.
'k Bedank, o Wouter, u met een eerbiedigh harte.
Het is my nogh te vroeg. o leven zonder smarte!
Uw kroost doet anders iet: u lust het dagh en nacht
De kudden gâ te slaen, gelyk gy altyt plagt.
Gy zyt, o Wouter, vroom, en sproot ook uit de vroomen.
Maer, boônbroot! weet gy 't niet? ik heb wat nieus vernomen
| |
[pagina 103]
| |
Daer stadt en velt om juicht, ontheven van gequel.
'tIs hoogtyt. Venus lacht. kent gy den Lantheer wel
Van ryken Bruin, en zyn zes buurliên, die men heeren
In al dees plekken noemt, dewyl ze zich geneeren
En voeden op het lant, hen door deez' Heer verhuurt?
(Hoe warm zit hy wel zelf, die warmt geeft aen een buurt!)
Diens zoon staet op deez' dagh met Alwaerdy te paren.
Wouter.
O Hemel! geef geluk. dit maekt myn witte hairen
Weêr blont. zou ik dien man niet kennen, die het velt
En al den herdren zoo veel voordeels heeft bestelt!
Die zorg droeg, hoog geëert op 't Burgermeesterskussen,
Dat geen woest vreemdeling met piek en donderbussen
In onze stulpen brak, en zeide, Dit is myn:
Gy oude herders, wykt, of wacht noch grooter pyn!
Zou ik dien braven tak niet kennen van den adel,
Die, (want ik was 'er by) gezeten in den zadel,
Wel somtyts reedt ter jagt in duin en groene wyk!
Gy most my echter niet misleiden, Veneryk.
Ik ken ook Adelaert, gemelt flus in uw zangen.
Maer wie is Alwaerdy, door hem in 't bed t'ontfangen?
Men kon van zyne deugt en liefde dan misschien
Vroeg een gelukkigh merk en wenschbaer voorspook zien.
| |
[pagina 104]
| |
My heugt, hoe hy weleer in 't perk der kinderspelen
Een aerdigh meisje plagt te vleien en te strelen,
De vreugt van hunne buurt, my heugt, hoe in die streck
Des levens, hy ook graeg naer heldebeelden keek,
Die op de markten staen, of in de zaelen hangen;
En dat behaegde my. 't beginfel uwer gangen
Is, dacht ik altemet, o kleene jonker, goet.
Al is de deugt nogh zwak in 't zacht en kintsch gemoet,
Zy woont 'er evenwel. hoe is die nu gewassen!
Maer pas my van de Bruit een woort ook toe te passen.
'k Zagh licht haer ouders oit; want, jongeling, gy weet
Dat ik voorheene veel met zuivel stêwaert reedt;
Met geelen honigh ook, gehaelt uit volle korven,
Hoewel wy menigmael te luttel gelts verworven:
Wie is die Alwaerdy? 'k heb kennis aen dien naem,
Maer myn geheugenis wort krank en onbequaem.
Veneryk.
Wy herders zyn, ocharm! zoo verre op 't lant gezeten,
Dat wy van 't stedevolk gansch niet of weinigh weten;
Nochtans zei Waermont my, dat zy gesproten is
Uit een roemwaert geslacht, daer, by gelykenis,
De dorpschout gins voor zwicht, al heeft hy ryke magen,
En vee in overvloet, en jacht en bolderwagen.
| |
[pagina 105]
| |
Hy zei me (en daerop gun men 't huwlyk heil en vrê)
Voorts, dat ze minzaem, heusch, en overschoon is mê:
Hoedanigheên, wel in een jonge maegt te lyen,
En daer ik simpel knecht graeg drie jaer om wou vryen,
Zoo niet de liefde van myn lieve herderin
My in den boezem lagh en overwonnen zin.
Daer had licht kans geweest, want in de stille beeken
Zagh ik myn hupsch gelaet korts zuiver van gebreken.
Hy hing 'er by, dat ze in een' ryken boedel zat,
Waervan, zoo stuk voor stuk, myn brein geen kennis had.
Haer vader, tot verdriet van Leeuwendael gestorven,
Liet haer lest treurigh na.
Wouter.
Hoe na was 't heil bedorven!
By Pales, 't was myn vrient. is 't zyne Alwaerde dan?
Wat was dat in zyn' tyt een rustigh edelman!
Hoe dikwyls zeide hy, als ik by winterdagen
Hem eikekneppels bragt; Hoe kunt gy het verdragen!
Koom, Wouter, warm u eens: uw handen zyn verkleumt.
Hoe staet ons 't herderskint zoo stemmigh en beschreumt?
'k Heb zyne dochter, toen zy ging by stoel en banken,
Een meisje pas zoo hoog, met tylooskleur, en ranken
Van meiloof wel verblyt. dan zei ze: Vader, kom,
| |
[pagina 106]
| |
En greep zyn knien, ai zeg; komt Wouter haest weêrom?
De gulheit van dien Heer zal ik niet licht vergeten.
Hy heeft al mê den stoel der Heerschappy bezeten
In d' overoude Stadt daer een vermaert Romein,
Gelyk 't gerucht hier loopt, van aenzien gansch niet klein,
Een graft gedolven heeft; zyn naem is my ontschoten.
De man, daer gy van zegt, ging zyne tytgenooten
Met deugt en wysheit voor, en had veel klei en veen,
En licht nogh wel los gelt om schepen uit te reên.
Der moedren van dit Paer moet ook geen lof ontbreken.
Zy hebben al haer' tyt in godtsvrucht uitgesteken,
In huiszorg, trou, bescheit, oprechtheit, vlyt en deugt,
Om 't welk ze spiegels zyn der vrouwelyke jeugt.
De Hemel kroon den echt van deze jonge Lieden.
Veneryk.
'k Ga met dees mande dan hun myn geschenken bieden.
Meiboter heb ik hier, zoo geel en goet als gout,
En talingëiers, vers gevonden in het wout;
Daertoe een schaepekaes, wat rooms, en een vet kuiken.
't Hart wil hun opgaen rasch, als ze eerst dees veltgift ruiken.
Daer leggen appels by, den winter lang gespaert,
En nu nogh gaef en gladt. dit Paer is 't my wel waert.
De Bruidegom heeft my voorheen ook gunst bewezen.
| |
[pagina 107]
| |
Maer duw niet op die zy; daer schuilt een uitgelezen
Hofbloemkrans voor de Bruit, door Reinheldin gebreit;
Naer myn begrip voorwaer vol kunst en lieflykheit.
Den lauwer van Apol heb ik ook niet vergeten,
Dewyl de Bruidegom 't gezang der veltpoëten
In kunst zoo wydt verwint, op 't zevenmondigh riet,
Gelyk d' abeel om hoog ver boven 't mankop schiet.
In 't Schoolhuis aen den Ryn wert hy op zang bedreven.
Wouter.
Wat my belangt, ik wil 't hem graeg gewonnen geven.
Maer zeker, gy brengt wel een bruiloftsgaef naer stê.
Ai neem voor 't edel Paer ook myne groeten mê.
Zeg met een heusch gebaer: De gryze herder Wouter
Zendt u zyn hartegroet, die heden paert voor 't outer;
En hecht'er aen, hoe hy met Gloorroos vreedzaem leeft,
En dat zulx lekker broot en blyde dagen geeft.
Indien de levenstredt van dees twee Trouwelingen
Het padt der Oudren volgt, die altyt voorwaert gingen
Met wetenschap en deugt en reden en bescheit,
Zoo zie ik 't einde niet van vreugt en zaligheit.
Dan zal de doornehaeg vol rype druiven hangen:
Dan schuilen 'er in 't kruit geen schuifelende slangen:
Dan zullen d' uiers staêg van room gespannen staen,
En d' appels 't gansch jaer door de takken overlaên.
| |
[pagina 108]
| |
De wolf zal ook des nachts niet snuflen om de kooien.
Men zal geen distels meer behoeven uit te rooien.
Ik wensch deez' echt veel heils, gelyk gy u verheugt:
Zoo wort hy rê geviert door ouderdom en jeugt.
Veneryk.
Indien dit Paer gerust zyn plichten magh betrachten,
Zal ik een zuigend lam, de Min ter eere, slagten.
Wouter.
Ik schikke, zoo ik 't leef en hen 't geluk beschyn,
Alrê een' grooten stier ten offer voor Jupyn.
Niet weinigh is ons dorp aen deze trou gelegen.
Zy raekt ook Leeuwendael, en dreigt ons leet of zegen.
't Geluk hou Leeuwendaels en der Gelieven zy.
Veneryk.
Wie weet, hoe Adelaert zyn jeugdige Alwaerdy
Met woorden heeft gevleit en d' aengenaemste galmen
Der klinkende schalmei en versgesnede halmen!
Wie weet, hoe menigmael hy haeren drempel wel
Met bloemen heeft bestroit, geperst door mingequel!
Ja wie kan gissen, hoe zyn liefde wiert ontsteken,
Toen 't hem gebeuren mogt die Schoonheit aen te spreken,
T' omhelzen, en met haer dus hant aen hant te gaen!
| |
[pagina 109]
| |
De wolf vervolgt het lam, het lam de klaverblaên,
De moedige Adelaert zyne Alwaerdy uit minne.
'k Denk om myn herderin wanneer ik dit bezinne.
Wouter.
Des Bruigoms deugt en geest, de zeden van de Bruit,
Haer lonken, zwieren, verf, bespraektheit, en wat uit
De wooningen der goôn zacht op hen nederdaelde,
En waermede elk van hun voor 't oog der stêjeugt praelde;
Daeraf te kouten, is voor ons te hoog een stof.
Elk is ook niet gedient met herderlyken lof.
Men verg dien last den hals van eenen steedschen dichter.
Of had ik nu de lier eens van dien Stedestichter;
Hoe hiet ik hem nu best? of van dien wakkren Helt,
Die voeten aen 't geboomt, en ooren gaf aen 't velt,
'k Zou zien wat ik vermogt, hoe out en kout van jaren.
Een heerlyk trougedicht vereer dit zaligh paren.
Veneryk.
Een lachend bruiloftspant versier' hun echtverbont
Eer 't schoone Meisaizoen weêr beeken streele en gront.
Wouter.
Zoo waerlyk queek hun bed, gestooft door liefdevlammen,
Den frissen wasdom aen van hun hoogachtbre stammen.
| |
[pagina 110]
| |
Knapen.
Het vee is wel te pas. wy hebben daer een woort
In 't komen herwaert aen van uwen praet gehoort.
O Veneryk, wat is 't?
Veneryk.
Daer zal, naer uw begeeren
Ik u verslagh van doen, als ik zal wederkeeren.
'k Moet voort. Vrient Wouter, en gy knapen; leeft in spoet.
Wouter.
Geluk! maer pas toch wel te denken om myn groet.
Knapen.
Ziet; Veneryk neemt zynen gang.
O makkers, lustigh aen den zang.
't Is feestdagh in de weiden,
En langs de frisse heiden.
Wy weten 't wel, al scheit hy snel.
De Veltsibillen zeiden
Dit menigh jong gezel.
Laet hy dan vry ter bruiloft gaen.
By 't schynsel van de volle maen
| |
[pagina 111]
| |
Zal ons geen plaets ontbreken,
Om langs dees groene streeken
Een herderin, naer onzen zin,
Elk vrolyk aen te spreken
Van 't aerdigh zoet der min.
Wenscht met een toegedaen gemoet,
Dat zonder leet en tegenspoet
Dit Paer om hoog magh stygen
In deugt en staet, en rygen
't Geluk byeen. wy staen in reên,
En zullen 't heil wel krygen.
De tyt maekt Ja van Neen.
Getrout MDCCXXV den XXIX van Bloeimaent. |
|