| |
| |
| |
Aen den eerwaerden heer K. Westerbaen W.Z.
Bedienaer des H. Evangeliums onder de remonstrantsche Kristenen in Den Briel.
Om u tot dichten aen te noopen
Vint zich, o Westerbaen, myn zangnimf thans bereit.
Die kunst doe u op glori hoopen;
Zy heeft 'er veel behoedt voor 't lot der sterflykheit.
Homerus naem zal noit verdwynen
Met Hektors jongsten snik, en Trojes smookend vuur:
En 't licht van Pindarus blyst schynen,
Schoon lang 't Olimpisch spel zyn' glans verloor en duur.
| |
| |
Virgilius braveert het stryden
Van vorst Priaem en 's ryks godtvruchtigh overschot.
't Ruim wereltront moet zich verblyden
Waer gy, o Flakkus, tart der Lierpoëten rot.
Euripides zal eeuwigh leven
Met Seneka, bekent op 't Roomsche treurtooneel.
En schoon des aerdryks Wondren sneven;
De Dichtkunst evenwel blyft schoon en fier en eêl.
Haer vingers slaen op goude snaren,
Die d' eindlooze eeuwigheit beschermt voor breuk en roest.
Der Fenixdichtren faem en blaêren
Roit vier noch yzer uit, dat steên en lant verwoest.
Aldus zal 't nieu Itaelje pryken
Met Tasso en Petrarch zoo lang men kunst waerdeert.
Ronzart noch Bartas zou bezwyken,
Schoon 't strytbaer Leliryk wiert om en om gekeert.
Hoe viert ons Lant om 't kunstigh zingen
Den Ridderlyken Drost en Agrippynschen Helt!
Die durven 't staelen noodlot dwingen,
En kampen, voet by voet, daer geest en kennis gelt.
O Westerbaen, uw amptgenooten
De Branden stegen dus ten gloriheuvel op.
Hun roem leit in geen graf besloten,
Maer blinkt en straelt, en voert de poëzy in top.
| |
| |
Zy hebben d' eeuwigheit verbonden
Aen hunnen citerklank en letterwetenschap.
Wat geest, van boven afgezonden,
Of hen gewezen heeft dien hoogen luistertrap?
Neem Vader Brant uit Febus kooren
In Nederlant en zyn doorluchtigh schryverdom,
Gy zult min graven klinken hooren,
En menigh heldebeelt zien quynen, dootsch en stom.
Hy had in 't smeên van juiste toonen
De zangerige tong tot zyn gehoorzaemheit,
En hief de Deugt op starretroonen,
Of vlocht een' dorenkrans voor 't woedend Onbescheit.
Doch schynt u d' eer te luttel waerdigh
Zoo zie op 't nut het geen de Kunst geschonken wort.
De Macedoner viert ze vaerdigh,
Terwyl Darius sneeft, en Thebe nederstort.
'k Zou veel poëten kunnen noemen
Die in den ouden tyt als goden zyn geëert,
En ryk begiftigt onder 't roemen,
Maer 'k zwyg, dewyl myn zang hier geen bewys begeert.
Augustus en Meceen doen blyken,
Hoe ver hun eedle zucht omtrent de dichters ga:
En schoon 'er weinigh hun gelyken
In miltheit, acht daerom myn' raedt voor geene schâ.
| |
| |
Want magh men spruiten in de heiden
Eens noemen by 't geboomt van Jupiter uit noodt;
Ik heb my dikwyls in zien leiden
Ten disch daer d' Overvloet den horen leeg op goot.
Zie daer, de naneef magh 't wel weten;
Men plaetste my in 't hoogst' der kamers menigmael,
Alwaer, in vrolykheit gezeten,
Om 't welzyn van Parnas gedacht wert met de schael.
Als dan Neptuin en Pan en Liber
En Ceres my vernoegt en vrolyk lieten gaen,
Quam Plutus haestigh van den Iber
Nogh met zyn Spaensche gout, om myne beurs te laên.
'k Meld echter dit met geen bravade;
Neen zeker: viel my oit dat lot van zegen toe,
Het waren giften van genade:
't Verdienen brogt ik niet, dat nam men my ten goê.
Maer boven tafelvreugt en giften
Won ik veel vrienden aen, en hielt ze waert en dier;
Doch toen myn lot hen eens quam ziften
Verloor ik ze altemael behalve drie of vier.
Met die nochtans trotseer ik 't hollen
Der doolende Fortuin, en Roelants razerny:
Ook zal myn lust noit suisebollen
Zoo lang myn flaeuwe veêr door hen begunstigt zy.
| |
| |
Doch wilt gy weten wie van allen
Zyn trou my meest bewyst? zie dan myn' Vader aen.
Die laet zyn liefde niet versmallen
Te mywaert, noch als koel my oit verlegen staen.
Te weten, vaders zyn eerst vrienden.
Alle andre vrientschap draeft zoo uit geen recht gemoet.
Wie zyn ze die meer prys verdienden?
Een vader mint zyn kroost al is het niet te goet.
O gryze man, wien ik myn leven
En stant, naest d' Oppermagt des Hemels, schuldigh ben;
Wat zal myn blyde kunst u geven
Voor uwe zorg en zucht, die ik waerdeer en ken?
Ik ken en acht u, en zal maken,
Indien ik na uw doot in droefheit overschiet,
Dat niemant zal uw graf genaken
Die niet myn dankbaerheit en uw oprechtheit ziet.
Ik wil Eneas nimmer wyken
In 't eeren, naer myn magt, der vaderlyke deugt.
Maer zie toch spâ de donkre ryken,
En stel geen' hinderpael in 't midden myner vreugt.
Doch dit zyn al te dootsche toonen.
Geleerde Westerbaen, wat baert de Kunst al heil!
Hoe passen haer de lauwerkroonen!
En hoe verheft ze zich naer 's hemels helder steil!
| |
| |
Dan wie door haer op lof wil hoopen
Heeft Cezars moedt en geest, en Xerxes heir vandoen;
En dan ontmoet hy nogh geen open
Ten zy 't geluk hem doe als Alexander spoên.
Men dient Apolloos fixe pylen,
En Mavors helm en speer en diamanten schilt
Ook klaer te hebben, als bywylen
Het godloos onverstant van boosheit huilt en gilt.
Dan moet men voorts zoo kunstigh raken
Als 't fyne blixemvier, dat huizen heel laet staen,
En iet daer binnen neêr kan maken.
Een dichter koome niet dan wel bereit ter baen.
Den snellen vrouweraedt. kies tyt en overleg.
En opdat niemant droef bezwyke,
Hebbe ieder wetenschap van spraek en weer en wegh.
Dedael vloog langs de witte wolken
In 't midden van de lucht, met zwier en zedigheit;
Maer Ikarus vernoemt de kolken
Der tuimelende zee, door windigh wanbeleit.
Apollo ment den zonnewagen
De hemeltekens door, en rydt te laeg noch hoog:
De zoon doet al de werelt klagen:
Hy zoekt een' berg van eer, en vint den donderboog.
| |
| |
De woestheit is een klip in 't water
Die blinden dichters veel met schipbreuk 't leven rooft.
Myd laege tael en wilt geschater,
En weef in elk gedicht het geen zyn naem belooft.
Ik weet wel dat der wilgen graeuheit
Zich dikwyls in de plaets der frissche groente wint,
En dat men in de kleine naeuheit
Der dichten somtyts maelt als in een' Labirinth.
Maer echter dient men zoo te schryven,
(Gy weet het, en ik draeg hier nat in 't ruim der zee.)
Dat wy pryswaerde schryvers blyven,
En zeilen met verstant naer een gewenschte reê.
O eedle Dichtkunst, hemelzegen,
En zedenvormster, gy, gy dwingt myn jong gemoet.
Ik voel my gansch tot u genegen,
Maer och, hoe naeu begluurt de kiescheit 't geen gy doet!
Wanneer een schuldenaer zyn' maener
't Al geeft, al is 't te min, zoo heeft hy vol betaelt;
Doch 't is een veel te zotte waener,
Die over Pindus kunst aldus in 't oordeel dwaelt.
Zy moet den eischer gansch vernoegen.
Wie daer te kort in telt verkleent zyn schulden niet;
En daerenboven baert zyn zwoegen
En uiterste gepoog bespotting en verdriet.
| |
| |
Een out schoolmeestertje in de wyken
En 't naerste van de stadt ziet jongens om hem staen,
Schoon hem de tanden zoo bezwyken
En zinnen, dat hy meer geen goet geluit kan slaen.
Doch als men 't rymen laf behandelt,
Men jaegt het godendom en alle menschen wech,
Gelyk de nachtwolf een' die wandelt
En schier van angst bezwymt by een verwarde heg.
Ik heb al lang in wyze boeken
Der dichtren geestigheit t' ontdekken niet geschroomt.
Zoo loopt de visscher voordeel zoeken
Langs 't kristallyn der Schie, of daer de Maesvloet stroomt.
Korts heb ik met vermaek gelezen
Van eenen olifant die in den maeneschyn
De kunsten, hem by dagh gewezen,
Zich leerde in eenzaemheit, om vry van straf te zyn.
Zoo most ik me ook voorheene schikken.
Ik zong, en vylde dan by ontyt wat ik zong.
Aldus vermooit de beer door 't likken
Der moeder in zyn jeugt, doch blyft een beerejong.
Dat doe u echter noit vertragen.
Neem my ten voorbeelt niet, maer zie wat lof en eer
D' aeloude dichters heenedragen,
En laet dat u een spore en zweep zyn of iet meer.
| |
| |
Zy jaegden d' eer na als met wieken,
En haelden in hunn' zang dies Hybla en Hymet,
Of deên hun dicht als Tmolus rieken
Van geurige saffraen die 't brein verheugt en wet.
En zeker, dans, muzyk en wynen
Verveelen eindelyk: goet schrift is altyt zoet.
Maer 't avontlicht is aen 't verdwynen.
Verschoon, o Westerbaen, deez' bries, en wees gegroet.
|
|