93
Kunstafscheiding
Als kleine jongen: je urine inhouden, de straal afknijpen - een mengeling van ondraaglijke spanning en ondraaglijk genot dat aan pijn grenst. Daarna met een wellustige zucht de urine laten gaan.
Met niets is het scheppingsproces fysiek beter te vergelijken, hoe complex de vertraagde creatieve straal ook mag zijn; niet zozeer regressief als wel behaaglijk primitief: de primitiviteit van een zich ontsluitend, overwellend bewustzijn dat zich door een flessenhals perst.
Kunstafscheiding en urine. Het basisgenot is hetzelfde.
*
De gedachte, aangereikt door Kierkegaard, die stelt dat alle spreken met de mond een soort buikspreken is. Ook schrijven is het. De echo bereikt verlaat de schrijver, of niet. Soms verstaat hij, de schrijver, zijn eigen buikstem niet, zoals hij ook zijn eigen kopgeboorte vaak niet herkent, of erkent.
*
Alleen schrijvers die iets te zeggen hebben mogen beweren: het komt er niet op aan wat maar hoe je 't zegt. Voor alle anderen geldt dit niet.
Het beste criterium blijft nog altijd: hoe je wat schrijft en dan hangt het er ook nog van af waar en wanneer.
*