De noodzaak van het overbodige

[p. 157]

89

Dood (III)

Sterven, aan sterven denken, heeft iets van terugkeren van vakantie en onderweg allerlei auto's tegenkomen die nog met vakantie gaan.

De melancholie verdwijnt pas als je thuis bent.

*

Macht van de taalformule

Epicurus: ‘De dood kan geen vat op mij krijgen, want zolang ik er ben is de dood er niet en wanneer ik dood ben ben ik er niet.’

De werkelijkheid van de werkelijkheid is anders en ook anders formuleerbaar, maar tijdens het glimlachend lezen van de spreuk is ze één moment waar, een levendige literaire waarheid die zijn waarde aan de formulering ontleent; Epicurus moet zich tijdens de verwoording van de bezwering één moment onkwetsbaar hebben gevoeld.

‘Zolang ik er ben is de dood er niet en eenmaal gestorven ben ik er niet.’

Hoe zou een mens zonder taal moeten leven zolang hij leeft.

Hij zou sterven bij de gedachte eraan. Taalleven.

*

De meeste mensen worden ouder.

Bijna alle mensen sterven.

Niemand ontkomt aan het lot van anderen.