82
Noodzaak in de literatuur: een kwestie van suggestie.
(Niet alleen in de literatuur trouwens.)
*
Leven als idee. Ook het leven wordt niet ‘zomaar’ geleefd, maar volgens een idee dat men van het leven heeft, visie waar men al levend rekening mee houdt: het leven als verbeeldingsproduct.
Vanzelfsprekend is ook de eenheid van het leven een idee, de lineaire tijd een idee, en eenheid en tijd in de literatuur zijn het helemáál. De functie en de werking van de tijd is hier zelfs een heel andere, leven in de literatuur bestaat niet eens en de interne samenhang is er altijd veel groter dan ooit in werkelijkheid en bewustzijn.
Leven als idee - wat is er idealer, troostrijker, completer - mime en bijgestelde mimese van het brein.
*
Realiteit is voor een schrijver het gevaarlijkste dat er is, vooral de realiteit: zij hoort eigenlijk niet te bestaan, evenmin als een schrijver hoort te bestaan. Realiteit hoort alleen te worden, zoals een schrijver zich al schrijvend realiseert.
*
Realisme is een idee van de realiteit, de realiteit van een idee is een realisme.
Auteursrechtelijk beschermd