Romanbeschouwing in voorredes 1600-1755. Deel 2: Teksten

Regelnummers proza verbergen

1744 [De gevallen van Ismenias]

[Eusthatius (of Eumathius) Macrembolites]. De gevallen van Ismenias. Grieksche geschiedenis. Om derzelver verheven styl uit het Fransch vertaald. Amsterdam, Gerrit Tielenburg, 1744. kbh 1350 G 52.

Voorrede des vertalers.

1De schilderachtige, de verheven, de poëtische styl van dezen Ismenias, 2schoon hy niets dan een verhaal zyner Minneryen doet, verdient gelezen 3te worden van alle Dichteren. Hy zal hen geleiden in eenen weligen 4hof, die, meest met welriekenden bloemen versierd, echter niet ten 5eenemale is ontbloot van rype vruchten. Hy zal hen vergunnen die 6te smaken, en het bloezemdragende geboomte in hunne eigene hoven 7te planten, om aldaar, behoorlyk aangekweekt, liefelyker vruchten te 8telen, dan in dezen hof groeijen. Hy is in staat hunne ingespannen' 9geesten te verlustigen; hen meer en meer op de bekoorlyke Poëzy te 10doen verlieven; hun dichtvuur meer en meer te ontvonken; hen te 11nopen verhevener bespiegelingen, dan deze, met eenen bevalligen zwier 12uit te drukken. Zelden treffen zelfs de schoonste denkbeelden de harten,

[p. 103]

13't en zy ze tevens de ooren streelen: ja, den grootste Verstanden mishagen 14geene welige uitdrukkingen. Men zoeke dan het Aangename, om het 15Nutte daarmede te versieren: maar men wachte zich, de voorwerpen 16belagchelyk te maken door verkeerde optooiselen.

17Ons oogmerk is niet, dat men zich vergape aan de fabelen der heidensche 18Goden: (ach! waren ze, als noodelooze sieraden, uit alle onze dichtwerken 19verbannen! maar dat men die dulde, om de uitmuntende wyze waarop 20ze hier zyn ingevoerd; dat men daarvan niets navolge, dan den levendigen 21en ongemeenen styl. We zyn zoo vermetel niet, te wanen dat deze 22Grieksche Jongeling, dien de Heer de Beauchamps op de verrukkendste wyze 23in het Fransch doet spreken, met de zelfde voortreffelykheid zyne Gevallen 24in het Nederduitsch zal verhalen: echter vleijen we ons dat zyn styl 25eenen genoegzamen luister heeft behouden, om tot een voorbeeld van 26welsprekendheid te strekken. Wy hebben alle onze poogingen daartoe 27niet aangewend, om niet te veel van onze krachten te verspillen op 28verdichtselen, die tot niets bekwaam zyn, dan om den geest tot hooger 29denkbeelden op te voeren.

30Dit hebben we noodig geacht den Beminnaren der Verhevenheid te 31melden, om te toonen dat deze Gevallen niet enkel tot tydverdryf voor 32de nieuwsgierige Jeugd zyn geschreven; maar met een edeler inzigt, 33dan men doorgaands heeft met het verhaal van minneryen, die veeltyds 34de lichtverleide zinnen tot ontucht verwekken, de driften aanspooren, 35de goede zeden bederven. Men denke, indien Irmenias de Liefde al te 36bevallig heeft afgemaalt, dat ze echter hier niet onbetamelyk is 37voorgesteld; en men leere van dien Minnaaer, in de driftigste vervoering, 38grootmoedig over de hartstogten triomferen!

40Op de gevallen van Ismenias.

42[...]

Hoe wil de Kunst, met blyde klanken,
Uw' Schryver, uw' Vertolker danken,
Wier kracht van taal elk roemen zal!
Een galm vult reeds haar tempelkooren;
Men roept: Schoon wy geen dichtmaat hooren,
't Is echter loutre hemelval.

50Ad Altiora