Romanbeschouwing in voorredes 1600-1755. Deel 2: Teksten

Regelnummers proza verbergen

1744 [De herderlyke liefde-gevallen]

[Longus]. De herderlyke liefde-gevallen, van Daphnis en Chloé. Amsterdam en Alkmaar, Steeve van Esveldt en Jacob Maagh, 1744. uba 1335 F 32.

De Nederduidse vertaaler aan den lézer.

1[...]

2De Oudbisschop van Avranches, de doorlugtige. M. Huet, zegt ergens, 3dat hy genégen was om 'er éne nog niewer [dat wil zeggen: vertaling] 4uit té geven. Doch een zeer geleerdt Man verzékerdt, dat toen hy 5byná half gedaan hadde, daar geheel van afliet; om dat hy déze 6ondernéming hadde begonnen in zyne jeugdt, en veel eerder dat hy 7den regten aardt van dat werkje hadde begrépen; en ook, hoe de lézinge 8van dat verçiersel, de jeugdt zoude benádélen, en konnen bederven, 9en hoe gants weinig gevoeglyk het onder de ógen van bejaarde mensen 10zoude konnen kómen.

11[...]

12't Wordt in Longus Verdigtsel als een hoofdzákelyke fout aangemerkt, 13dat hy zyn verdigtsel begint met de geboorte van zyn Herder en 14Herderinne, en doet doorgaan en duuren, tot aan hun huwelyk; op 15hunne Kinderen; Já tot aan hunnen hógen ouderdom; waar in hy den 16eigentlyken aart van diergelyke geschriften, is te buiten gegaan. Al 17wie goede Romans wil schryven, moet met den bruiloftsdag sluiten; 18en wégens alle de gevolgen van het Huwelyk zwygen; want een 19bezwangerde, of in de kraam leggende Heldin, is een misselyke 20vertoonster op het Tooneel der zédelyke uitspanningen en vermáken. 21De fransen munten uit in heldhaftige en verliefde verdigt-kunst; en

[p. 102]

22onder hen allen, Juffrou Scuderi, die alles schandelyks, tot nádeel van 23de ére hárer Sexe heeft wéten weg te bannen; mákende háren 24ingevoerden Heldt ofte Minnaar zeer vrymoedig en scherpziende, en 25in tegendeel háre Minnáres zeer kuis, zédig en doof; dus spreekt ze 26in de voorréden van háren Ibrahim, haar eerste liefdeverdigtsel: Zó ik 27my niet bedrieg lézer, zult gy hier de welvoeglykheidt en de eigenschappen der 28vertooners behoorlyk zien waargenómen. En ik heb in myn boek niets geduldt 29dat de juffers noet zonder blózen ofte het nederslaan der ógen zouden konnen 30lézen. En zó gy myn Heldt niet ziet vervolgdt en mishandelt door Vrouen, denk 31niet dat zulks zy om dat hy niet beminnelyk genoeg was, nogte van imant konde 32worden bemindt; maar zulks is alleen dus geschikt, om, ten aanzien der Jufferschap, 33niets tégens het betámelyke te doen, en de waarschynelykheidt te bewáren ten 34aanzien der manspersonen, die heel zelden voor den gevoelelózen ofte wréden spélen. 35En 't zy dan dat de zulken dus behóren, ofte dat ik my heb geschikt en bestierdt, 36aangaande het oordeel omtrent mynen Heldt, naar myne zwakhéden; Ik heb zyne 37getrouw- en standvastigheidt, op die gevaarlyke toets niet willen stellen; en ik 38heb my vergenoegdt met van hem geen Hilas te willen máken, zonder hem een 39Hipolitus te doen zyn.

40[...]