Romanbeschouwing in voorredes 1600-1755. Deel 1: Onderzoek

verantwoording

gebruikt exemplaar

eigen exemplaar dbnl

 

algemene opmerkingen

Dit bestand biedt, behoudens een aantal hierna te noemen ingrepen, een diplomatische weergave van het proefschrift Romanbeschouwing in voorredes 1600-1755. Deel 1: Onderzoek van L.R. Pol uit 1987.

 

redactionele ingrepen

p. 21: 1 → I, ‘Hoofdstuk I’

p. 179-207: de eindnoten zijn doorgevoerd in de lopende tekst. Hierdoor zijn de betreffende pagina's, de koppen met hoofdstuktitels en de kop ‘Noten en aantekeningen’ komen te vervallen.

 

Bij de omzetting van de gebruikte bron naar deze publicatie in de dbnl is een aantal delen van de tekst niet overgenomen. Hieronder volgen de tekstgedeelten die wel in het origineel voorkomen maar hier uit de lopende tekst zijn weggelaten. Ook de blanco pagina's (p. 2, 6 en 208) zijn niet opgenomen in de lopende tekst.

 

[pagina 1]

ROMANBESCHOUWING IN VOORREDES

 

[pagina 3]

L.R. POL

Romanbeschouwing in voorredes

Een onderzoek naar het denken over de roman in Nederland tussen 1600 en 1755

H&S

HES UITGEVERS, UTRECHT, 1987

 

[pagina 4]

Het onderzoek waarop dit proefschrift is gebaseerd, werd gesubsidieerd door de Nederlandse Organisatie voor Zuiver-Wetenschappelijk Onderzoek.

 

cip-gegevens koninklijke bibliotheek, den haag

 

Pol, L.R.

 

Romanbeschouwing in voorredes: een onderzoek naar het denken over de roman in Nederland tussen 1600 en 1755 /

L.R. Pol. - Utrecht: HES

ISBN 90-6194-306-X

Onderzoek

Met lit. opg., reg.

ISBN 90-6194-316-7

SISO 828.3 UDC [82.09::82-31](492)‘16/17’ NUGI 952

Trefw.: romanbeschouwing; Nederland; 1600-1755.

 

© 1987 HES Uitgevers, postbus 129, 3500 AC Utrecht

 

[pagina 8]

Inhoud

 

inleiding (11)

Doelstelling en afbakening van het onderzoek: Aanleiding tot het onderzoek (11). Plaats van het onderzoek in de Nederlandse en internationale kontekst (12). Temporele begrenzing en geschiedenis van het onderzoek (13). Het begrip roman (14). De romanvoorrede als vindplaats van romanbeschouwing (15). Vertaalde en oorspronkelijke voorredes (15). Opsporing en selectie van het materiaal (15). Zienswijze (16).

De romanvoorrede als onderwerp van studie: Literaire, retorische en romanreflexieve functies (17). Aard van het materiaal (19).

Indeling van het boek (19).

i de intuïtieve fase: de eerste zeven decennia van de zeventiende eeuw (21)

Inleiding (21).

Een eerste indruk: de Heliodorus-vertaling uit 1610 (21).

Rechtvaardiging (30).

Verdichting, waarheid, waarschijnlijkheid (32).

Stof (41).

Personages (42).

Stijl (45).

Opbouw (45).

Traditie, met een uitweiding over genre-aanduiding (48).

Publiek (51).

Conclusies (56).

ii huets traité in de nederlandse voorrede-reflectie tussen 1670 en 1710: intermezzo (59)

Inleiding: het belang van de Traité als literair-historisch vraagstuk (59).

Inhoudsweergave van de Traité: Definitie en afbakening (60). De

 

[pagina 9]

oorsprong van de roman (61). De psychologische werking en de opvoedkundige waarde van de roman (62).

Huets Traité in Nederland: Hagdorn (1671) (64). E.G. Happel (1681) (65).

Het verscriterium: Rodenburghs Borst-weringh (1619) (69). Vondels Aenleidinge (1650) (71). Pels en Meijer (72). Conclusie verscriterium (74).

Het verschil tussen de Franse en de Nederlandse uitwerking van de Traité (76).

iii de fase van de negatie: 1670-1710 (79)

Inleiding: in de ban van de waarheid (79).

Rechtvaardiging en publiek: constante factoren: Rechtvaardiging (83). Publiek (84).

Waarheid en verdichting vermengd: een doodlopend spoor (85).

Niets dan de waarheid: Manieren van zeggen: soorten waarheidsverzekering (87). Oude wijn in nieuwe zakken: waarheidspretenties in traditionele reflectie (89). De waarheid zoals ze is: rauw, onopgesmukt (89).

Geen waarheid, maar verzinsel (95).

Slotbeschouwing: veranderende inzichten, veranderende uitkomsten: Balans (100). De geloofwaardigheid van de waarheidsverzekering (101). Een dispuut: werd de roman door de geschiedschrijving beïnvloed? (103). Verklaringsgronden voor de hoge vlucht van de 'eenvoudige waarheid-opvatting' (107). De reflectie over de nouveau roman (108).

iv de pluriforme fase: 1710-1755 (111)

Inleiding (111).

De eenvoudige waarheid geprolongeerd: De geloofwaardigheid van de waarheidsverzekering (111). Constanten in de eenvoudige waarheidopvatting (113). Veranderingen in de eenvoudige waarheid-opvatting (116). Naderend einde van de eenvoudige waarheid-opvatting in de jaren '50? (118). ‘Wat pleit men dan voor de zoogenaemde ware Historien’ (120).

De reflectie over de expliciet fictionele roman: Inleiding (122). De doelmatige verdediging van verdichting: de roman als praktische zedenleer (123). De artistieke waarde van de roman (125). De traditie: Huet revisited (131).

De impasse in de romanreflectie (134).

De roman als roman: bestaande kaders doorbroken: [R. de Challes]. De doorluchtige minnaressen (1730) (135). Fielding (136). J.M. von Loen. De opregte hoveling (1755) (143).

Slotopmerkingen (144).

v stinstra's voorredes bij clarissa (145)

Stinstra's uitzonderingspositie (145).

Een eerste verkenning van de voorredes: Onderlinge verschillen tussen de voorredes (147). De retorische opbouw van de openingsvoorrede (149).

Stinstra's voorredes nader beschouwd: Inleiding (151). Doelstelling en rechtvaardiging van de roman: verankering in de traditie... (151). maar tevens een herijking van de overgeleverde inzichten (152). Waarom een roman effect heeft: de doelstelling onderbouwd (153). De realiteitsbetrekking (156). De personages (158). Vormgeving en stijl: de gemeenzame brief (160). De stof (161). Roman en schoonheid (163). De traditie (165). De lezer (166).

Slotbeschouwing (170).

slotwoord (175)

noten en aantekeningen (179)

Inleiding (179)

Hoofdstuk I (180)

Hoofdstuk II (184)

Hoofdstuk III (189)

Hoofdstuk IV (196)

Hoofdstuk V (205)

bronnenlijst (209)

Inleidende opmerkingen (209)

A Nederlandstalige romanvoorredes tot 1755 (210)

B Overige primaire bronnen (223)

C Studies (224)

summary (231)

résumé (235)

register (239)