|
| |
Aen-spraeck
Tot den aertschen mensch met sijn VVereldts Herte.
Op de woorden vanden H. Augustinus:
Inquietum est cor nostrum donec requiescat in te. Ons Herte en heeft gheen ruste, voor dat het in u is rustende. Lib.1.Conf.cap.1.
Ter wylen ô Siel dat het H. Herte inden Hemel ontfanght de croon van glorie soo is het wereldts Herte noch hier beneden in sijne ydel-heden, dat is, in sijn stricken | |
| |
en dooy-laeghen. Dit Herte door-snuffelt alle de schepselen om daer vaste vreucht in te achterhaelen, en het soeckt de soete fonteynwateren midden in de zee, ende tusschen de bracke baeren. Hoe wel sou soo een Werelts mensch sijn eyghen selven met dese woorden moghen beschrijven: Cor meum per multa dispergitur, & huc illucque quaerit ubi requiescere possit, & nihil invenit, quod ei sufficiat donec ad ipsum redeat. Mijn Herte wordt door veel saecken verspreyt, ende het soeckt herwaerts ende derwaerts daer't soude moghen rusten, en naer langh soecken en vindt het niet een schepseltjen of creatuerken dat daer toe bequaem is, maer t'is ongerust tot dat het sy selven tot sijnen Godt is keerende.
Het menschen Herte ô Siel is ghelijck het naeldeken van het compas dat met den seylsteen is ghestreken, want naer dat het daer mede is ghevreven, soo en isser gheen ruste, maer t'sal woelen, en blijven woelen tot dat het sijn Noord-sterre heeft ghevonden, en offer vanden eenen cant is den Westen, en ginder den schoonen Oosten, daer den lieffelijcken Suyden, ten is even-wel van sijn principael niet af te leyden, maer het worstelt met onverduldigheyt tot dat het alleen siet op den gheenen van wie dat het wort ghetrocken.
Soo sprack (en dat souden alle wereltse Herten moeten bekennen) de Godtvruchtighe Coninghinne Esther. Heer, seyde sy, ick neme u tot ghetuyghen dat ick noyt ghenoeghen | |
| |
heb genomen noch in mijn Conincklijck cieraet, noch in de hoofsche banquetten, noch in alle die schouw-spelen ende wereltse ghenuchten, en dat het Herte van uwe dienaresse naer dat ick herwaerts over-ghevoert ben, in niemant vermaeck en heeft: genomen als in u mijne Godt en mijnen Heere. Soo en vindt het Duyfken van Noë oock nergens gheen plaetse om te sitten, maer moeste naer Noë, dat is te segghen, de Ruste weder-keeren.
Och hoe lustich clincken hier uwe woorden ô H. Augusstine?Cor humanum in desiderio aeternitatis non fixum, numquam stabile potest esse; sed omni volubilitate volubilius de alioi in aliud transit, quaerens requiem ubi non est. In his autem caducis & transitorijs, in quibus eius affectus captivi tenentur, veram requiem invenire non valer, quoniam tantae est dignitatis, ut nullum bonum praeter summum bonum, ei sufficere posset.
Laet ons een hooren ô Siel of de snaeren vande Sangh-Goddinne ons dese treffelijcke woorden ten naesten by sullen connen achterhae[l]en:
Hoe vvoelt het menschen Hert,
en soeckt rust buyten rusten,
Alst die soeckt buyten Godt
| |
| |
vvoelt altijt even sterck,
Noch sy en haelt geen vrucht
al schijnt sy die te haelen,
Sy voelt nu sorgh', en pijn
in haer gedachten maelen,
Ah vvie dat wijckt van Godt
die niet en is te gronden,
Waer in het menschen Hert
noyt rust en heeft gevonden:
VVant hoe het meer en meer,
wat had hy hooghe Staeten,
alleen was doen en laeten?
VVas hy daer niet vernoeght?
| |
| |
moest naer den Koninck vieren,
Die leyt een anders peerdt
ghelijck de palfrenieren:
als sijnen staet betaemt,
Die stort van boven neer,
| |
| |
Hoort eens gelt-gierich Hert,
die soo veel hebt gewonnen,
Dat ghy geen guldens telt,
maer telt met goude tonnen,
En noch gaet helder storm
Schoon t'goet u vloeyt in huys
van vooren en ter zijden,
noch dorst in't waeter lijden:
Voor-waer dit schaers gebruyck,
Want goet en is gheen goet,
voor dat het wordt genoten,
En t'geldt en geldter niet,
soo lanck het blijft gesloten;
Dies leeft ghy onversaedt,
naer't groeyen van het geldt!
dat seyldt op alle kusten,
Maer waer het landt, of niet,
ten vindt geen haef van rusten!
| |
| |
o blindtheydt vanden mensch
niet min als rust en voelt!
Die met banquet sijn Hert
den wijn uyt goede schroeven,
En sit soo dagh voor dagh,
met spijs en edel wijnen,
aen taefel oock verschijnen:
Ghewis dat die sijn geldt,
en rust, en leven moordt.
Seght my ontuchtich Hert,
het lock-aes van u sinnen,
Heeft dat niet t'allen tijdt,
meer gal als honich binnen?
noemt selfs dat Ydelheyt,
niet ydel van dat schreyt.
| |
| |
kan s'menschen Hert on-rusten,
den naer-smaeck vande lusten:
waer kander slechter sijn?
Een ooghen-blick van vreught,
een eeuwicheydt van pijn!
Hoe lanck sult ghy, ô mensch!
En in de plaets van winst,
Daer is gheen waere rust,
noch t'Hert en heeft geen vreught,
Wanneer het sijn vermaeck
af-sondert van de deught.
aen dees gheschapen saecken,
in't Hert kan blijschap maecken?
Dat hiel hy voor sijn self,
voor niemandt anders meer,
Dus soeckt ghy waere rust,
soo soeckt die inden Heer.
V spreeck ick dan aen ô Werelts Herte, met de woorden vanden H. Augustinus: Purgae amorem tuum, aquam fluentem in cloacam, converte ad h[o]rtum. Quales impetus habedat ad mundum,
| |
| |
tales habeat ad artisicem mundi. Dat is te segghen: Suyvert uwe liefde, en het water dat vloeyt in eene stinckende riole, stiert dat naer den Hof der bloemen: en soo sterck als het liep naer de Wereldt, laet het met eenen drift schieten tot den Schepper des Werelts. En soo sal u Herte ruste hier, en ruste hier naermaels hebben.
Hier hebt ghy nu ô Siel de beschrijvinghe van het H. Herte dat ick u voor eenen Nieuwen-Iaer op-gheoffert hebbe, op dat ghy met alle neersticheyt soudt bevlijtighen dat u Herte aen dit H. Herte teenemael ghelijck-vormich mochte worden, ten eynde het tot eene aen-ghenaeme rust-plaetse voor den Nieuw-gheboren Coninck den soeten Iesvs worde verkosen. Dan sult ghy moghen roemen met de H. Margareta, en segghen: O si sciretis quod ego in corde meo gesto & retineo! O dat ghy wist wat dat ick in mijn Herte draegh en bewaere! Men heeft near hare doodt in haer Herte ghevonden dry kostelijcke ghesteenten. Het eene verbeelde een seer schoon Vrouwe, het tweede een soet Kindeken omringhelt met Lammerkens, het derde eenen ouden Man, dat waeren de eyghen af-drucksels van Iesvs, Maria, Ioseph, En om noch naerder te spreken op onse materie, sy hadde in haer Herte eene levende schilderye van eenen H. Kers-nacht ontfanghen. O gheluckighe ende saelighe Margareta die op de aerde levende eenen Hemel droegh in haer Herte! Sy moghte segghen! ô Siel, en Godt gaeve dat wy't haer kosten naer-segghen:
| |
| |
IESV dulcedo cordium
Fons vivus, lumen mentium
Excedens omne gaudium,
Et omne desiderium.
|
|
Auteursrechtvrij
