Logo DBNL
Het duyfken in de steen-rotse (1657)

Het duyfken in de steen-rotse

(1657)–Adriaen Poirters–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende

VII. Capittel.
De loocheninghe van Petrus, en sijne traenen.

ALs den Herder verslaghen is dan en ist gheen wonder dat den Wolf gheraeckt onder de Schapen, en als Christus nu was ghevanghen, doen is den helschen wolf gheraeckt onder de Apostelen, en heeft Petrum aenghegrepen dat hy perijckel van sijn

saligheydt heeft gheloopen. Dese Discipel hebbende noch een lutsken meer couragie als de negen andere, siende sijnen Meester wechleyden van sijne vyanden, en Rechters; soo is hy inden donckeren nacht van achter aengevolght om te vernemen hoe de saecke van onsen Salighmaecker sou af-loopen, en doet soo veel dat hy in het hof van Cayphas gheraeckt, en stondt onder de soldaten vande corte gaerde. Hier heeft hem een Maert aengerant (een portierster den poortier vanden hemel) hem willende overdringhen dat hy eenen was van het gheselschap Christi, jae overtuychden hem daer van door sijne moederlijcke tale. Couragie Petre, couragie men spreeckt u noch van gheen vanghen, of spannen; men dreyght u noch niet met de pijnbanck; men stelt u het rappier noch niet op de borst. Evenwel Petrus loochent sijnen meester schandelijck, en met eenen dry-dobbelen Goddeloosen eet gaet hy sijnen Heer, ende Godt af-sweeren.

Christus die inde groote saele voor Cayphas stont, sloeg van verre een oogh op Petrus, en ter selver tijdt kraeyde den haen, en Petrus indachtigh worden sijnder sonden, is uytgegaen, en heeft bitterlijck beginnen te weenen, daer toe verkiesende een speloncke buy-

ten de stadt om den vollen toom te geven aen sijn tranen, en suchten. O ellendigh mensch als ick ben, sey hy, waerom ben ick oyt geboren! ô ondanckbaer kindt! ô afvallighen Discipel! O meyn-eedigen Apostel! O verraederlijcken Vriendt! O valsche lippen! O vermaledijde tonghe! ô vervloeckte woorden! ô helsche loocheninge! ô duyvelschen eet! dit seggende ja kermende trock hy open de twee sluysen van sijn oogen die desen nacht, en al sijn leven besonderlijck als hy de haenen hoorde kraeyen sulcke overvloedigheyt van traenen gaven, datse door de geduerigen loop twee vooren gheploecht hebben in sijne wangen.

Soo dat den Haen aen Petro gedient heeft gelijck eertijts de gansen aen die Romeynen: want soo de Fransoisen binnen Roomen belegerden het Capitolium, ofte de Borcht vande stadt, en soo sy die in eenen diepen nacht beklommen, terwijl dat alle de sentinellen met de gantsche besettinghe in slaep waren ghevallen, soo hebben eenige gansen die op het Capitolium waren, begonnen te queken, en als alarm te roepen, waer op de Romeynen ontwaeckende, hebben den vyant met kloeckmoedigheyt afgedreven. Soo ist gegaen met ons Capitolium van Roomen, dat is met Pe-

trus het hooft vande Roomsche Kercke. Den helschen vyandt had hem desen nacht beklommen, en schier verwonnen, maer door het kraeyen vanden haen is hy verwinnaer van sijn verwinners geworden.

Schept moet Petre, schept moet, dese uwe tranen zijn voor u een goet voor-boyken, en een gelucksaligh teecken. Als het fel kout is geweest, en datmen qualijck derft sijnen neus op de straten te steken, yemant komt binnen, en die seght: het sal dooyen, daer is soet weer inde locht. Maer waer aen siet ghy dat? hy seght: ick sie dat de herde steenen beginnen wt te slaen, en nat te worden, het weer sal seeckerlijck veranderen. O! Petre ghy waert dien herden steen, gelijck uwen naem dat medebrenght, maer ghy begint uyt te slaen, en nat te worden, en te weenen, en te schreyen, couragie het hert, en het weer zijn allebey verandert. Ick sal dan seggen:

Felices lachrymae. Gheluckige traenen want sy zijn de roode zee daer Pharo en al de boosheyt wordt in verdroncken, gheluckighe tranen want sy zijn gelijck het water van het H. Doopsel daer alle sonden in worden afgewasschen, geluckige traenen want sy zijn als een krachtige looge om het hert van alle smetten, en vlecken te suyveren, gelucki-

ge tranen, want sy zijn gelijck een sterck water dat alle de misdaden kan uyt-bijten.

Maer ô Heere Iesu om dat ick weet dat de tranen van Petrus meer uyt uwe oogen komen, als wt de zijn, want ghy hem met uwe oogen bestraelden, soo bid ick u Respice in me, & miserere mei. Siet my aen met die ooghen daer ghy Matheum mede hebt besien, en ick sal afstant doen van mijnen woecker. Siet my aen met die ooghen daer ghy Magdalenam mede hebt besien, en ik sal mijn ydelheyt laten varen. Siet my aen met de oogen daer ghy Zacheum mede hebt besien, en ik sal restitutie doen van onrechtveerdige goederen. Siet my aen met die ooge daer ghy Petrum mede hebt besien, en ick sal mijne sonden beweenen, en mijn leven beteren.

O Siel wy hebben al dickwils de tonghe van Petrus om onsen Heere te loochenen, hadden wy sijn ooren om onsen haen te hooren, ende dan sijne ooghen om onsen sonden te beweenen, ghelijck die ghehadt heeft den H. Iacobus Eremijt, die by naer gevallen gelijck David in twee grove doot-sonden, sich in een graf heeft begheven, om sijn boosheydt met sijn tranen uyt te wasschen. Hoort hem selver wee-moedigh spreken.

 
EYlaes! waerom ben ick oyt tot een mensch geboren!
 
Veel beter noyt gheweest dan zijn en gaen verloren!
 
Ick vrees het eeuwigh vier 't is mijn verdiende boet,
 
My dunckt ick draegh een hel van nu af in 't gemoet.
 
Waer sijt gy blixems dan, waer blijft gy donder-slaegen?
 
Ghy hebt al lanck genoech dees boose ziel verdraghen,
 
Scheurt aerde, scheurt eens op, en opent uwen schoot,
 
Ick weet mijn vonnis wel al ben ick noch niet doot.
 
Doch soo ghy niet en scheurt, en my komt neder-smacken,
 
Ick sal door mijn gewicht in eenen afgront sacken:
 
Daer is geen hooge rots, geen klip van groven steen,
 
Of wel een groote sond' weeght swaerder noch alleen,
 
En schoon ick hier noch bleef, en my kost weder-houwen,
 
't En ben niet weerdich meer den hemel aen te schouwen,
 
'k En hebbet niet verdient dat ick mijn oogen slae,
 
Waer dat een ander mensch gaet bidden om genae.
 
O droef! o bitter vreucht! die my soet quaemt bekoren,
 
Den hemel ben ick quijt, en u heb ick verloren,
 
En voor een kleynen lust die samen komt, en scheyt,
 
Erf ick een groote pijn tot inder eeuwicheyt!
 
Maer 't meeste dat my spijt, en dat ick moet beklagen,
 
Is dat ick word ghewont in 't eynde van mijn dagen,
 
Ick keerden alle reys verwinner uyt den strijt,
 
En heel het duyvels heyr weeck voor een Eremijt
 
Ick had tot mijne rust een steen om op de slapen,
 
In mijnen hongers-noot gonck ick wat kruyden rapen,
 
De geessels die noch sijn door-droncken van mijn bloet,
 
Die konnen heden noch getuygen mijn ghemoet,
 
Daer quam een siltich nat lanx mijne wangen leken,
 
Ick storten dagh, en nacht met heele tranen-beken,
 
Een rouw scherp haeyren kleedt droegh ick staegh over my.
 
En noch en was de borst voor desen pijl niet vry.
 
Wat batet dat ick had verlaten wulpse steden,
 
En dat ick eensaem hier quam in een bosch getreden?
 
Wat baet doch mijn vertreck soo verr' van allegaer?
 
My volghden in een Vrouw de heele werelt naer.
 
Ick vvil van heden af soo verr' en diep gaen dwaelen,
 
Daer my noyt Sonne meer sal volgen met haer stralen,
 
En gaen daer ick noch plaets, noch mensch, noch dier en ken,
 
Het pijnt my dat ick hier noch by my-selven ben,
 
Doch waer sal ick al gaen? hoe sal ick konnen schuylen?
 
Waer is soo diepen hol, soo grondeloose kuylen?
 
Blijft liever verr' van hier ghy Son, gy bleeke maen,
 
Soo sal ick onbekent een beest met beesten gaen,
 
Wat sagh ick onbekent? de tacken, en de bladen
 
Die sullen my by nacht, en overal verraden;
 
Dit grof, en leelijck stuck dat ick hier heb volbracht
 
Dat schijnt als licht-hout doet int midden vanden nacht.
 
Daer is gheen bergen aen voor een die leeft in sonden,
 
Waer dat hy steeckt of niet, hy worter al gevonden,
 
Al loopt hy wat hy mach, den worm die 't herte knaeght
 
Die komt hem waer hy vlucht, te poste naer-gejaeght.
 
Ick moet my selven dan, mijne boose siel gaen laten,
 
Want sonder dit en kan geen snelle vlucht my baten,
 
't Is dan ghenoech ghejaeght, staet droeve sondaer, staet,
 
En daer gy sijt gewont, soeckt daer oock weder baet,
 
Hier by is een spelonck daer rusten dorre beenen,
 
Waer kan een dooden best als by de dooden weenen?
 
Gaet in dit duyster graf, stelt u beneffens haer,
 
En soeckt vvel inde doodt ghy vindt u leven daer,
 
Hy gater in met vrees, en sou schier hast beswijcken,
 
Soo dunckt hem dat rondsom de hoofden op hem kijcken,
 
En of het ydel been geen oogen meer en heeft,
 
Nochtans het hel gesicht maeckt dat sijn herte beeft.
 
Hy siet daer over hoop de beenen vande lijcken
 
En onder een gemenght de armen, en de rijcken:
 
Hy siet daer meenigh Heldt, en meenigh Ridder aen,
 
En peyst: gelijck als dees soo moet het al vergaen.
 
Hy siet een heel gheraemt met al sijn maeger beenen,
 
Oock tot de minste toe aen handen, en aen teenen,
 
Met ribben, en met heup, met dorre schenckels aen,
 
Hy siet daer op de muer dit graf-dicht onder staen:
 
 
 
ICk was in mijnen tijt de schoonste vande steden,
 
Door mijnen hellen glans, en wel gemaeckte leden,
 
Ick had de soetste stem, ick droegh het fraeyste hayr,
 
En mijn sneeuw-wit coleur gonck boven allegaer.
 
Nu ben ik die gy siet, de schoonheyt is versleten,
 
Mijn teer en jeugdig vleesch is vande wormen geten,
 
Mijn spraeck, en soete stem die namen eerst de vlucht,
 
En datter overblijft is schrick, en ongenucht!
 
Waer zijn sy altemael die my soo vierigh minden!
 
Niet een van allegaer is aen mijn graf te vinden:
 
Daer staet een droeve baer, daer staet een ydel bert,
 
Ah die uyt d'oogen is, is oock haest uyt het hert!
 
Ghy die noch hebt u jeucht, wilt ghy die eeuwigh houwen,
 
Gaet met een Koninx Soon, met Jesu Christo trouwen,
 
Gelooft een dooden mondt daer steeckt de waerheyt in,
 
Daer ymandt lieft het vleesch daer is geen vaste min.
 
 
 
IAcobus leest het dicht, en gaet het over-legghen,
 
En siet eens op een nieuw wat dat het al wil seggen:
 
Hem dunckt hy wort gheraeckt, het schijnt op hem gheseyt,
 
Soo dat hy droevigh sucht, en bitter tranen schreyt.
 
Wel aen dan goeden Godt hier wil ick, seyt hy, blijven,
 
Tot dat mijn sondigh vleesch sal tot een romp verstijven;
 
Hier wil ick voort in druck mijn leven slijten af.
 
Die doot is naer de siel betaemt een duyster graf.
 
O kost ick alle daegh' my in mijn tranen wasschen,
 
Terwijl ick ligh gestreckt op beenen, en op asschen!
 
Voor een vervuylde siel en is geen beter loogh
 
Als die een rouwigh hert perst uyt een bitter oogh.
 
Een traentjen datter rolt lanx mijne droeve kaecken,
 
Dat kan my weder wit, en weder suyver maecken,
 
O goedertieren Godt als ghy ons droefheyt siet,
 
Dan weeght gy ons misdaet, noch uwe gramschap niet!
 
Soo kermt hy alle daegh', soo sucht hy heele nachten,
 
Men hoort van buyten graf gedurigh droeve klachten,
 
Hy heeft soo lanck geweent, en langer weenen sal,
 
Siet wat een swaren druck komt van een lichten val

Historie.

OP dese maniere heeft Iacobus den haen van sijn conscientie hooren kraeyen, en de fonteyn van sijn ghesicht laten springen. De tranen zijn goet als zy op haren tijdt gestort worden, ghelijck de wijn-druyf rijp zijnde gheperst aengenaem is, maer verrot zijnde walgelijck, en dient voor de verckens; soo gaet het met het nat van onse oogen; inden tijdt van het leven, en van genade zijn sy den wijn der Engelen, maer in de hel zijn sy den wensch der duyvelen. My dunckt dat ghy

verlanght wat dat ick hier voor een geschiedenisse sal in schieten. Ick wensche datse u, en noch veel andere voor eenen spiegel waer opgehangen. In dese onse tegenwoordige eeuwe woonden een deuchdelijck man binnen Parijs met name Monsieur Bertraud Boeck-verkooper van neeringe. Desen hiel veel aen met den Eerwaerdige Carolus de Condren tweeden+ Generael vande PP. Oratoristen, den welcken desen Bertaud soo verre inde deucht dede voorderen, dat hy sijnen winckel toe-sloot en begaf sich teenemael om voor Godt verlooren sielen te gaen soecken.

+Godt almachtigh had desen Coopman begaeft met een besondere gratie om licht-veirdighe dochters wederom tot een eerbaer leven te brengen. Welcke manier van sielen te soecken vereyschten ontwijfelijck een sterck, en vroom gemoet, gelijck het sijn was, en ten waer dat hem Godt besonderlijck tot sulcken sorgelijcken aen-slaegen en hadde verkosen, al de werelt sou met reden gelaeckt, en gelastert hebben de middelen die hy gebruyckte tot sulck een eynde. Desen grooten dienaer Godts heeft veel jaren lanck gedaen 't gene den Eremijt Abraham eens dede om de saligheyt van sijne nichte. Hy gonck in die oneerlijke huysen gelijck die Engels quamen binnen

Sodoma, en in 't midden van alle die sinnelijcke vuylicheyt was hy gelijck de suyvere stralen vande Son, die op het slijck, en op den modder vallen. Hy geveynsde de gedaente van eenen sondaer, om de sonde in haren eygen leger op te slaen; om de sonde (gelijck den H. Paulus seght) door de sonde te vernielen; ende wesende een onnoosel lam, trock aen het vel van eenen wolf, om de warachtige wolven te brengen tot de onnooselheyt, ende reynicheyt der lammeren.

In de speloncken van die Harpijen loech hy, dansten hy, banketeerden hy, maer al met eenen gemaeckten, en geveynsden appetijt, onder den welcke hy bedeckte een heylige seebaerheyt, en een volmaeckte abstinentie en ten langen lesten hebbende onder het vel van eenen bock van Esau langen tijdt ontveynst ghehadt den waerachtighen Iacob, nam hy sijnen slagh waer, en stelden die onsalige sielen de leelijckheydt haerder sonden voor oogen, en naer een gemaskerde blijschap storten hy waerachtige traenen. Hy dee verdwijnen die schaduwen van sijn spelen, en dansen door een klaerblinckentheyt van sijne stercke vermaningen. En het gebeurden dickwils, als hy sach dat sijn woorden niet krachts genoech en hadden, dan druckten hy

haer in de leelijckheydt der sonden door het bloet van sijn schouderen, die hy met disciplinen open haelden, ende de hayren-kleederen die hy droegh, en de ketenen, die ontbonden de banden des duyvels.

Hem was ter ooren ghekomen dat seecker dochter kloeck van gheest, en die langen tijt seer godtvruchtelijck geleeft hadde, oock in een quaet spoor, en in een oneerlijck huys was gheslaeghen, sijnen yver-sucht porden hem aen om dese vervlogen duyve te gaen jagen. Hy gonck al die ge-infecteerde huysen uyt en in, om desen siecken te vinden. Ten langen lesten die ghevonden hebbende, soo gaet hy ghebruycken alle middelen om hare gratie te winnen, hy maeckten haer wonder dingen wijs om hare fantasien te verstellen, hy tracteerden haer, hy leydense wandelen, hy wist soo den beleefden te maecken, dat hyse by naer ontfutselden allen den tijdt, en gelegentheydt om te sondighen. Ondertusschen was hy voor sijn eygen selven ten hoochsten op sijn hoede, wel wetende dat hy gonck over de doornen en dat hy was midden in de stricken. Maer om dies wil dat dese dochter haer soo verre liet winnen door hope datse hem tot haer begeerte soude krijgen, soo en kost dese vrientschap tusschen dese twee sonder on-

eerbaerheyt niet lanck meer dueren, ten waer saecke geweest dat hem Godt een onnoosel middel in-gegeven hadde, om dit koordeken van kennisse noch langer te trecken.

Hy vindt goet om haer te spreken van een houwelijck, en dat het wel sou konnen gebeuren dat hy haer sou trouwen. Hier op doet dese Dochter haer oogen open, ende gelijck sy verstandigh was, oordeelden sy terstont dat die manier van leven profijtelijcker, geruster, en saliger sou wesen, als wel die speloncke der Moordenaren. De onkosten die hy om harent wille dede, waren groot, sich altijdt inbeeldende dat hy dit verlooren schaep metter tijdt op den rechten wech sou brengen. Hier door geschieden dat sy hem wat meer begost te beminnen, en te believen. Hy, die noch noyt geen bequame gelegentheyt gevonden en hadde, van den register van bekeeringe te trecken, ende noch niet en oordeelde dat sy de rijpicheyt hadde om de gratie Godts te ontfangen, verdobbelt sijne diensten, geeft haer de visite met alle beleeftheyt diemen kan bedencken. Ten lesten siende dat den gront van haer gemoet soo kout bleef om het goet saet van sijn vermaninge te ontfangen, en vreesende of hem misschien desen wilden vogel noch mocht ontsnappen, begeeft sich tot het

gebedt veel yveriger als hy oyt gedaen had van te vooren, versoeckende, en smeeckende van Godt almachtich dat hem gelieven soude dese sijne gebeden te begenadigen door sijne gratie tot sijne glorie met de bekeeringe van dese sondaresse, tot welcken eynde hy beloften doet van groote lijf-kastijdinge, en penitentie, en siende dat de gemaeckte vrientschap anders niet en kost verseeckert worden, soo geeft hy haer het jae-woordt van haer te trouwen. Het welck gedaen zijnde, soo nam hy aen een meerdere vryicheydt om op hare manieren te letten, en sy wierdt sorchvuldiger om niet te doen dat hem kost mishaegen; al hoe wel hy hare kranckheyt tusschen bey noch achterhaelde, dat hy evenwel voorsichtelijck wist niet te weten.

Ondertusschen sy begint de voltreckinge van het houwelijck te praemen, dringhende sterck aen op sijn gegeven belofte, daer by voegende datter geen ander plaester op hare wonden en kan geleyt worden. Inder voegen dat hy sich genootsaeckt vondt van dach, en ure tot de ondertrouw te raemen. Wel is waer dat hy aerdige grepen wist te vinden om het futsel-boexken al te soecken, om soo noch altijdt, en plaets te bereyden voor de gratie Godts. Doch hoe hy sijn uytvluchten wist te

maecken, ofte niet, den bestemden dach, en die ure die zijn verschenen. De welcke nu gekomen zijnde, soo en heeft desen dienaer Godts, die altijt op den bystandt Godts betrouwt hadde, noch moet, noch hope verlooren gegeven. Ia hy heeft van sijnen kant alle dingen bestelt watter tot dese vereeninge noodich kost wesen, van haren kant heeft hy alleen versocht, dat aengesien sy een saecke van groote gewicht, gelijck het houwelijck is, gongen aenveirden, datse onder hun beyden souden gaen naer de Kercke van onse L. Vrouwe, om soo door de voorspraecke van de Moeder Godts den segen van haren Soon over haer te versoecken.

Soo geseyt, soo gedaen. Knielende voor den autaer vande H. Maget, soo stort hy een gebedt in alle viericheyt en hope, seggende: O goeden Godt ghy weet in wat engen wech, en benouwtheyt ick my (die aen uwe Goddelijcke Majesteyt belofte van eeuwige reynicheyt gedaen hebbe) om dese siele te winnen heb gesteken, ick sie allen mijnen arbeyt is vruchteloos geweest, soo dat ick op dit hert noch niet en hebbe gewonnen, maer soo 't uwe Majesteyt belieft, ghy kont in eenen oogenblick doen, dat ick in een ront jaer niet en hebbe konnen te wege te brengen.

Qualijck was dit gebedt gesproken, of sy

begost te smilten in tranen, en hy verschoot seer door hare droeve suchten. Siet Godt die Petro een ooge gaf, schiet haer in 't hert een strael, waer door sy haer voorgaende leven, en de leelijckheyt haerder sonden ontdeckende, begost bitterlijck te weenen, hy sich omkeerende om uyt haer aensicht te sien watter was gaende, heeft sy gesproken met een bewegelijcke stemme: Ah mijn Heer ick bid u ontslaet my, ende en spreeckt my niet meer van te trouwen, maer soo ick by u noch eenige jonste hebbe, wilt my behulpsaem wesen om in een klooster te gaen, om daer mijn leven te beteren. Och ick ellendighe creature! ah sonderesse! O goeden Godt hoe weirdigh sijt ghy om bemindt te worden, en hoe blint ben ick geweest dat ick u niet bemindt en hebbe boven alle creaturen!

Ick laet u peysen ô Siel wat blijschap dit veroorsaeckte aen den sorgh-vuldigen, en yverigen Bertaud, den welcke haer geholpen heeft in het Clooster der Penitenten, alwaer sy alle haere jaeren overpeyst heeft inne bitterheyt haers gemoets, soo dat sy de rest van haer leven gehadt heeft als Petrus, twee oogen voorwaer gelijck als twee weenende fonteynen. En naer de menighvuldigheydt haerder sonden is oock geweest de overvloedigheyt haerder leetwesen, en tranen, wel wetende

dat de blijde herten gehaelt moeten worden by de droeve oogen.

Ick weet ô Siel dat ick den onbeleefderick sou maecken, soo ick u by dese voorgenoemde wilde vergelijcken, ick weet dat gy in u sulcke oorsaecke van traenen niet en zijt bevindende, evenwel soo heb ick een sterck achterdencken dat het graen van u deuchden niet altemael sonder kaf van onvolmaecktheden en wort gevonden, och hoe voorsichtelijck sult ghy dan doen soo ghy nu den tijt van u te suyveren waer neemt, en alles met leetwesen soeckt te verschoonen. Maeckt datmen van u mach seggen: Vox tuturis audita est in terra nostra. Dat is: de droeve stemme, en het suchten vande tortel-duyf is in ons landt, dat is, in dit leven, en in tijt van genade gehoort. Och hoe wierdt van Christus gepresen dat arm Weduken met hare twee+ mijtjens die sy uyt een doexken nam om in den tempel op te offeren, sy wiert ghestelt boven de gene die die groote stucken gelts in de offerkist wierpen, en den tempel deur deden klincken, en hoe seer meent ghy ô Siel dat aen Godt sal behagen als ghy of t'huys in u Examen, of in de Kerck voor de biechte, of naer de H. Communie een neusdoexken op-offert daer oock maer twee traentjens in zijn gevallen.

GEESSELINGHE.



illustratie

Pilatus heeft Iesum genomen, ende gegeesselt. Joan. 19.6.

Sin, en bediedsel van het Beeldt.

 
SChoon ick al een fonteyne waer,
 
En weenden droevigh 't heele jaer,
 
Ten sou noch al maer water zijn,
 
En wat hadt dit by Iesus pijn?
 
Die hier soo vreet gegeesselt wort,
 
En 't Bloet soo over-vloedigh stort.
 
Siet hoese slaen door vleesch, en vel
 
Met pesen en met spoorkens fel!
 
O Moordenaers vreet van gemoet!
 
Soo dorstich naer 't onnoosel bloet?
 
Ah merckt eens dat al wat ghy slaet
 
Tot op de bloote beenders gaet!
 
Het schijnt ghy smijt om prijs, en eer,
 
En 't Bloet dat regent even seer,
 
Hy wordt met wonden over-hoopt,
 
Soo dat d'een wond' in d'ander loopt.
 
O Siel dat ghy u desen stondt
 
Verandert heel in oogen vondt!
 
Of dat ghy een ontgeestingh' hadt,
 
En gronden kost dit bloedich badt,
 
En wie, voor wie, en wat hy lijdt,
 
En wie dit Bloedt streckt tot profijt:
 
Ghy wiert soo bleeck van vreese groot
 
Als Iesus van sijn Bloedt is root,
 
Aenmerckt dan Siel den Pellicaen
 
Die ghy op desen doeck siet staen,
 
Daer steeckt meer in als ghy wel siet,
 
Soo ghy een leersaem herte biedt,
 
De Liefde neemt van haer panneel
 
Het vermillioen met haer pinceel,
 
En schildert desen vogel daer
 
Met veel dooy joncxkens onder haer,
 
Die altemael door het fenijn
 
Van het serpent gestorven zijn.
 
Maer wat natuer niet al vermach!
 
Hy pickt sijn borst door meenigh slagh,
 
Tot dat sy van 't bloet over-vloeyt,
 
Dat hy op sijn dooy jonxkens sproeyt;
 
Waer door hy aen een ieder geeft
 
Dat hy weer een nieuw leven leeft,
 
Terstont dees jonxskens altemael
 
Op hun manier, en in hun tael
 
Zijn danckbaer aen die liefde groot
 
Die hun verweckte vande doot.
 
Peyst Siel dat ghy tot desen tijt
 
Oock een van dees dooy joncxkens zijt,
 
En dat om uwe salicheyt
 
Een badt soo dierbaer wordt bereyt.
 
Daerom o Siel door al dit Bloedt
 
Wort eens beroert in u ghemoet,
 
En staet een danckbaer hert om hoogh
 
Met laeuwe traentjens in u oogh,
 
En seght eens met verwonderingh':
 
O Godt wat vreede geesselingh'!
 
O Gode hoe staet ghy hier doorwondt!
 
Die onse Wonden maeckt gesont:
 
O Godt met wat een sware pijn
 
Moet ghy hier overgoten zijn!
 
Ghy swemt als in een roode zee,
 
O Godt dees pijn die doet my wee!
 
Want elcken slach die sy u slaen,
 
Dunckt my dat ick u heb gedaen.
 
Mijn onbeschaemtheyt was te groot,
 
Als ick gonck met den hals soo bloot,
 
Ick droegh een uytgesneden kleet,
 
En dat o Iesu doet u leet!
 
Om mijne naecktheyt, ja voorwaer
 
Staet ghy hier naeckt aen een pilaer;
 
En daer ick moest geslagen zijn,
 
Haelt ghy op u mijn eygen pijn:
 
Ia overstort my met u Bloet,
 
O Pellicaen wat dat ghy doet!
 
En schoon dat ick mijn boosheyt ken,
 
En een sondaresse ben,
 
Nochtans vergunt ghy my o Heer
 
Het leven van u gracy weer,
 
Waer door ick hop' dat ick voortaen
 
Voor-sichtich sal, en see-baer gaen.
 
O Sie dees woorden zijn wel goet,
 
Maer 't werck noch beter als ghy 't doet;
 
Dus acht niet licht soo lichten dracht,
 
Die u mis-staet, en u geslacht;
 
En schouwt de naecktheyt als fenijn
 
Die Iesus oorsaeck is van pijn:
 
Want of ghy daer geen ergh in hadt,
 
Een ander heeft daer vlam gevat.
 
Dan staet daer achter u noch iet,
 
Dat oock is dienstigh soo ghy 't siet.
 
Den wijngaert-man die staet, en druckt
 
Zijn druyven die wel sijn geluckt;
 
Hy vult sijn kuyp met muscadel
 
Heel dick van wijn, heel dun van vel,
 
En perst daer uyt een sappich nat,
 
En tont daer af een edel vat,
 
Dat aen den mensch doet sulcke deucht,
 
Dat 't oock een droevich hert verheucht.
 
Den eygenaer die heeft de pijn,
 
Den vremdelinck die heeft den wijn.
 
Dees pers beteeckent in het kort,
 
Hoe Godt voor ons gegeesselt wort,
 
Hoe hy sijn dierbaer Bloet in druck
 
Schenckt aen den Sondaer tot geluck.
 
Soo wordt o Siel voor uwen mont
 
En wijn, en medicijn gejont,
 
Y! neemt die waer alst u ghebeurt,
 
Want daerom wordt hy soo verscheurt.

Vorige Volgende