Het duyfken in de steen-rotse
(1657)–Adriaen Poirters–Adriaen Poirters, Het duyfken in de steen-rotse. Jacob van Meurs, Amsterdam 1657
DBNL-TEI 1
Wijze van coderen: standaard
-
gebruikt exemplaar
exemplaar Koninklijke Bibliotheek Den Haag, signatuur: 4 J 7
algemene opmerkingen
Dit bestand biedt, behoudens een aantal hierna te noemen ingrepen, een diplomatische weergave van Het duyfken in de steen-rotse van Adriaen Poirters in eerste druk uit 1657.
redactionele ingrepen
Op de pagina's **3r, **4r, 145, 148, 207 en 251 zijn weggevallen letters toegevoegd tussen vierkante haken.
p. 1: by → hy: ‘de welcke hy in't sandt op den oever vande zee ghedruckt hadde.’
p. 6: het foutieve paginanummer 9 is verbeterd in 6.
p. 6: wercrken → wercken: ‘om soo sijn wercken in uwe wercken naer het leven wt te drucken.’
p. 9: branende → brandende: ‘stellen met een brandende lampe.’
p. 12: onnooslesten → onnooselsten: ‘dat alle de menschen, en besonder de onnooselsten hun cruys moeten draeghen.’
p. 14: Traneē → Traenen.
p. 17: Iusus → Iesus: ‘En draeght voor Iesus.’
p. 22: water → wat er: ‘waer in verbeeldt wierde al wat er inde zee gheschieden.’
p. 23-24: Lic- (...) Lichaem → Lic- (...) haem.
p. 26: deel-acghtighin → deel-achtigh in: ‘maeckt my ook daer van deel-achtigh in mijn hert.’
p. 29: vnde → vande: ‘droeve Maeght, de droefste vande vrouwen.’
p. 29: begarven → begraven: ‘Ick bid, door die ghy cruyst, en nu begraven is.’
p. 31: ebben → hebben, ntte → natte: ‘hoe dickwils hebben wy in dese werelt een nat seyl, en natte ooghen.’
p. 32: sinnelijckeden → sinnelijckheden: ‘vanden anderen kant onse sinnelijckheden.’
nit → niet: ‘ten sou niet anders segh ick konnen gheschieden.’
schaen-root → schaem-root: ‘of een schaem-root sou ons over de wanghen loopen.’
p. 35: Dock → Doch: ‘Doch en sijt hier gheensins doof.’
p. 36: het foutieve paginanummer 34 is verbeterd in 36.
p. 37: hes → het: ‘Siet het Ghesicht eens staen.’
p. 38: Iusus → Iesus: ‘Als Iesus sey dat hy wouw.’
p. 40: drief → drierf: ‘een oogh alleen drierf naer den Hemel slaen.’
p. 42: t's → t'is: ‘een heel huys vol offeranden met kijvagien, t'is alsoo.’
Prister → Priester: ‘daer den Priester is den offerande.’
onwaerderlijcke → onwaerdeerlijcke: ‘o onwaerdeerlijcke liefde!.’
p. 43: Son → Soon: ‘Een Coninckx Soon.’
p. 44: deren → derren: ‘hoe sal ick u derren nutten met mijne lippen!’
Maisteyt → Maiesteyt: ‘ghy de Maiesteyt der hemelen.’
p. 46: bbhaeghen → behaeghen: ‘dat ick een besonder behaeghen scheppe wt het segghen.’
p. 49: gheeoren → gheboren: ‘ô Soon Godts Mensch voor den mensch gheboren
bidt → bidet: en bidet aen ons de hant.’
p. 55: ghedrucyt! → ghedruckt!: ‘De tanden sijn daer in ghedruckt!’
stoeen → stoken: ‘En die gonck stoken.’
p. 60: het foutieve paginanummer 66 is verbeterd in 60.
p. 61: neit → niet: ‘siet ghy niet hoe deirlijck.’
p. 62: mijder → mijnder: ‘in bitterheydt mijnder siele.’
p. 63: bleeft → beeft: ‘ghy beeft van enckel schroomen.’
veer → voor: ‘dat ghy dierbaer Bloet lanck voor de VVonden stort?’
p. 64: deyendertigh → dreyendertigh: ‘K'heb dreyendertigh iaer in aerbeyt overbrocht.’
p. 65: boos beydt → boosheydt: ‘in my soo lanck mijn boosheydt draeghen?’
eer doemt → verdoemt: ‘Ick waer nu lanck verdoemt, en lee die helsche pijn.’
p. 66: hum → hun: ‘onghetwijfelt eenen aenghenamen geur van hun gaen verbreyden.’
resignatje → resignatie: ‘de overghevinghe en resignatie van sijnen eyghen wil.’
p. 68: toeghsonden → toeghesonden: ‘soose hem van Godt toeghesonden wierden.’
onsterstaen → onderstaen: ‘van Godt toeghesonden wierden om te onderstaen.’
hadst → haest: ‘en had hy soo haest niet wtghesproken..’
p. 70: steeckten → steecken: ‘En als hy met steecken wiert overvallen.’
p. 70 (n.): 1. Derxel → ‘P. Drexel.’
p. 71: oook → oock: ‘dat ick iet verkrijghe ick wilt ook.’
bloyde → bloeyde: ‘dat hy bloeyde wt by sijne handen.’
p. 73: VVy → Hy: ‘Hy gaet, en is ghevanghen Man.’
p. 74: het foutieve paginanummer 47 is verbeterd in 74.
p. 75: ghesteen → ghesteent: ‘En is van gout, noch van ghesteent.’
meugh → meught: ‘Opt aldermeest believen meught.’
p. 76: van van → van: ‘VVeirt verr' van u swermoedicheydt.’
vam → van: ‘Of die van meule steenen waer.’
vrelijckheydt → vrolijckheydt: ‘En dient den Heer in vrolijckheydt.’
Mulankolie → Melankolie: ‘Melankolie soo swaer als loot.’
by → hy: ‘Maer soo hy in een Iochtjen voer.’
p. 77: VVin → VVint: ‘VVint hy de haef van salicheyt.’
onppersten → oppersten: ‘naer den oppersten Priester Priester Cayphas.’
p. 80: in dit in dit → in dit: ‘soo vind'ick in dit vanghen.’
si in → siin: ‘O Siel dat siin ghewapende woorden.’
ten → een: ‘inde handen van Christus ghelijck een wijngaert is.’
p. 82: lust-bof → lust-hof: ‘En of hy in het groen van eenen lust-hof sat.’
eeick → elck: ‘En dan noch sout, elck diep inde wonden maelen.’
p. 83: ellnn → ellen: ‘Soo maeckt hy hert en moet in hem veel ellen lanck.’
p. 86: done → doen: ‘Goeden raet was doen kostelijcken raedt voor des Maeghet.’
mistne → minste: ‘het minste deel van uwe jonste.’
p. 91: eediedsel → bediedsel: ‘Sin, en bediedsel van het Beeldt.’
en, en → , en: ‘Verraeden u, en u ghemoet.’
p. 94: oooren → ooren: ‘van beyde uwe ooren segg'ick.’
p. 95: wry → wy: ‘en wy die plichtich waeren.’
p. 96: bespo → bespot: ‘Ick word nu bespot, en beschimt.’
p. 107: en en → en: ‘veel sondigen hun heel leven, en weten van niet eens te weenen.’
p. 117: det → dat: ‘Maer 't meeste dat my spijt, en dat ick moet beklagen.’
p. 127: om dese siele ... te wege te brengen: dit tekstgedeelte is gecursiveerd.
p. 135: gemoet → gemoeyt: ‘beter niet gemoeyt gehadt.’
p. 160: hersteelt → herstelt: ‘Om dat hy door sijn Heyr het Cruys weer heeft herstelt.’
p. 161: d'ecrst → d'eerst: ‘Dan als ghy d'eerst van al hebt op den wal gestaen.’
p. 163: silius → filius: ‘Asperâ coronâ filius redimitus inferiora calcabit.’
Eude → Ende: ‘Ende ten 3de.’
p. 165: ghelucktichste → gheluckichste: ‘Het sijn de gheluckichste die hem het dichtste by-komen..’
p. 166: noor → voor: ‘voor Iesus, en de heylicheydt.’
voch → noch: ‘Doch wy sullent noch wel eens worden.’
tuschen → tusschen: ‘en stacker oock een tusschen de doorne kroon vanden Saelichmaecker.’
p. 171: het foutieve paginanummer 172 is verbeterd in 171.
p. 172: bevruydt → bevrydt: ‘VVant Iesus ist die u bevrydt.’
p. 173: be → de: ‘Iae trotsen soudt de bleecke doot..’
p. 176: veascheenen → verscheenen: ‘op een verheven plaetse verscheenen, ende hem toonende soo mismaeckt.’
p. 177: hebden → hebben: ‘die sy ghegheesselt hebben als eenen moordenaer.’
p. 179: het foutieve paginanummer 176 is verbeterd in 179.
p. 179: hominen → hominem: ‘Ecce Homo contra hominem.’
p. 181: met → men: ‘En spreekter niemant dan terwijl' men hem verwijst?.’
p. 185: benouwtheybt → benouwtheydt: ‘wat een perse van benouwtheydt u ghemoet was op dien tijt.’
p. 186: het foutieve paginanummer 189 is verbeterd in 186.
p. 187: ghekert → ghekeert: ‘sijt daer mede ghekeert in de kamer daer u vader.’
veslaeghen → verslaeghen: ‘dat is de werelt had verslaeghen spraeckt als eenen Enghel.’
p. 189: kleelt → kleet: ‘Ontfanckt doch in een suyver kleet.’
p. 192: VVtat → VVat: ‘VVat wonder dat Godt dierghelijck.’
p. 194: voltrekinghe → voltrekkinghe: ‘hoe sal hy noch tot voltrekkinghe van onse saelicheydt.’
p. 196: ondertuschen → ondertusschen: ‘ondertusschen soo seg ick.’
p. 197: mjn → mijn: ‘VVilt dat in mijn herte prenten.’
p. 198: cik → ick: ‘Ick en wil niet leven als ick mijnen Iesum sie gaen sterven.’
p. 199: sijt → sijn: ‘eylaes hoe bangh moet ghy sijn aen u hert!.’
Aensiht → Aensicht: ‘Die ons in uwen doek sijn Aensicht geeft t'aenscouwe.’
p. 200: slah → slagh: ‘Seght eens wat slagh, of stoot dat gy al hebt verdraegen.’
p. 201: klock → kloeck: ‘Maeckt my in t' lijden sterck en in t' verdraeghen kloeck.’
p. 203: Salamite → Sulamite: ‘vanden reuck vande Sulamite gesproken.’
schouwen → souwen: ‘soo sorchvuldich souwen wy die opraepen.’
omhelsem → omhelsen: ‘met alle vlijticheydt des gehemoets te omhelsen.’
p. 205: onbekedder → onbekender: ‘ghenootsaeckt sijt een onbekender plaetse te kiesen.’
p. 206: huerlick → huerlinck: ‘als den minsten huerlinck den schaep herder vande Abdye te wesen.’
p. 228: buyren → buyten: ‘altijdt van buyten besuyckert is.’
p. 241: met → niet: ‘of ghy de naeghels niet ghesmeedt en hebt.’
lancio → lancie: ‘met een lancie sijnen Vader heeft door-steken.’
Rieder → Ridder: ‘en dat desen Ridder dit hoorende.’
dit → die: ‘Sondaer siet den mensch die ghy ghekruyst hebt.’
die → dit: ‘aenschouwt dit bitter lijden.’
(n.) Fab i → Fabri: ‘P. Fabri de Poss..’
p. 243: sluymen → fluymen: ‘hy siet die fluymen noch ghebacken op sijn wanghen.’
eertijs → eertijds: ‘Die eertijs Abraham in sijnen gheest voorsach.’
nach → nacht: ‘En hebben haer uyt schroom diep inden nacht versteken.’
p. 244: eltemael → altemael: ‘En hebben altemael u droeve doodt betreurt.’
hanghe → banghe: ‘Hoe is u banghe Siel met droefheydt overgoten!.’
siju → sijn: ‘Al sijn sijn oogen toe ick sie sijn VVonden open.’
p. 245: baer → haer: ‘Had die Moeder, in haer hert.’
p. 246: troch → trock: ‘eenen vierden trock sijn haer.’
nieman → niemant: ‘niemant en kent uwen grondeloosen druck.’
p. 247: vn → van: ‘uyt het puyck van den Hongherschen Edeldom.’
p. 248: dese-werelt → deser werelt: ‘deser werelt ghepasseert was.’
p. 251: worden → woorden: ‘begroeten met [d]e woorden van uwen H. Dienaer.’
sluymen → fluymen: ‘soo onteert door fluymen.’
p. 254: gbesteent → ghesteent: ‘Nu wordt van u in dit ghesteent.’
p. 255: draeghe → draeght: ‘Dat ghy my dan u jonste draeght.’
Cruyt → Cruys: ‘Sijt van het Cruys een dienares.’
p. 258: nock → noch: ‘hy en was daerom noch niet wt de herten.’
p. 259: droogh → droegh: ‘niet en droegh als danckbaerighe ghepeysen.’
lifde → liefde: ‘een schaduwe vande liefde die ons Iesus Christus in sijn bittere doodt.’
veruymich → versuymich: ‘hier in versuymich te wesen.’
p. 264: quaeman → quaemen: ‘en cruyskens daer aen te kort quaemen.’
p. 265: biterheden → bitterheden: ‘Ick gae den Myrrhen-burg beplant met bitterheden.’
nackt → naeckt: ‘En dan hem met gewelt naeckt op't Cruys nederdrucken.’
weerslah → weerslagh: ‘de heelen berch dreunt vanden weerslagh naer.’
p. 266: suht → sucht: ‘Maer wat een diepen sucht, wat traenen sien ik vlieten.’
p. 267: sceyden → scheyden: ‘Als liefde tusschen Soon en Moeder schijnt te scheyden.’
det → dat: ‘O mensch dat wist u hert.’
p. 268: ghescherut → ghescheurt: ‘De klippen siin ghescheurt, de graeven sijn ontsloten.’
p. 269: dierhaer → dierbaer: ‘autaer van 't dierbaer Bloet.’
p. 270: stjn → sijn: ‘VVilt dien met sijn Cruys.’
p. 271: her → het: ‘en aen het cruys hanght.’
p. 272: alder → aldaer: ‘in een herberghe heeft aldaer by gheval hooren spreken.’
p. 277: daegheljickx → daeghelijcks: ‘dat hy sich daeghelijckx noch disciplineerden tot den bloede.’
p. 278: hel → heel: ‘Waer toe my heel gunstich vallen de woorden.’
p. 279: worden → woorden: ‘haere weemoedighe ghepeysen en woerden.’
aen vol, smart, → aen, vol smart,: ‘Siet eens de Moeder aen, vol smart, vol druck,.’
p. 280: ghessels → gheesels: ‘Sy voelt noch in dit sweirt de gheessels, ende slaeghen.’
Bij de omzetting van de gebruikte bron naar deze publicatie in de dbnl is een aantal delen van de tekst niet overgenomen. Hieronder volgen de tekstgedeelten die wel in het origineel voorkomen maar hier uit de lopende tekst zijn weggelaten. Ook de blanco pagina's (*1v, *2v, 288) zijn niet opgenomen in de lopende tekst.
[fol. *1r]
door Een Eerw Pater Der Societatis Iesu.
Gedruckt by Melchert Ianssen, men vintse te koop
t'Amsterdam by Iacob van Meurs. 1657.
Pest; Scande; Sterf-huys; Oorlogh; Kortse; Armoede; Koude; Banckeroet; Processen; Hooft-pyn; Lasteringe; Dorst; Sterckte; INRI
[fol. *2r]
Het Duyfken in de Steen-rotse.
Dat is: eene mede-lydende Siele op die bittere Passie Iesu Christi mediterende.
Gemaeckt door eenen Priester der Societeyt Iesu.
Verciert met Beelden, en Poësie.