Den spieghel van Philagie
(1674)–Adriaen Poirters– AuteursrechtvrijDe Siele wordt vermaent om de overledenen ghedachtich te wesen, ghelijck den H. Xaverius dede.HIer toont my nu o Philagie, de Christelijcke en Broederlijcke Liefde eene opene haeve, die niet en is voor by te zeylen, en het is de Gedachtenisse van onse over-ledene ouders ende vrinden, welcker zielen, soose noch laevenisse van doen hadden, door onse Gebeden, Missen, Communien, en HH. Sacrificien, konnen, en moeten van ons geholpen worden. En moeten, segghe ick: want waerom heeft den Rijcken Vreck sulcken straf vonnis en hert oordeel onder-staen! ten was niet om dat hy gekleedt gonck in't purper laecken, en lijn-waet droegh soo fijn als Camerijckx-doeck, noch oock om sijne daegelijckse leckernijen, en kostelijcke bancketten; maer sijn vonnis is hem ghemaeckt om dat hy sittende aen eene soo over-vloedighe taefel, niet een briseltjen, voor den ermen broot-bidder Lazarus en hadde ten besten. | |
[pagina 69]
| |
Het H. Evangelie ghetuyght ons, en hy beklaeghet selver, de grouw-saeme tormenten die hy om sijne on-bermherticheydt inder eeuwicheydt moet lijden; en meenen wy, o Philagie, dat Godt on-gemerck en on-ghestraft sal laeten door-slaen, ist dat wy aen de taefel des Heeren, daer wy nutten het Broodt der Enghelen, die biddende en smeeckende zielen daer van niet een kruymken mede en deelen? Hy sal een vonnis hebben sonder ghenaede, die den be-hoeftighe gheweyghert heeft ghenaede. Het is in onse maght, o Philagie, die bedruckte zielen te troosten, haere traenen af-te-vaeghen, de swaericheydt haerder pijnen te ver-lichten; de ketenen te breken, den brandt te blussen, haer ballinckschap der uyterste ellenden, te ver-anderen in het vader-landt der hooghste ruste. Expectant nos, ut inventur per nos. Sy ver-langhen naer ons om gheholpen te worden door ons. Noyt en kan ick vergeten, o Philagie, de blijschap die eene ziel in het vaege-vier ont-fonck, als haer vanden Enghel Bewaerder gheboodtschapt wierdt, datter op dien dagh een Kindeken was gheboren, door wiens Eerste Misse sy ver-lost soude worden uyt die swaere tormenten; my dunckt dat ickse hoor spreken en segghen: AL isser niet als smert in dese droeve landen,
Al isser maer gheschrey en knerselingh der tanden,
Al slaet Godts vlammich sweirt ons staegh met druck, en pijn,
Tot dat ons quaet gheboet, ons schulden effen zijn.
Al ist dat meenigh ziel sucht putten in de steenen,
Godt schiet een blijde strael door al dit droevich weenen;
| |
[pagina 70]
| |
My is in al dit quaet een goede maer' ghebracht,
Die mijne vlam ver-koelt, die mijne smert ver-sacht.
Een Moeder is een Kindt, en my de vreught gheboren,
Die my ver-lossen komt van Godes sweirdt, en tooren,
Die my ver-lossen komt naer vier-en-twintich jaer,
Als hy het Priesterdom bedient aen Godts autaer.
O Moeder, wie ghy zijt, ick bidd' let op u stucken,
En wilt doch nimmermeer u kindt ver-ongelucken:
't Verlies waer groot voor u, en grooter noch voor my,
O lieve spruyt groeyt aen, en maeckt my vry, en bly!
V leven is het mijn, uw' jaeren zijn mijn jaeren,
Al wat u over-komt, dat sal my weder-vaeren;
Al zijde ghy maer een, nochtans ghy leeft voor twee,
Aen u hanght mijnen troost, aen u hanght mijnen wee.
Wilt my ghedachtich zijn, wanneer die uer sal naecken,
Op dat Godt teghen my sijn gramschap mochte staecken!
Gunt my dees Offerand', en schenckt dat Heylich Bloet
Aen mijn benouwde ziel, aen mijn bedruckt ghemoet!
Rijdt aen dan gulde Son, doet snellen uwen waeghen,
Doet weken over hals, doet dagh, en uren jaeghen;
Eylaes 't valt hier soo lanck, de wan-hoop waerder al,
Ten waer de Hope sey dat 't eyndt haest volghen sal.
Sy ver-suchten al dickwils, o Philagie, met de woorden van Iob: Miseremini mei, miseremini mei saltem vos amici mei! Weest mijnder bermhertich, weest mijnder bermhertich ten minsten ghy mijne vrinden! ghy die woont in onse huysen, ghy die slaept in onse saeletten, ghy die wandelt in onse hoven, ghy die bouwt onse landen, ghy die treckt onse renten, ghy die van ons goet en moet, vleesch en bloedt hebt ontfanghen. | |
[pagina 71]
| |
Hier valt my in 't ghene schrijft den Eerw. P. Hermannus Hugo vande Societeyt Iesu, en in sijnen tijdt Bicht-vaeder vanden Door-luchtigen en onsterffelijcken Marquies Ambrosius Spinola. Daer was, Ga naar voetnoot(a) seght hy, eenen om sijne schulden in den kercker ghesmeten, de vrinden mede-lijden hebbende, gaeven hem troostighe redenen, met versekeringhe van eene spoedighe ver-lossinghe. De woorden waeren goet, maer tot sijn ongheluck s'en quaemen tot gheen goede wercken! want hy was quaelijck uyt de ooghen, of hy en was oock met eenen daetelijck uyt de herten! ommers het liep soo lanck aen dat hem de naeghelen vande vingheren soo verre, en soo lanck waeren uyt-gheschoten, dat hy eene van die tot een penne heeft gesneden, en menghelende sijn traenen met wat ver-doofde gheschrabde kolen, heefter int af-ghemaeckt, en soo eenen klagh-brief aen de vrinden gheschreven. De ghelijckenisse die ick hier treck is onghelijck, maer stelt even-wel de overledene zielen by desen ghevanghen, en weeght de beloften van sijne vrinden met de beloften van sommighe erf-ghenaemen, en ghy sult bevinden, dat d'eene d'andere niet veel en sal konnen verwijten. Hier siet ghy in dese print, o Philagie, de boven-verhaelde gheschiedenisse daer den Enghel de Siel in het vaeghevier ver-blijdt met de tijdinghe van de eerste Misse daerse door ver-lost sal worden. Wat voorder desen Ionghman is visschende, sult ghy daer naer ver-staen. Siet nu in de volghende print hoe vlijtich en hoe neirstich den H. Xaverius, | |
[pagina 72]
| |
met een belle de jonghe Indiaensche kinderkens savonts by een roept, om voor de Over-ledenen te bidden. Dat is dien yverighen Franciscus Xaverius vande Societeyt Iesu, aen wie ick gheenen meerderen lof en kan gheven, als die de H. Kerck stelt in het Martyrologio, en den tweeden December t'sijnder eeren in den Choor wordt gesonghen. In Sanciano Sinarum Insula Sancti Francisci Xaverij e Societate Iesu Indiarum Apostoli, multitudine infidelium, quos convertit ad Christum, & magnitudine miraculorum, praesertim in suscitandis mortuis, & spiritu prophetiae, toto | |
[pagina 73]
| |
orbe conspicui. Qui confectus laboribus pro Fide susceptis, plenus meritis obdormivit in Domino. Kander iet doorluchtigher gheseyt worden? Dat is dien man! die dickwils inweyndich een stemme hoorde die hem seyde: Desen sal my zijn een uyt-verkoren vat, die mijnen naem sal verbreyden voor de Heydenen en Volckeren. Dat is dien man! die somtijts in sijn nacht-ruste droomde dat hy droegh eenen moriaen soo swaer dat hy daer onder scheen te beswijcken. Dat is dien man! aen wie tot Vicenza den H. Hieronymus sich ver-toonde, die hem van de koortse ghenas, en met eenen voor-seyde, dat hy naer Indien tot de bekeeringhe van die woeste Landen soude reysen. Laet ons hier een weenich luysteren naer sijn siel-suchten, en herts-tochten, doen hy die langhe zee-vaert soude beginnen: WY gaen, o siel, wy gaen, het vier is niet te dwinghen,
Ick voel daer door mijn hert staegh uyt mijn herte springhen,
Wy gaen, o siel, wy gaen, wy gaen te wereldt uyt,
Wy gaen op sielen-roof, op kostelijcken buyt.
Laet vlieghen, sa matroos, u wimpels, en u vaenen,
Licht anckers, kabels los, en wacht geen volle maenen:
Sa veerdich schips-getuygh, sa veerdich nae den mast,
Het seyl ten vollen uyt, den Oosten windt staet vast!
Sal een gelt-suchtich hert voor my zijn af-gesteken?
Sal dat door windt, en storm, door ys, en schollen breken?
Sal dat gaen met een schip soo verr' de sonne gaet,
Om daer te vinden 'tgoet, 'tverwecksel van het quaet?
K'en vaer naer Ormus niet om perlen daer te haelen,
Dan die een sondich mensch doet uyt sijn oogen daelen,
| |
[pagina 74]
| |
Als een ver-hert gemoet soo verr' komt dat het weent,
Dat is 'tgeen dat ick soeck, dat is het rijck gesteent.
Laet seylen die 'tbelieft nae Banda, en Molucken,
En daer gaen soeten ooghst van not', en Foeli plucken;
Ah die in kinderkens daer deucht, en seden plant,
Die wint de beste vrucht van't specerijen landt!
Dies gaen wy, mijne siel, ver-borghen Rijcken jaeghen,
Verr' achter 'tNoort, en West, die noyt geen licht en sagen,
Iae daerse teghen ons recht met de voeten gaen,
Daer breng ick Kruys en Doop, en wasch den Moriaen,
Veel jaeght een handt vol gouts door grondeloose kolcken,
Veel slinghert een tempeest tot in de swerte wolcken;
Hier maeckt een klip het hert, daer roovers weer benouwt,
Men sterfter duysent-mael, ooch alsmen t'leven houdt.
Wat doet men voor een siel? eylaes dat sou de steenen
Door mede-lijden schier, door grooten rouw doen weenen!
Ah wat haelt daer al roof, wat buyt die droeve Hel!
Den handel is daer ernst, de siel en is maer spel.
Hoe lanck dunckt my de reys! komt stokers op ons jaegen,
Doet swillen fock en lul, met storm, en herde vlaeghen,
Doet vlieghen onse vloot, wy vaeren on-bevreest,
De kalmte en stil weer, die zijn voor ons tempeest.
Ick weet hoe datse gaen met boghen, en met schichten,
Maer sullen voor den boogh van Godes liefde swichten;
Ah trefte ick hun hert! ah wierden sy ghewondt!
Soo waer mijn siel verheught, soo waer hun siel gesont!
Ick en heb dat o Philagie, maer in het voor-by gaen willen als met eenen vingher aenwijsen, sijn wercken en deuchden vervullen heele boecken. Sijn mirakelen betuyght Indien, bevesticht Italien, | |
[pagina 75]
| |
beschrijft Napels, bekent Spaenjen, ver-heft Vranckrijck, onder-vindt en gheniet Neder-landt, alleen heb ick hem hier willen voor-stellen om van hem de bermherticheydt tot de Over-ledenen te leeren, en om de waerheydt te segghen de menschen hebben hier in meer den spoor-slagh als den toom van doen, en daer is meer perijckel dat de liefde tot onse afghestorven vrinden by sommighe eerder sal bevriesen, als verbranden: het spreeckwoordt wordt soo dickwils waerachtich bevonden: Vyt de ooghen, uyt het herte. En van diergelijcke gesellen was den Sone van eenen Valckenier, die op sijn doodt-bedde sijnen Sone aen-sprack met dese woorden: siet, lieve Sone, den Heer komt my haelen uyt dit sterfelijck leven, ick laet u achter voor u erf-deel vier wel ghe-oeffende valcken, met desen last, en met dit bespreck, dat ghy eenen vande vier sult vercoopen, en voor den prijs sult ghy voor my siel-missen doen lesen soo verre als dit gheldt sich sal ver-strecken. Den Sone beloofden aen den Vader wondere dinghen, edoch hy en peysde niet eens om sich van sijne belooften te quijten, want gaende eens ter jacht naer de af-lijvicheydt van sijnen Vader, soo is hem by on-geluck eenen valck ont-vloghen, waer op hy terstondt rondt uyt seyde: dat is den Valck vande siel-missen van mijnen Vader. O trouwe-loosen Sone! o bastaerdt broetsel! o meyn-eedighen erf-ghenaem! naer soo veel diere belooften! onder-tusschen wensch ick dat ghy den lesten waert, van uws ghelijcken. Edoch met dit yser van grove on-danckbaerheydt en moetense niet altemael gebrandt-merckt | |
[pagina 76]
| |
worden, het heel Christendom is vol, van de ghene, die (soo het nu de maniere waere, ghelijck het eertijdts de ghewoonte gheweest is) souden op den serck, daer den over-leden onder light begraeven, niet anders van de steen-houders doen kappen als een Herte, tot teecken dat de liefde, en gedachtenisse vanden levende in het graf is rustende by den dooden. En onder dese moet ick die Door-luchtighe Hoogh-gheboren Hertoghinne van Tirol stellen. Soo ghy o Philagie, nu, dat ick wensch, in u ghevoelt een lesende vlaechje met een mooy koeltje, soo bid ick u dit kostelijck vrachtje noch in-te-nemen, daer is wat profijts by te haelen, en veel aen te leeren. Dese Hertoginne was besich in het gasthuys met de Princesse Margareta haere dochter met de bedden der siecken te maecken, als wanneer den post quam met brieven van Philippus den III. die dese Margareta tot Coninginne van Spaenjen hadde ver-kosen. Dese Hertoginne hoorde daeghelijckx Misse, en had haer Oratorium of bid-plaetse ontrent de deure vande sacristie, en als den Priester voor-by haer gonck om de Misse te beginnen, dan bleef sy knielen, maer vanden autaer keerende, stont sy op, en bewees hem eer, en reverentie, seggende: of misschien de specien en gedaente van de H. Hostie noch niet ver-teirt en waeren, soo sie ick hem aen als eene ciborie, of remonstrancie. Dese Hertoginne had haere dochter gheleert eerse vertrock naer het Rijck van Spaenjen datse met de handen te saemen most gaen tot de taefel des Heeren, en tot de H. Communie. En ver-staende | |
[pagina 77]
| |
nader-handt datse om het segghen van sommighe Spaense Doñas dese loffelijcke maniere hadde achter-ghelaeten, soo heeftse haer uyt duytslandt met korte en beknopte worden gheschreven: Ick en houde u voor mijn dochter niet, soo ghy niet en houdt vande stichtighe maniere die ick gheleert hebbe aen u mijne dochter. Wat dunckt u o Philagie van dese dry puntjens? sijnse niet sappich? en vol van gheestelijck voedtsel? maer ick hoor dat ghy seght dat ick hier buyten 't spoor van onse materie loop. Ghy seght wel, en ick weet het oock wel; maer goeden wech om, en is niet krom, ick moester dit van ter sijden in-schieten, want daer valt somtijdts gheen andere gheleghentheydt om u die dry lessen in-te-scherpen, en in-te-drucken, nu brengh ick u wederom op den wegh daer ghy wilt zijn, en daer ghy moet wesen. Dese Hertoghinne had met den Hertogh Carolus haeren man een besluyt ghemaeckt, en malkanderen heylichlijck, en on-ver-breekelijck belooft, dat naer de af-lijvicheydt van d'een, of van d'ander, dat den levende daeghelijckx twee Missen soude hooren, waer van de ver-diensten van d'eene Misse soude strecken tot laevenisse der Siele van die sou zijn over-leden. Het heeft Godt soo ghelieft dat hy den Hertogh eerst heeft gheroepen uyt dit leven, doen bleef de ver-biendtenisse aen haer, daerse haer daeghelijckx oock trouwelijck af heeft ghequeten. Dan tis eens ghebeurt op S. Marcus dagh, (als wanneer Haere Hoocheydt den Godts-dienst by-ghewoont hadde, de Processie ghevolght, de Hooch-misse ghehoort, waer in | |
[pagina 78]
| |
bestedt wierdt den gheheelen morghen) dat uwe Hoocheydt weder-keerende in haer Hof om aen taefel te sitten, soomen uwe Door-luchticheydt het lampet presenteerde zijt ghy indachtigh gheworden van dien dagh geen misse voor de Siel van den Hertogh uwen man ghehoort te hebben, dies sprack uwe Hoogheydt teghen den kamerdienaer die met het lampet stont in sijn handen, datmen de karos wederom sou in-spannen en seydt met een teer ghevoelen:
Sal ick met roosen-nat mijn teere handen spoelen,
Eer dat des Hertoghs siel sal laevenis ghevoelen?
Houdt op, en nemt van hier de spijsen, en den wijn,
Mijn lichaem moet voor eerst sijn siel gedachtich zijn.
Godt gaeve dat veel ghehoude en vrinden en erf-ghenaemen de liefde met de kist niet in d'aerde en staecken, en voor altijdt soo samen begraefden, datse de saelighe ghedachtenisse der Overledenen korts daer naer niet en lieten ver-wayen, men seght ghemeenlijck, o Philagie:
Vrinden in den noot,
Vrinden in de doodt,
Vrinden achter rugghen,
Dat sijn dry goede brugghen.
Dat de ghedachtenisse der over-ledenen toe-gepast, soo sal het spreeck-woordt oock sijn waerheydt behouden. En dat was het lest, en het eenich ver-soeck van de H. Monica, op haer doodt-bedde. Sy sprack aen Augustinum haeren Sone, met sijnen Broeder | |
[pagina 79]
| |
die Priesters waeren: Ponite, sey sy, hoc corpus ubicumque, nihil vos ejus cura conturbet, tantum illud vos rogo ut ad domini altare menineritis mei. Begraeft dit lichaem daer het u belieft, in Europa, of in Afriken; tot Ostien of tot Hippon onder eenen serck-steen, of onder een deel slechte aerde, zijt daer niet in belaeden, maer dat ver-soeck ick van u lieden, dat ghy aen den autaer des Heeren mijnder ghedachten wilt wesen. Woorden voorts-komende uyt den stervende mondt der ouderen plachten diep te dringhen, en te wortelen in de ghemoederen der Kinderen. Ghy sult somtijdts wel ver-staen hebben, o Philagie, (want ick hoor dat ghy sijt een lief-hebster vande sermoonen) van het visioen van sekeren Bischop die een knechtjen met een silvere visch-roede, ende met een gouden haexken eene schoone Ioffrouwe uyt eenen diepen put sach op trecken. De ver-holentheydt hier van en kost hy niet achter-haelen, noch begrijpen, als s'anderen daeghs gaende om den Godts-dienst by-te-woonen, soo vindt hy op het kerck-hof een diergelijck knechtjen voor een graf knielen en bidden, die van hem be-vraeght zijnde wat hy daer dede, gaf voor antwoordt dat hy al Pater nosters las, en Ave Maria voor de siele van sijn Overledene Moeder. Doen verstont Sijne Hoochweerdicheydt dat dit Soontje met de verdiensten van die silvere en goude Pater nosters en Ave Maria de schoone siele van sijne Moeder uyt het Vaegevier gevischt ende verlost hadde. Siet hier op het voorgaende Printje. Doch wat kan hier versekerder, en bondigher by ghebrocht worden als de ghetuygenisse en be- | |
[pagina 80]
| |
krachtinge vanden ouden Tertulianus. Ga naar voetnoot(a)Scio, seght hy, Faeminam quandam, formâ & aetaete integrâ functam, post unum & breve matrimonium, cum in pace dormîsset, & morante adhuc sepulturâ, interim oratione presbyteri componeretur, ad primum halitum orationis, manus à lateribus dimotas, in habitum supplicem conformasse, rursumque condita pace, situi suo reddidisse. Dat is te segghen: Ick wete sekere vrouwe jonck van jaeren, en schoon van wesen, die naer haer eerste houwelijck, dat niet lanck en duerde ghestorven, en soose in vrede was overleden, datse terwijlen haere begraeffenisse gheschiede en den Priester voor haer was biddende, datse segge ick, int beginsel van het ghebedt haere handen van haere sijde heeft op-gheheven, en biddens-wijse saemen ghevoeght, diese, naer dat haer den vrede ghewenscht was, wederom neffens haere sijde ghestelt heeft ghelijckse te voren laeghen. Dit soo wesende, o Philagie, sult ghy in uwe ghebeden, in de Misse, in de Heylighe, besonderlijck de Generaele Communie, de Over-ledenen altijdt ghedachtich wesen. Hier soude ick ancker werpen, en zijn zeylen strycken en in-korten, ten waer ick hier iet moste by-voeghen vande danck-baerheydt der Over-ledene zielen tot haere wel-doenders, ick sal het altemael in eene gheschiedenisse besluyten en be-percken, dese is ghebeurt in onse eeuwe, maer weirdich aen alle toekomende eeuwen over-gheschreven te worden. In Italien woonden sekeren Edelman die noch leefde in het jaer 1620 die in boosheydt was opghevoedt van sijns kindts ghebeente, uyt-ghestort, en be-smeurt met het modder-slijck van allen son- | |
[pagina 81]
| |
den, onder soo veel quaets had hy dat goet, dat hy dick-wils Siel-Missen dede lesen tot laevenisse en ver-lossinghe der Over-ledenen. Desen ver-laeten en ramp-saelighen mensch en had niet alleen vyandtschap met Godt, maer oock eenighe van sijn Landts-lieden, die naeuw-keurich alle gelegentheydt af-spieden, en op-speurden om hem ergens in eene dooy-laegh te verrasschen, en om hals te brenghen. T'ghebeurden eens dat hy reysden van Romen naer Tibur, en komende voorby eenen grooten eycken-boom, waer aen honghen de lidt-maeten van eenen moordenaer die geraeybraeckt was, Ga naar voetnoot(a) siet hy, o wondere, en noyt-ghehoorde saecke! dat de af-ghekapte leden hun ver-roeren, en tot een lichaem by-een-voeghen. Dat meer is, desen moordenaer komt vanden boom, treedt hem toe, doet hem af-sitten, nemt sijn kapot, die hy slaet om sijn ooghen, springht op sijn peirdt, en ghebiedt hem op de selfste plaetse tot sijn weder-komste te ver-wachten. Ick laet u peysen, o Philagie, hoe desen Edelman ghemoedt was, en of hem de be-nouwtheydt niet waeter en bloedt dede sweeten, niet wetende waer dat dit henen wouw, en wat uyt-ganck soo on-verwachte saecke soude hebben. Den moordenaer sit dan op, en rijdt aen, en een weenich ghevoordert sijnde, wordt schielijck van vier struyckroovers, soo 't scheen, aen-ghetroffen en van het peirdt gheschoten. Dese vier niet anders hun inbeeldende of en hadden den Edelman haeren ghesworen vyandt door de doodelijcke wonden uyt | |
[pagina 82]
| |
sijnen saedel doen storten, en neder doen sacken, hebben met alle snellicheydt de vlucht ghenomen. Doen is den moordenaer weder ter plaetse ghekeert daer hy den Edelman hadde ghelaeten, en heeft hem aen-ghesproken met dese woorden: Hae tibi insidiae comparabantur, nisi me, Dei jussu in eas conjecissem, idque eximiae tuae in mortuos pietati tributum est: contine igitur te in hoc perenni studio, & simul mores emenda. Dese laeghen en dit perijckel honghen u boven het hooft ten waere ick my door Godts wil en ghehenghenisse daer voor u hadde in-gheworpen. Dit weldaet geschiet u tot ver-geldinge van het medelijden, ende Missen die ghy voor de zielen doet lesen, blijft vol-heirdich in dese goede ghewoonte, en betert u quaet leven. Den Edelman Godt danckende van het on-ghehoort wel-daet, heeft de Missen ver-dobbelt, sijn leven ghebetert, en sich in eene strenghe Oorden begheven. Ist by aldien, o Philagie, dat de woorden ver-wecken, de exempelen trecken, soo magh ick my ghenoch ver-seeckeren dat ghy in alle Godt-vruchtighe wercken de af-ghestorven zielen daeghelijckx sult ghedachtich wesen. Ghy moght oock somtijdts in uwe ghebeden met dese woorden ver-suchten:
Verlost, o Iesu, uyt de pijn
Die naest is om ver-lost te zijn,
Die langhst moet ligghen in't ver-driet,
Of die ghy meest ver-laeten siet,
In wie ghy meest ver-diensten vindt,
Of die u Moeder meest bemint.
Dat bid ick door u dier-baer Bloedt,
Schept zielkens, schept dan nieuwen moet.
| |
[pagina 83]
| |
Laet ons nu komen tot het handt-werck, en om u eenen spoor-slagh te gheven, sijt ghedachtich de woorden vanden H. Gregorius: Oportet retributionis linteo laborum suorum sudores detergere. Met het doexken van vergheldinghe moetmen sweet van sijnen aer-beydt af-vaeghen.
Valt u den aerbeydt somtijts suer?
Ver-soet die met een beter uer:
En houdt u kussen op den schoot,
Is't werck wat lanck, den loon is groot.
|
|