Twieje wurd
't Durp is stil 't liekt verloate
't rimpelt in 't oavendlicht
hugstes 'n paar minse proate
deure dreie langzaam dicht
't durp is muuj 't is verslage
't durp dat verloor vandaag
verloor mier dan 't kos verdrage
't waas teveul wat ’t zaag
heej stong midde in 't leave
alles wat 'ie zei en doch
doar ging genne weg an neave
heej haj an twieje wurd genog
't durp woar 'ie waas geboare
dat bouwde 'ie met elke stien
dat durp het vandaag verloare
't durp is vandaag allien.
vur iederien din os is veurgegoan
vur iederien din alles het gegeave
enne gojje mins blieft altied leave
'n leave lang de moeiste kleure
gerimpeld in 't oavendlicht
dat bield dat kos vur iewig deure
de zon, de wind in zien gezicht
't durp mot opnij beginne
't wil allien mar troest en tied
't durp blieft vurluupig binne
't durp is zichzelf kwiet
(Poels, CD: Boem, Hans Kusters Music 1991)
Literaire teksten kunnen door het tonen van bijzondere situaties inzicht geven in menselijke, sociale of intellectuele problemen. Verwant hieraan is het symbolische karakter van literatuur, waarbij teksten of delen van teksten tegelijk een 'letterlijke' en 'symbolische' betekenis toelaten. Dit symbolische karakter is in Twieje wurd prominent aanwezig. Waar de tekst eerst vrij letterlijk te lezen lijkt, is het dieperliggende thema, een mogelijk ander probleem, enigszins ingepakt. In Twieje wurd wordt een deel prijsgegeven van het thema, maar blijft veel onbeantwoord: wie is gestorven, wat deed diegene? En er lijken verwijzingen te zijn naar daders uit hetzelfde dorp als waar de gestorvene te gronde is gegaan, maar dat laatste blijft sterk in een symbolisch midden hangen. Zinssnedes als ‘'t waas teveul wat ’t zaag’, ‘dat bield dat kos vur iewig deure’ en ‘'t durp is zichzelf kwiet’ roepen vragen op, maar niet meer dan dat.
Ongebruikelijk en verrassend is de wisseling van perspectief. Hoewel het gehele gedicht in de door Poels wel vaker gebruikte derde persoon is geschreven, is het gezichtspunt soms het intens gepersonificeerde dorp (wat op zich al een vondst is die de intense treurnis bij de dood van een dorpsfiguur te postuleren), soms de overleden ziel en dan weer een algemene levensles. Deze wisselingen van gezichtspunt maken van Poels een ware regisseur van dit verhalend gedicht met camera- en scènewisselingen.
Gedurende het hele gedicht is er sprake van gekruist rijm (abab), maar dit wordt één keer, en dus bewust, onderbroken in het refrein, en wel bij de korte, bondige uitspraak die een wijsheid bevat (aforisme) ‘enne gojje mins blieft altied leave’: de derde tip van Rowwen Hèze om de dood een plek te kunnen geven.
Auteursrechtelijk beschermd