Het papieren gevaar. Verzamelde geschriften (1917-1947) (3 delen)

V Literatuurlijst en registers

In de Literatuurlijst zijn twee soorten bronnen opgenomen: literatuur waaruit Pijper citeert of waarnaar hij verwijst (aangegeven met het •-teken), en literatuur die door de bezorger is geraadpleegd voor het schrijven van Inleiding en voetnoten.

De registers bevatten alle namen en werken die in deze publicatie voorkomen, met uitzondering van de Bijlagen. Als een paginanummer cursief is geplaatst, betekent het dat de betreffende naam of het betreffende werk louter in een voetnoot wordt vermeld.

Van personen in het Namenregister wordt de belangrijkste activiteit genoemd of de hoedanigheid waarin ze in de teksten voorkomen, bijvoorbeeld als een musicus lid van het U.S.O. of van het Concertgebouworkest is. Bezorger en redacteuren hebben zich beijverd om het geboorte- en sterfjaar te geven; bij een (beperkt) aantal personen is dat niet gelukt en is het ontbrekende jaartal met een vraagteken aangeduid. Ook is geprobeerd van alle personen een voornaam of initiaal te traceren, hetgeen onmogelijk is gebleken bij vier Russische artiesten, zes overige buitenlanders, acht onbekende Nederlandse musici en de administrateur van het U.S.O.

Het Register van werken, samengesteld door de redacteuren, bevat de officiële titel van composities. Deze kan afwijken van de benaming die Pijper in recensies hanteerde en die in het register tussen haakjes is toegevoegd als hij die consequent gebruikte.

[p. 945]

Werken als Eerste symfonie, Derde pianoconcert, Vijfde sonate voor viool en piano zijn in het register te vinden als Symfonie nr. 1, Pianoconcert nr. 3 en Vioolsonate nr. 5. Van de benamingen violoncel, violoncello en cello is de eerste gekozen ter wille van een uniforme weergave van een en hetzelfde instrument in Violoncelconcert en Violoncelsonate.

Titels van instrumentale stukken of liederen en aria's die deel uitmaken van een groter geheel dan wel van een cyclus, zijn geplaatst onder de titel van het overkoepelende werk. Terwijl de Douze études pour le piano van Debussy op nummer zijn gerangschikt, zijn de afzonderlijke Préludes pour piano alfabetisch geplaatst, omdat hiervan de titels algemener bekend zijn.

Zoals bij het onderwerp ‘programmablokjes’ vermeld, is niet altijd vast te stellen om welk strijkkwartet of welke sonate uit een bepaald opusnummer het gaat. In geval van de Vioolsonate van Beethoven die Hendrik Rijnbergen en Helena van Lunteren-Hansen in maart 1920 uitvoerden, is het ontbreken van zekerheid aangegeven door middel van op. 30.[?].

Wanneer van een werk uitsluitend één deel wordt genoemd in de bespreking(en), is het tussen haakjes geplaatst achter de titel van de gehele compositie.

augustus 2011

Arthur van Dijk, bezorger

Odilia Vermeulen en Ton Braas, redacteuren