Het papieren gevaar. Verzamelde geschriften (1917-1947) (3 delen)

Tivoli-concert
9 april 1923 (UD)

U.S.O. o.l.v. Evert Cornelis
Saint-Saëns: Violoncelconcert nr. 1 in a (solist: Louis Werner)
Saint-Saëns: Suite algérienne
Mozart: Symfonie in Es, KV 543

Een half programma Saint-Saëns is wat te zwaar - voor Saint-Saëns. Het Violoncelconcert laat zich, zo eens per winter, nog wel aanhoren; de Suite algérienne is weliswaar niet Saint-Saëns' meest geslaagde compositie, doch het stuk klinkt overal goed, open getimbreerd. De twee tezamen is mij wat te machtig - juister: te onmachtig.

Cornelis gaf een zeer goede reproductie van de suite - het orkestspel was, met name in het vierde deel, heel agiel en precies. Toch verdraag ik de Marche militaire française, dat slotdeel, niet. Wellicht is deze furia francese van geesteshouding ietwat atavistisch-heroïek - en dus Duitser dan in Gallië (laat staan: in Algiers!...) verantwoord was.

Het Celloconcert is gaver compositie. Derde deel het minst, tweede deel (combinatie van Scherzo en Andante - welke trouvaille overigens niet van Saint-Saëns is, doch van Spohr, Symfonie Die Weihe der Töne)⁴²⁰ verreweg het beste. De solist, de heer Werner,⁴²¹ gaf vele blijken van een gezonde muzikaliteit en een reeds goed ont-

420 Dit is zijn Symfonie nr. 4 in F, op. 86.

421 Louis Werner, die in 1926 Eduard Ferree als solocellist zou opvolgen bij het U.S.O.

[p. 819]

wikkelde violonceldispositie. Niet overal nog scheen elk resultaat precies zó bedoeld: tweede deel, metrisch (kleine schommelingen) en dynamisch (over het algemeen te sterk in het pp van het orkest) - niet altoos waren alle intonaties onfeilbaar (wat laag in de opstijgende arpeggioreeksen). Doch alles in alles een debuut dat gunstiger perspectieven opende dan vele andere debuten der laatste maanden. Muzikaliteit (tot dusverre de enige absoluut onmisbare eigenschap bij een musicus) is hier opmerkelijk gezond en fris. Ik vermoed dat de heer Werner meer van zich zal doen spreken; zijn Utrechtse begin is goed geweest.

Het tweede programmadeel bestond slechts uit de bekende Symfonie in Es van Mozart. Dit slechts slaat natuurlijk alleen op de tijdsduur, geenszins op de waarde der muziek. Want, op één programma met Camille Saint-Saëns, lijkt Mozarts zo arcadische symfonie haast gigantisch... Het werk is van conceptie zo groots, het blijkt steeds weer zo bijzonder gedacht, die simpele tonale muziek van het genie Mozart. De gedachten van een genie zijn het ook die een tijd, een periode bepalen; de gedachten van een talent als Saint-Saëns blijken toch op den duur niet zo erg de moeite waard. Zelfs niet als ze, gelijk in dit geval, beschaafd en charmant geuit werden.

De reproductie der symfonie bevatte veel goeds. Wat schommelingen (Finale). Van toon was het Andante zeer geslaagd. Menuetto: blazersakkoorden wat te luid in verhouding tot de rest (violen).