Het papieren gevaar. Verzamelde geschriften (1917-1947) (3 delen)
(2011)–Willem Pijper–
Auteursrechtelijk beschermd
[pagina 747]
| |
De vraag, na deze avond, zou ook kunnen luiden: wat is nog, of reeds, een concert? Of zelfs: abonnementsconcert. Ik geloof, vroeger zouden ze zoiets in society-Hollands een soiree genoemd hebben. Dat zou zo kwaad niet geweest zijn voor uw scribent, die dan met een blank compte-rendu had kunnen volstaan. Alweer een avond waarna het Verslag lokt, de Kritiek op de verste vliering zit weggekropen. Muziekkritiek? Maar madame Guilbert pretendeert volstrekt niet te zingen en haar leerlingen, hopen we, evenmin.Ga naar voetnoot282 Toneelkritiek? Men pretendeert, denk ik, evenmin te acteren in de alavondlijke zin des woords... Men gaf een avond onder het veelbelovende en weinig zeggende motto: Six siècles de la chanson française. Die tijdsbepaling doet er geen haartje toe. Het waren merendeels zeer oude, Franse chansons, vaak betoverende petits riens. Voor mijn persoonlijke smaak - die ik graag voor ontwikkelder zou willen geven - interpreteerde mevrouw Guilbert al deze kleine zaken wel zeer nadrukkelijk. Men zou kunnen zeggen: berekend op een grotere ruimte of ten minste: op een minder aandachtig auditorium. Er is op den duur iets vermoeiends in een zo gesaccadeerde dictie; en achteraf lijken de meeste, in scène gezette, chansonnettes wel heel lang. Langer dan we altijd gedacht hadden, eigenlijk. De religieus-bewasemde eerste nummers bleken de zwakste. Zo een Danse rituelle hangt op een programma als dit wat in de lucht en voor kleine anonieme meesterwerken als bijvoorbeeld La légende de Saint-Nicolas mist Yvette Guilbert onder andere het materiaal. Men kan geen muzikale tekortkomingen elimineren door een surplus aan effect. Profaner dingetjes: Pourquoi me bat mon mari?, Portrait d'une Parisienne, Les ennuis du moine de Montaudon liggen haar ettelijke malen beter. Hierin bleef Yvette Guilbert zichzelf gelijk. Het pianospel van Edmond Rickett leek mij, voor dit doel, zeer goed toe. Over de reconstructies van de authentieke wijsjes en tekstjes valt hier niet veel te zeggen. Het ging, bewust, zeer ver van het origineel af. Maar, wat weten we eigenlijk van een Verleden? Als een (artistiek) Verleden geen Heden is of wordt, wat is het dan anders dan de overblijfselen van een Ramses de zoveelste?... Natuurlijk streeft Yvette Guilbert naar een sempitern Heden - en het zou, zó beschouwd, de vraag kunnen zijn of dat streven op die manier te realiseren valt. Ik geloof, onder ons gezegd, van niet... |
|