Adriaan de Mérival

[p. 86]

Hoofdstuk XXXIII
Het borstwapen der onschuld.

Wij hebben, voor zoover als de duisternis van een Januari-nacht het ons vergunde, freule Constance naar Deinenheim terug zien rijden, nadat zij de zekerheid verkregen heeft, dat Clara door Beelen in persoon verpleegd wordt.

Dit verplegen strekt zich echter veel minder ver uit, dan Constance zich verbeeldt. Op het oogenblik, waarop de freule zich aan het gesticht aanmeldt, bevindt Beelen zich inderdaad in het vertrek van de zieke, met het doel om haren toestand nauwkeurig gade te slaan, en, in overeenstemming met de uitkomsten van dat onderzoek, de orders te geven, die gedurende den nacht moeten worden uitgevoerd. Wij weten reeds om welke redenen Beelen dezen koortsaanval van Clara niet als een kleinigheid kan beschouwen.

Anna is 's morgens vroeg weder bij haar kind. In

[p. 87]

overleg met Beelen, besluit zij Clara nog niet te vervoeren.

In den loop van den middag maakt ook freule Constance weder hare apparitie.

Het zal den lezer niet verwonderen, dat zij, na de ontdekking waarvan wij in het voorgaande hoofdstuk gewaagd hebben, nog onrustiger is, dan vroeger; nog gejaagder, nog prikkelbaarder. De gedachte aan haar moeders ongelukkige huwelijksliefde, de pijnlijke operatie die zij onder het psychologisch ontleedmes van Dominee van Grave heeft ondergaan, hare vermeende zekerheid dat haar maagdelijk hart tegenover Dr. Beelen vrij is, de onverwachte wijze waarop deze zekerheid, telkens wordt geloochenstraft, dat een en ander doet haar ten prooi zijn aan een zielsstrijd, te zwaarder, naarmate zij zelve minder geneigd schijnt het bestaan van dien strijd te erkennen.

Zoo als reeds gezegd is, in den loop van den middag maakt freule Constance hare apparitie in Beelens gesticht.

Aan den morgen van dienzelfden dag heeft zij het volgende in haar dagboek aangeteekend:

‘Gisteren gesproken met van Grave, Aan mijzelve ontdekt. Zachte heelmeesters maken stinkende wonden. Mijn herder is mij dierbaarder dan ooit. Deze dwaling bestrijden. Gered van den rand van den afgrond. Goede bedoeling evenwel. 't Was niet zoo zeer een wezenlijk, als

[p. 88]

een mogelijk gevaar. Nu is alles nog zuiver, en uit God. It wandel in zijn licht en gedreven door zijn geest. Hij is mij nabij met zijne belofte: dien ik u gegeven heb, zal niet vergaan. Wonderlijk, dat God Clara en niet mij in zijn huis ziek heeft laten worden. Toch zal Clara het uitverkoren middel in Gods hand niet zijn. Die gelooven, haasten niet.’

Als Constance daarop in het gesticht komt, begeeft zij zich onmiddellijk naar het vertrek van hare moeder. De baronesse is in de laatste weken bijzonder rustig geweest. Haar beterschap neemt toe. Een gevolg daarvan is, dat de bezoeken van hare dochter in den laatsten tijd veelvuldiger zijn geworden. Naarmate zij betert, meer tot bewustheid komt van haren toestand, vooral gelijk die tot hiertoe geweest is, en met meer helderheid weet, waar zij zich bevindt en wat zij aan hare tegenwoordige verblijfplaats te danken heeft, naar die mate is zij ook erkentelijker jegens Beelen gestemd. Op kinderlijke wijze uit zij somtijds dit gevoel.

Bij het binnentreden vindt Constance den geneesheer in het vertrek harer moeder. Waarschijnlijk is de baronesse juist bezig met een harer dankbare uitboezemingen. Zij houdt althans des dokters hand gekneld in de hare.

Constance heeft zich niet eerder op den drempel vertoond, of zij treedt, als ware zij van het een of

[p. 89]

ander voorwerp geschrikt, plotseling terug, het gelaat verbergend achter haar mof van marter.

Op het roepen van hare moeder komt zij evenwel terug. Zij plaatst zich aan de tafel, waarvoor reeds de baronesse en de dokter gezeten zijn. De baronesse gaat harerzijds voort met de hand van Beelen te drukken en te kussen.

Constance zit geen oogenblik stil op haar stoel. Zij staat zelfs op, met de woorden: ‘Neen Moeder, neen’; en loopt door het vertrek heen en weder.

Constance verlaat de kamer, om zich naar die van Clara te begeven. Clara ligt nog te bed. De freule neemt een stoel, en zet zich aan het hoofdeneind van het ledekant.

Er is een groot onderscheid tusschen de beide vrouwen, een groot onderscheid in hare gelaatstrekken, in haren blik. Constance, het beeld van den hartstocht, Clara het beeld eener engelachtige kalmte. Om Constance's lippen is een pijnlijke uitdrukking zichtbaar, om de lippen van Clara zweeft een vriendelijke glimlach.

En toch ligt op den bodem van beider ziel, éenzelfde gevoel, éenzelfde liefde. Voor de eerste is die liefde een brandende oppervlakte, die hare voeten telkens moeten raken, voor de andere een donzig veldtapeet; voor de eerste een vulkaan, voor de andere een ruischende beek.

Nauwelijks is Constance binnengetreden, of haar

[p. 90]

tegenwoordigheid geeft aanleiding tot het volgende gesprek. Zij richt, namelijk, deze vraag tot Clara:

‘Is Beelen u van nacht blijven oppassen?’

‘Wel neen, Constance, zoo erg ben ik niet.’

‘Waarom zijt gij eigenlijk hier gebleven?’

‘Beelen had het graag, dat ik bleef.’

‘Waarom had Beelen dat graag?’

‘Omdat ik zoo erg de koorts had.’

‘Hadt gij dan niet met uw moeder meê kunnen gaan?’

‘Beelen vond van neen.’

‘Is Beelen gisteren avond nog bij u geweest?’

‘Welzeker, Constance, hij is nog komen zien, hoe ik was.’

‘Waar zat Beelen toen?’

‘Waar gij nu zit, Constance.’

‘Heeft hij u goeden nacht gezegd?’

‘Natuurlijk, lieve Constance.’

‘Wat heeft hij dan gezegd?’

‘Ik weet het heusch niet meer zoo precies. Ik denk: nacht Clara.’

‘Anders niet?’

‘Ik geloof neen, Constance.’

‘Vondt gij het aangenaam, dat hij u goeden nacht kwam zeggen?’

‘Wat is dat nu voor een vraag, Constance! Natuurlijk vond ik het pleizierig. Het zou toch niet lief van hem geweest zijn, als hij in het geheel niet meer naar mij had omgezien.’

[p. 91]

‘Kan het u dan schelen, of Beelen lief voor u is? Mij niet.’

‘Ja mij wel, Constance; ik zou erg ongelukkig zijn, als hij niet lief voor mij was. Maar hij is altijd heel lief voor mij.’

‘Wat doet hij dan?’

‘Wat of hij dan doet? Je doet van daag zulke rare vragen, Constance. Ik weet het heusch niet. Maar je begrijpt me wel. Hij is lief voor mij, hij hoort altijd zoo geduldig, hij legt mij alles uit wat ik weten wil, hij spreekt altijd tot mij, alsof ik hem in alles begrijp. En al zijn er andere menschen bij, hij kijkt mij toch altijd aan, als hij wat vertelt, weetje.’

‘Waarom vindje dat pleizierig?’

‘Wel omdat er niemand is zoo als Beelen, dat weetje ook wel.’

‘Hoe meenje dat?’

‘Kenje dan een ander, Constance? Dat mooie voorhoofd, die geestige oogen, die welluidende stem, maar 't is niet dit of dat. 't Is zijn heele persoon. Dat weetje immers zoo goed als ik.’

‘Zouje hier wel ziek willen blijven, Clara.’

‘Ik zou liever gezond worden.’

‘Maar als je nu ziek moest blijven, zouje dan hier ziek willen liggen, als Beelen je altijd oppaste.’

‘Ik geloof wel van ja, als vader en moeder er ook maar bij waren, anders niet.’

[p. 92]

‘Heeft Beelen je ook gezegd, dat je maar hier moest blijven?’

‘Neen, hij heeft er geen woord van gesproken.’

‘Is hij van morgen al bij je geweest?’

‘Natuurlijk.’

‘Waarom is dat natuurlijk?’

‘Wel, hij zou zijn Clara toch niet op eens vergeten, als zij in zijn huis ziek ligt.’

‘Zijn Clara? Wat bedoelje daarmeê? Heeft Beelen je dat gezegd? Heeft hij je wel eens zoo genoemd?’

‘Hij heeft het mij gezegd, of ik heb het gedroomd. O ik droom zoo dikwijls van hem. Weetje wat ik laatst gedroomd heb, Constance?’

‘Wat kunnen mij uwe droomen schelen?’ (Straks met grooter verheffing van stem:) ‘Wat kunnen mij uwe droomen schelen?’ (En met hare beide vuisten slaat Constance zich op hare beide knieën.) ‘Wilt gij ophouden?’ Constance verheft zich in al hare lengte en staat voor het ledekant. De arme Clara krimpt inéen. Zij trekt aan de bel die naast haar ledekant hangt. Constance verwijdert zich snel. Als de dienstbode binnentreed, is Clara alleen, en badende in hare tranen.

Ook Beelen schiet toe. Niemand komt, evenwel, van Clara iets anders te hooren, dan dat Constance, met hare ziekte begaan, een aan val van zenuwachtigheid heeft gehad en spoedig is heengegaan, om in de vrije lucht te zijn.

[p. 93]

Alleen aan hare moeder, als deze aan den avond van dien dag voor haar ziekbed zit, deelt zij de ware toedracht der zaak mede, er bijvoegende, dat zij niets van Constance dien morgen begrepen heeft en ‘heusch bang voor haar is geworden.’