Het leven van Maria Petyt (1623-1677)

Regelnummers proza verbergen

CXLIII. Capittel

1Onse ghesteltenisse gheduerende de heele Octave van Sincxen, kan¹ 2ick weynigh jet van bedieden; ick wiert wel ghewaer, dat ick als² 3vervult was van Godt, ende gheduerigh als voor syn aensicht stont; 4jae durfte ick segghen, voor meestendeel, sonder hem eenen ooghen-⁴5blick te ghemissen; soo dat in Godt te rusten, te aessemen, ende⁵ 6te leven, als in nature verandert scheen, op een manier claer ghe-⁶7waer-wordelijck, als aenschyn aen aenschyn, sonder moeyte oft 8aerbeydt, alleenlijck met een stille toesichtigheyt, om den gheest 9ontmenghelt, suyver, los, ende afghescheyden te bewaeren van het

1 Octave van Sincxen, heet in de liturgie de periode van acht dagen, ter naviering van het kerkelijk feest van Pinksteren (EKWB, kol. 672-3)

2 bedieden, mededelen

4 jae... segghen, ik durf zelfs zeggen

5 te ghemissen, te moeten missen

6 in nature, van aard

[p. 231]

10onderste deel, sonder het selve jevers in jet te laeten mede doen.

11Den gheest wiert alleen ghedoocht by den Beminden; het minste 12indringhen van het sinnelijck deel, scheen het al te verbrodden, 13ende sulcken grove vermiddelinghe te veroorsaken, dat het in-¹³14wendigh als nacht wiert, sonder Godt meer te konnen sien.

15Den gheest was dan blyckelijck verre afghescheyden van het ne-^15-1616derste deel, al ofter gheen ghemeynschap meer t' saemen en hadde 17konnen zijn; oversulcx al quam'er eenigh verstroeyt ghepeys aen, 18oft eenighe beroeringhe in het nederste deel, om den gheest in sijne 19stilte ende ruste te bestormen, dat verscheen als heel verre van my, 20daer ick niet dan een confuse memorie, oft ghesichte van en hadde,²⁰ 21als van jet, dat my niet en raeckte, oft en kost raecken; den gheest 22bleef aldus ghestadigh ende onberoerlijck in sijnen toe-keer tot 23Godt in onverbeelder wyse; alle opwerpinghe van het onderste²³ 24deel, wiste den gheest al soetjens te ontwycken, hem met een be-25hendigheyt ende stilte vergaderende oft intreckende, als op een²⁵ 26pointje, dieper inden grondt, sonder teghenstryden, alleenlijck sijne²⁶ 27aendachtigheyt ende letten daer van eenvoudelijck afkeerende.²⁷

28Den Beminden dede my oock die gratie, dat ick heel ghestadigh 29scheen vervult, doorschenen ende als beseten te zijn van eenigh 30goddelijck licht, ende claerheyt, het welcke in my voortbrocht 31een wondere suyverheyt des herten, de welcke bestaet in een 32ydelinghe van alle schepsels, ende van myn eyghen selven.³²

13 vermiddelinghe, opheffing van het rechtstreeks contact tussen God en de ziel door een tussenterm (= object tussen God en de geest, waardoor God slechts in iets geschapens ontmoet wordt) (Debl., p. 404)

15-16 het nederste deel, zie LXXIV. cap., r. 7

20 confuse, vage

23 opwerpinghe, hinder

25 intreckende, de geest naar binnen inkeren en éénmaken onder invloed van de mystieke genade (Debl., p. 395)

26 pointje, een klein punt
grondt, hier: de wezenheid van de geest waarin de verschillende vermogens wortelen en die men opnieuw in het bewustzijn krijgt door de louterende inkering der vermogens, wanneer hun gevarieerde werking is ééngemaakt tot een intuïtieve perceptie (Debl., p. 394)

27 letten, aandacht
eenvoudelijck, (bw.) hoedanigheid van de bovennatuurlijke intuïtie, geschonken in het beschouwende leven, die het verzaken van de activiteit der vermogens niet meer vereist en door deze niet meer gestoord wordt (zie Debl., p. 393)

32 ydelinghe, het ledig maken, zuiveren (Debl., p. 407)